Lut Çölü
Lut Çölü | |
---|---|
Yerli adı | Farsça: دشت لوت |
Coğrafya | |
Ülke(ler) | İran |
Koordinatlar | 30°15′50″K 59°14′28″D / 30.26389°K 59.24111°D |
Uzunluk | 180 km (110 mi) |
Genişlik | 320 km (200 mi) |
Yüzölçümü | 51.800 km2 (20.000 sq mi) |
İklim | Çöl iklimi |
Yağış miktarı | 50 mm |
Wikimedia Commons | |
Konum | İran |
Kriter | Doğal: vii, viii |
Referans | 1505 |
Tescil | 2016 (40. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
Lut Çölü, güneydoğu İran'da geniş bir tuz çölüdür.
İran iklim olarak Batı Afrika'daki Yeşil Burun Adaları'ndan başlayıp Moğolistan üzerinden Çin'in başkenti Pekin yakınlarına kadar uzanan Afro-Asyatik çöller kuşağının bir parçasıdır. Haritada yama gibi uzunlamasına olarak ön planda duran lekeler (dağ sırasına paralel) güneye doğru 300 kilometre kadar yer kaplayan kurumuş çöl gölleridir. Tropikal bölgelere yakın çöllerde yağışın büyük kısmı dağlık bölgelere düşer. Bu açıdan Lut Çölü canlı barındırmayan bir bölge olarak kabul edilmektedir.
İran coğrafyası dağlar tarafından etrafı sarılmış ve drenaj havzaları tarafından bölümlere ayrılmış bir platoyu içermektedir. Lut Çölü 480 km uzunluğu ve 320 km genişliği ile en büyük çöl havzalarından biridir[1] ve aynı zamanda en kurak ve sıcak olanıdır. Bir NASA uydusu İran'daki Lut Çölü'nün yüzeyinde 70.7 °C (159 °F) sıcaklık [2][3] kaydetmiştir; bu Dünya üzerinde kaydedilmiş en yüksek sıcaklıktır. Bu ve benzeri sıcaklık ölçümleri sebebiyle Lut Çölü dünyanın yüzey sıcaklığı en yüksek bölgesi kabul edilir.[3]
Lut Çölü'nde 2000 yıl öncesinde yöre halkı tarafından elle kazılmış yüzlerce su kuyusu bulunur. Bu kuyuların her biri yaklaşık 50 metre kadar derinlikte ve bir insanın geçebileceği kadar genişliktedir. Kuyunun zemininde akar bir su vardır ve kuyuyu kazanlar bu suyun kaynağına ulaşmak için dar tüneller inşa etmiştir.
-
Çölden panoramik bir görünüm (Eylül 2016)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Natural Wonders of the World. The Reader's Digest Association, Inc. 1980. ss. 117. ISBN 978-0-89577-087-5.
- ^ Daniel Engber (30 Mayıs 2007). "The Ceaseless Buzzing of Kinetic Energy". Discover Magazine. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2007.
- ^ a b Tan Bodur (2021). "Megapixeller Dünya'nın En Sıcak Noktası". Popular Science (T), 105. s. 9. ISSN 2147-0960.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- NASA image and info1 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NASA survey on temperatures around the globe2 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.