[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Lanetli Avlu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lanetli Avlu
Il cortile maledetto
Проклета авлија
Prokleta avlija
Kapak resmi
Pinturicchio'nun çizdiği Cem Sultan portresinin değiştirilmiş kopyası
YazarIvo Andric
ÜlkeYugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Yugoslavya
DilSırp-Hırvatça
TürlerAnlatı, tarih
Yayım1954 (özgün)
Ağustos 2019 (Türkçe)

Lanetli Avlu, İvo Andriç'in 1954 yılında yazdığı bir romanıdır.

Konusu, 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasının başta İstanbul olmak üzere İzmir, Suriye, Bosna gibi topraklarında geçer.[1]

İlk bölümünde olaylar İstanbul'da 17. yüzyılda "Lanetli Avlu" (veya Uğursuz Avlu) denilen bir hapishanede başlar. Kendisini Cem Sultan sanan bir genç, anlatıcı keşiş Pierre'e öyküsünü anlatır. Ağabeyi Sultan Bayezid ve Cem Sultan arasındaki olaylar önce Keşiş Pierre'in Cemil'den dinlediklerinin aktarımı olarak ve üçüncü tekil anlatımıyla; daha sonra kendisini Cem sanan Cemil'in hüzünlü birinci tekil anlatımı ile anlatılır. Eserde, Cem Sultan insanî tarafıyla ve iki farklı dünyanın arasında doğu-batı, Müslüman-Hristiyan, muhalefet-iktidar, büyük-küçük, ihtiras-kader konumlandırılmasında felsefi biçimde değerlendirilir.[1]

Anlatıcı Keşiş Pierre, İstanbul'da Uğursuz Avlu denen hapishanede İzmirli zengin genç Cemil ile tanışır. İyi bir eğitim alarak büyümüş, yabancı ülkelere seyahatler yapmış Cemil, babasını kaybedince İzmir'in sayılı zenginleri arasında yer almıştır. Orta hâlli bir Rum ailenin kızını sevip onunla evlenmek istese de kızı babası onu bir Türk'e vermek istemeyip İzmir dışından bir Rum ile evlendirince altüst olan Cemil İstanbul'a gitmiş, orada iki yıl daha eğitim görüp kendini kitaplara vermiştir.

Cemil, asıl merakı tarihe ve özellikle de Sultan II. Bayezid ile kardeşi Şehzade Cem'in trajik hikâyesine kilitlenmiş ve talihsiz kardeş Cem'in öyküsünü bir saplantı haline getirerek kendini onunla özdeşleştirmiştir. Ağabeyine suikast yapmayı isteyen Cem Sultan'ın hikâyelerini içselleştirmesi yüzünden dönemin padişahına karşı bir suikast planladığı şüphesiyle hapse konan Cemil, rahip Pierre'e altı gün boyunca Cem Sultan'ın hikâyesini anlatır.

  1. ^ a b Tağızade-Karaca, Nesrin. "Batılı Üç Eserde 'Romantik Kurban' Cem Sultan" (PDF). turkoloji.cu.edu.tr. Bilig Sayı:36 - 2006 Sayfa:167-186. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.