John Summerson

John Newenham Summerson, (25 Kasım 1904, Darlington – 10 Kasım 1992) Britanyalı mimarlık tarihi yazarı.^[1]

Doğduğu ev hakkında daha sonra ‘’nadir bir şekilde kasvetli’’ demiştir. İngiltere'nin kuzeydoğusundaki bu kasaba yaklaşık bir asırdır İngiliz demiryolunun doğum yeri olarak bilinmektedir. John'un büyükbabası Thomas Summerson, toplu taşıma için ilk lokomotiflerin yapımında öncü rol oynayan yerel çelik döküm merkezinin müdürü olarak görev yapmıştır. Summerson'ın babası 1907 yılında ölmüştür. Annesi Dorothea ile birlikte birkaç yıl boyunca sık sık Avrupa'da taşınmışlardır. Uzun yıllar sonra, yalnız bir çocuk olarak Almanya'daki Ren Nehri yakınlarında terk edilmiş bir bahçeye geldiğini ve bu noktadan sonra Alan Powers'ın Yapı Tasarımı'ndaki bir makalesine göre "kırık salıncaklı vahşi doğa" nın hayatımda tekrarlanan bir tema olduğunu yazacaktır. O zaman Summerson şöyle devam etmiştir. "Unutulmuş, terk edilmiş, kırılmış şeylerin varlığında gizemli ilham duygusunu anladım, terk edilmiş evler, kimsesiz kaleleri, büyümüş bahçeler, ihmal edilmiş mezarlar, hava saldırısı kalıntıları." demiştir.

10 Kasım 1992'de Londra'da Parkinson hastalığından ölmüştür. 1938 yılında evlendiği dansçı karısı Elizabeth Alison Hepworth'dur. Elizabeth Alison, Summerson'dan önce ölümle yüzleşmiştir. Londra'nın Chalk çiftliğinde yaşıyorlardı ve burada üçüz oğullar yetiştirmişlerdir.^[2]

Summerson anısına bir İngiliz Mirası olarak mavi plaketi Mart 2012'de Chalk Farm, Londra'daki eski konutuna dikilmiştir.^[3]

Summerson, 1915 ve 1918 yılları arasında İngiltere'nin Doğu Midlands bölgesindeki Derbyshire ilçesindeki okula gitmiştir. Bu okul, iş için profesyonel bir mimar tarafından kiralamayı reddeden yerel bir iş adamının eseri olan 1862'den kalma bir canavar olan Riber Kalesi'nde bulunmaktadır. Summerson, 1572'de açılan kuzeybatı Londra'daki prestijli bir özel erkek Akademisi olan Harrow Okulu'na katıldı ve yetenekli bir organist 26 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olarak mezun olmuştur. Müzik eğitimi veya kariyer arayışını reddederek, 1922'de Londra Üniversitesi Bartlett Mimarlık Okulu 11 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'na kaydoldu ve mezun olduktan sonra birkaç yıl mimar olarak çalışmıştır.^[2]

1929'da Edinburgh Sanat Koleji Mimarlık Okulu'nda bir yıl öğretmenlik yaparak kuzeye İskoçya'ya gitmiştir. Daha sonra Avrupa ve Sovyetler Birliği'ni dolaşarak biraz zaman geçirmiştir. Bir grup modernist mimar tarafından kurulan bir düşünce kuruluşu olan Modern Mimari Araştırma Grubu (MARS) tarafından işe alınmıştır. 1934 yılında Architect and Building News dergisinde editör yardımcısı olarak Londra'ya geri dönmüştür.

1932'de Summerson, mimar John Nash'in bir matbaada yaptığı bazı çizimlere rastlamıştır. Nash, St. James Sarayı'ndan Prens Regent için Regent's Park'a tören rotası olarak tasarlanmış zarif bir cadde olan Londra'nın ünlü Regent Caddesi'nden sorumlusudur. 1811'de ortaya konduktan sonra şehrin en zarif alışveriş caddelerinden biri haline gelmiştir. Yirmi birinci yüzyılda çok iyi şekilde ulaşmıştır. Nash ayrıca Trafalgar Meydanı'nı ve daha sonra Kral 4.George olan prens için Londra'nın birçok simgesini tasarlamıştır. Summerson, Nash'in Regency Londra olarak bilinenlerin olan önemli katkılarının yenilendiği bir değerlendirme vakti olduğuna inanıyordu ve 1935 kitabının John Nash, Mimarı 4.George'un sonuç olduğunu düşünmüştür.

