[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Louisa May Alcott

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Louisa May Alcott
Louisa May Alcott
Doğum19 Kasım 1832
Germantown, Philadelphia, Pensilvanya, ABD
Ölüm6 Mart 1888 (55 yaşında)
Boston, ABD
Takma adA.M. Barnard
MeslekYazar
MilliyetABD
Dönem19. yüzyıl, Amerikan İç Savaşı

Resmî site

Louisa May Alcott (d. 29 Kasım 1832[1], Germantown[1], Philadelphia, Pennsylvania, ABD - 6 Mart 1888, Boston, Massachusetts, ABD), Amerikalı yazar.

Özellikle üç kızkardeşi ile birlikte geçirdiği çocukluk yıllarından biyografik izler taşıyan Küçük Kadınlar romanı ile tanınır.

Tanınmış bir Amerikalı transandantalist düşünürü olan eğitimci Amos Bronson Alcott'un ve Abigail May Alcott (Abby May)'in kızı olarak dünyaya geldi. Dayısı Samuel Joseph May köleliğin kaldırılması için mücadelede veren ünlü isimlerden biriydi. Ailesi New England kökenli olmakla birlikte, Louisa, anne babasının daha batıda yerleşik oldukları bir dönemde, Pennsylvania'nın Philadelphia kentinin Germantown banliyösünde doğdu. Bir ablası, Anna Alcott Pratt, vardı ve iki de küçük kızkardeşi, Elizabeth Sewall Alcott ve Abigail May Alcott Nieriker, doğdu. Aile Louisa'nın doğumundan kısa bir süre sonra tekrar Boston'a döndü. Boston'da babası kendi dersanesini kurdu ve Ralph Waldo Emerson ve Henry David Thoreau gibi ünlü düşünür ve edebiyatçıları bir araya getiren Transcendental Club'a dahil oldu.[2]

Louisa 8 yaşındayken ailesi geçim sıkıntısı ve Boston'da yaşamanın pahalılığı nedeniyle Massachusetts'in kırsal kesimine taşındı ve bir süre de transandantalistlerin komünal yaşam sürdürdüğü Fruitlands'te kaldılar.[3] Louisa'nın annesine kalan bir mirasla 1840'ların sonuna doğru Boston'da bir ev alabildiler ve kente geri döndüler. Louisa eğitimini hem babasının, hem de babasının arkadaşları olan Henry David Thoreau, Ralph Waldo Emerson, Nathaniel Hawthorne ve Margaret Fuller gibi isimlerin elinde aldı. Gençlik yıllarında kadın hakları ve köleliğin kaldırılması mücadeleleri içinde yer aldı. Bir yandan aile bütçesine katkıda bulunabilmek için öğretmenlik, hemşirelik, dadılık, temizlikçilik gibi işler yaparken, bir yandan da yazarlık denemeleri ve fikri mücadeleleri (aile evlerinde kaçak köle de saklamıştır) sürdürüyordu. Çeşitli fabl denemelerini bir araya getiren ilk kitabı 1854'te yayınlandı. 1860'ta tanınmış edebiyat dergisi Atlantic Monthly'de yazıları yayınlandı. Çeşitli mektuplarını bir araya getiren bir kitabı 1863'te yayınlandı ve gözlem gücü eleştirmenlerin dikkatini çekti. Kendi hayat tecrübelerinden esinlenen ilk romanı "Moods" ise ertesi yıl, 1864'te yayınlandı. Bu arada A. M. Barnard takma adı altında, o dönemde "potboilers" (çanak çömlek kaynatıcı romanlar) tabir edilen ateşli ve hayli popüler aşk hikâyeleri yazmaya başladı. Nitekim, Küçük Kadınlar romanındaki Jo karakteri de bu tür romanlar yazacak, ancak "edepli genç kızların böyle şeyler okumaması gerektiği" kanaatine vardığı için sonunda romanlarını yakacaktı. Alcott bu arada ahlaki dersler veren çocuk hikâyeleri de yazdı.

1868'de yayınlanan Küçük Kadınlar romanı muazzam bir edebi başarıyı yakalamasını sağladı ve ismini geçerliliği günümüzde de devam eden klasik eserler yazarları arasına soktu. Dört kızkardeşin (Meg, Jo, Beth and Amy) çocukluk yıllarını anlatan bu romanı ertesi yıl, aynı karakterlerin ailelerini kurmalarını ve çoluk çocuğa karışmalarını anlatan "İyi Hanımlar" izledi. 1871'de yayınladığı ve Jo'nun kocası ile birlikte bir okul kurmasını anlatan "Küçük Erkekler" ve 1886'da yayınlandığı "Jo'nun Çocukları" roman dizisini tamamladı. Aradaki dönemde yazdığı, "Eski Kafalı Kız" (1870), "Jo Teyze'nin Karalamaları" (1871'den 1879'a 6 cilt), "Sekiz Kuzen" ve devamı "Gül Açarken" (1876) ile geniş ve sadık bir okur kitlesi edindi.

Louisa May Alcott 1879'da ölen kızkardeşi May'ın çocuğu Louisa May Nieriker'i evlat edindi. Son yıllarında, arkadaşları olan Elizabeth Drew Stoddard, Rebecca Harding Davis, Anne Moncure Crane gibi isimlerle birlikte kadınlara seçme seçilme hakkı verilmesi konusunda ABD çapında yürütülen mücadelenin önde gelen isimlerinden biri oldu. Massachusetts'te bir okulun okul aile birliğine oy hakkı ile katılarak eyalet tarihinde bir tür seçme hakkı elde eden ilk kadın oldu. Bu arada Amerikan İç Savaşı esnasında yürüttüğü sağlık görevliliği hizmetinin bir yan etkisi olan cıva zehirlenmesi nedeniyle sağlığı kötüleşti. Louisa May Alcott 6 Mart 1888'de, 55 yaşında ve babasından iki gün sonra öldü.

İlgili animeler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Küçük Kadınlar (Ai no Wakakusa Monogatari 愛の若草物語, Japonya, 1987) Açılış
  1. ^ a b Cullen-DuPont, Kathryn (2000). Encyclopedia of women's history in America. 2nd ed. New York: Facts On File. ISBN 978-0-8160-4100-8. 
  2. ^ Alcott, Louisa May; Showalter, Elaine (1988). Alternative Alcott. The American women writers series. New Brunswick, N.J: Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-1271-6. 
  3. ^ Cheever, Susan (2011). Louisa May Alcott: a personal biography. 1. Simon & Schuster trade paperback ed. New York, NY: Simon & Schuster Paperbacks. ISBN 978-1-4165-6992-3.