Lefke Kapısı

Lefke Kapısı veya tarihî adıyla Şam Kapısı,^{[kaynak belirtilmeli]} İmparator Hadrianus zamanında yapılan, İznik’in doğusunda, Kılıçarslan Caddesi'nin sonunda bulun bir şehir kapısıdır.

Lefke Kapısı'nın ana giriş kemerinin güney ayağı üzerinde dokuz satırlık bir Grekçe kitabe bulunmaktadır; bu kitabede "Uğurlu olsun, eyaletin başşehri Nikea Gaius teşekkür eder" yazılıdır. Kitabede ismi geçen kişi büyük olasılıkla Caius (Julius Basus) veya Gaius (Cassius Chrestus)’dur.

Kapının kente bakan yüzündeki arşitrav üzerinde iki satırlık bir yazı vardır. Burada, "İmparator Kayser, Tanrı Traianus Parthicus´un oğlu Tanrı Nerva´nın torunu, halkın egemenlik yetkisini kendinde taşıyan (Tribunicia Potestas), Traianus Hadrianus Augustus´a, Augustusların en dindar Neokoru, Dionysos ve Herakles soyundan gelen, Bithynia ve Pontus´un birinci şehri, imparatorların en kutsal senatosunun kararları uyarınca metropolis olan Nikea" yazılıdır.

Lefke Kapısı'nın kente bakan yüzünde yaya geçişi üzerindeki nişte bir kitabe daha bulunmaktadır. Burada, "Proconsul ve şehrin patronu M. Plancius Varus´u dostu Cladius Quintianus onurlandırdı" yazısı bulunmaktadır. Bu yazıtlardan da anlaşılacağı gibi, Plancius Varus´un bir mermer heykeli bir niş içerisinde bulunuyordu.^[1]

Lefke Kapısı'nın batı ve doğu cepheleri aynı özellikte yapılmıştır. Bugün kapının 1.80 m.lik kısmı toprak altında kalmıştır. Ayrıca yan geçitlerde kurt dişi motifli lentolar görülmektedir.

Kapı, Osmaneli'ne açılan yoldan ötürü bu isimle tanınmıştır.