Kralın mimariye olan ilgisi, babası 3.George’ın yönetilemeyecek kadar hasta olduğu 1810'dan itibaren dönemi gösteren "Regency" terimini doğurmuştur. 1820'de resmi olarak tahta geçene kadar adı "Prens Naibi" olarak belirlenmiştir. Regency mimarisi, daha önce baskın olan Gürcü tarzıyla aynı ilkelerin çoğunu takip etmiştir. Bu nedenle 1714'ten 1830'a kadar hüküm süren Kral Georges dörtlüsü için adlandırılmıştır. Ancak terim genellikle İngiliz mimarisinde 1720 ile 1840 arasındaki yılları ifade etmek için kullanılmaktadır. Gürcü mimarisi neo-klasikti ya da Yunan ve Roma antik çağlarının imza unsurlarının yeniden canlandırılmasıdır. Londra'nın bu dönemlerde ortaya konan kısımlarında, bir sokaktaki evlerin veya iş yerlerinin tüm cepheleri uyumlu, simetrik bir görünüm verecek şekilde planlanmıştır. Ayrıca, çatılar, pencereler ve bir binanın iç ve dış öğelerinin diğer unsurları için tam oranları ayarlamak için kullanılan matematiksel oranlarla dengeye vurgu yapılmıştır.^[4]

Summerson mimarlık tarihçisi olarak kariyerine başladığında, Londra'daki en ünlü Regency mülklerinden bazıları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Parsellerdeki orijinal 99 yıllık kira sözleşmeleri sona ermiştir. 1. Dünya Savaşı ve Büyük Buhran tarafından aniden yoksullaştıran bir İngiliz aristokrasisi, şehrin batı kesiminde inşa edilen asırlık Regency villalarının bazılarını tutmayı artık göze alamamıştır. Summerson, kamuoyunun dikkatini bu stilin güzelliğine çekmeyi ve Londra'nın gelecek nesiller için korunmasına yardımcı olmayı ummuştur. Kariyeri onu 1941'de, Alman uçaklarının şehre ağır hasar verdiği İkinci Dünya Savaşı sırasında bombalarla yok olmadan önce Londra'nın simge yapılarını fotoğraflamaya adanmış profesyonel, büyük ölçüde gönüllü bir kuruluş olan Ulusal Binalar Kaydı'na getirmiştir. Summerson örgütün müdür yardımcısı olarak görev yapmıştır. Birçok simge yapıyı fotoğraflamak için bir kamerayla sokak sokak dolaşmıştır.

1944'te Summerson, mimari, tarihi veya kültürel önemleri nedeniyle bazı kamu veya özel mülkleri koruma altında olarak belirleyen bir devlet kurumu olan Listelenen Binalar Komitesi'nin bir üyesi olarak atanmıştır. 1960'ların başında bir kez başkanlık ederek sonraki 22 yıl boyunca komitede görev yapmıştır. Kraliyet Güzel Sanatlar Komisyonu, Kraliyet Tarihi Eserler Komisyonu ve Tarihi Binalar Konseyi üyesi olarak benzer görevlerde bulunmuştur. Oxford^[5] ve Cambridge üniversitelerinde, sırasıyla 1958 ve 1966'da başlayan her birinde bir akademik yıl boyunca Slade Güzel Sanatlar Okulu’nda profesörlüklerini sürdürmüştür. Mimarlık Derneği'nde ve daha sonra Londra Üniversitesi sisteminin bir parçası olan Birkbeck Koleji'nde mimarlık tarihi üzerine uzun yıllar ders vermiştir. Times of London ölüm ilanının yıllar sonra belirttiği gibi, Summerson "O zamanlar bazı sanat tarihçileri arasında çok moda olan biraz yabancılaşmış ve görünüşte kibirli bir tarza rağmen birinci sınıf bir profesördür. Aynı zamanda etkili bir yayıncıydı ve BBC (British Broadcasting Corporation) üçüncü programında düzenli olarak duyuldu, hem bir yazar hem de bir konuşmacı olarak, müthiş bir zeka ile bütünleşmiş, cilalı zarafeti ve akıcılığı ile dikkat çekiciydi." yazmaktadır.^[6][7]

1945'te Summerson, Lincoln's Inn Fields'daki Sir John Soane'nin Evi ve Müzesi’in yöneticisi olmuştur. Soane, Gürcü döneminin önemli bir mimarıydı ve birçok önemli bina tasarlamıştır. Aynı derecede dikkat çekici evini ve sanat ve eser koleksiyonunu İngiliz kamuoyuna bırakmıştır. Summerson, 1984'te emekli olana kadar müzenin yöneticisi olarak görev yaptı ve bu iş ona bilimsel çalışmalarını sürdürmesi için zaman vermiştir. Heavenly Mansions ve Other Essays on Architecture dahil olmak üzere birkaç cilt daha yayınlamıştır. 1949'da ilk yıl mimarlık öğrencileri için bir temel haline gelen denemelerinin bir koleksiyonudur. İngiltere'deki anket mimarisi, 1530-1830 yılınd arasında ortaya çıkmıştır. 1953, ardından St. Paul Katedrali'nin mimarı biyografisi olan Sir Christopher Wren'i takip etmiştir.^[4]

1952'de Britanya İmparatorluğu Nişan Komutanı olan ve profesyonel başarılarından dolayı 1958'de şövalye olan Summerson, döneminde tanınmış bir tarihçi mimardır. Londra'nın kuzeyindeki Euston İstasyonu'nun kurtarılması gibi koruma konularında düzenli olarak yazılar yazmıştır. Times of London'ın 11 Haziran 1960 sayısında çıkan bir makalede, "belki de 1830'larda inşa edildiğinde dünyanın en büyük demiryolu merakı" ve "Avrupa'nın metropol terminallerinin ilki" gibi cümlerler kurmuştur.^[8] Kurtarma çabalarına yaptığı katkı başarılı olmasına yardımcı olmuştur. Euston hem Londra Metro sistemi için bir "tüp" durağı hem de Londra'ya ve İngiltere'nin kuzeybatı ve Midlands şehirlerine yolcu taşıyan demiryolu hatları için bir "tüp" durağı olmaya devam etmektedir. Birkaç yıl sonra Summerson, gazete için 1975'in yaklaşan Avrupa Mimari Miras Yılı hakkında yazdığı başka bir makale yazmıştır. "Tarihi binaların korunması (örneğin, ağaç dikmek) belirlenmiş bir yıl içinde bir kutlama jesti olarak etkinleştirilebilecek bir şey değildir." demiştir. "Hem korumanın hem de korumanın özü, uzun vadeli politika, dikkatlilik, teknik araştırmalar ve her şeyden önce, sorunların yapısal veya finansal olarak, kapı eşiğine gelmeden önce akıllı analizidir." cümlesini kurmuştur.^[7]

Summerson Soane müzesine 2. Dünya Savaşı'nın sona erdiği yıl orada çalışmaya başlamıştır. Summerson 1984'te Soane Müzesi'nden emekli olmuştur. Times of London ölüm ilanında belirttiği gibi, mimarlık tarihçisi "geçmişi tercih etmiştir. Diğerleri koleksiyonların hem organizasyonunu hem de sunumunun modernleştirilmesi için cazip olsa da, Summerson müzenin tek telefonuyla aramaların çoğunu kendisi yanıtlamıştır. Antika bir daktilo, şaşırtıcı arayanlar üzerinde çalışmıştır." Yayınlanan son çalışması The Unromantic Castle, 1990'da yayınlanmıştır. Bu antoloji, İngiltere'nin mimarisinin zengin tarihi hakkında en iyi yazılarından bazılarını toplamıştır.^[6][8]

Summerson'ın en iyi bilinen eseri Georgian London’dur. 1945'te 2.Dünya Savaşı nedeniyle yayınında gecikme olsa da yayınlanmıştır. İçinde, şehrin mimarisinin bu dönemini ayrıntılı olarak anlatmaktadır. En önemli rakamlarını ve katkılarını anlatmaktadır. Ticari gayrimenkul geliştiricilerinin yıllar içinde kentsel planlama üzerindeki etkisini anlatmaktadır. Londra'yı "Avrupa'nın en az otoriter şehri" olarak nitelendirmiştir. Charles Vince'in Mart 1946'da ortaya çıkan ‘’Times Literary Supplement incelemesine göre, bu, birlikte geliştiği özgürlük açısından dikkat çekicidir’’^[10] demiştir. Vince, "Summerson'ın hem binalar hem de insanlar hakkındaki yargıları kısa, sağlam ve nettir" diyerek işe yüksek notlar vermiştir. Gürcü Londra hızla sanat ve mimarlık tarihçileri için dönemin klasik metni haline gelmiştir. Onlarca yıl basılı kalmıştır. 40 yıldan fazla bir süre sonra, Summerson tarafından güncellenen eserin yeni bir baskısı Sunday Times'ta Jenkins tarafından eleştirildi ve yazarı "sadece büyük binaların değil, 18 yüzyıl ve 19 yüzyılın başlarındaki şehir manzarasının entegre doğasına ilişkin analizi" nedeniyle takdir etmiştir. Ona göre, Gürcü Londra, sokak ve meydan, teras ve kilise, pazar ve alışveriş çarşısının ayırt edici bir desenini üreten, zevk ve zenginliğin bir etkileşimiydir."^[10][11] Bilinen birkaç eseri verilmiştir.

• Klasik Mimarlık Dili (The Classical Language of Architecture)
• On sekizinci yüzyılın mimarisi (Sanat Dünyası) (The Architecture of the Eighteenth Century) (World of Art)
• Viktorya dönemi Londra mimarisi (The Architecture of Victorian London)
• Romantik olmayan kale (The Unromantic Castle)
• Göksel Konaklar (Heavenly Mansions)
• Mimarlık üzerine diğer denemeler (Other Essays on Architecture)
• İngiltere’de Mimarlık (Architecture in Britain)