İlos (Tros'un Oğlu)

Yunan mitolojisinde, Ilus/Ilos/İlos (Eski Yunanca: Ἶλος Ilos) İlion veya İlios isimli şehrin kurucusudur ve şehre onun adı verilmiştir (Latince Ilium gibi).^[1] Sık sık İlion ismiyle anılan şehir, Truva halkının baş şehir haline gelir ve insanlar bu şehri bugün daha çok bilinen Troya adıyla anarlar. Bazı anlatımlarda, Ilos'un bir at kılı tüyü olduğu tarif edilir.^[2]

İlos, Dardanya Kralı Tros'un oğludur.^[3] Annesinin ise nehir tanrısı Skamander'ın ^[4] kızı naiad Callirhoe veya Eumedes'in kızı Acallaris olduğu söylenir.^[5] Assaracus,^[6] Ganymedes, Kleopatra ^[7] ve muhtemelen Kleomestra'nın kardeşiydi.^[8]

İlos, Laomedon'un babasıdır.^[9] Eşinin ise Eurydice (Adrastos'un kızı), Leucippe ^[10] veya Batia (Teucer'in kızı) olduğu söyenir.^[11] Ilos'un diğer çocukları, sırasıyla Capys ve Cisseus ile evli olan Themiste (veya Themis) ve Telecleia ^[12] iki kızıdır. Bazı kayıtlarda Tithonus, Ilos'un oğlu olarak da adlandırıldı.^[13]

Ilus gençliğinde Frigya'ya gitti ve o sırada yerel kral tarafından düzenlenen oyunlara katılarak bir güreş maçında zafer kazandı. Ödül olarak elli genç ve bir o kadar da bakire aldı; ve bir kahinin tavsiyesi üzerine kral, ona ayrıca benekli bir inek verdi ve ondan ineğin yatacağı yerde bir şehir kurmasını istedi. Bu, inek Atë tepesine geldiğinde inek oraya yattı ve o noktada İlos, İlium adını verdiği şehri inşa etti.^[14]

Sonra İlos, Zeus'a kendisine bir işaret gösterilmesi için dua etti ve hemen Palladion'un gökten düştüğünü ve çadırının önünde durduğunu gördü. Bu ahşap heykel üç arşın yüksekliğindeydi, ayakları birbirine bağlıydı; sağ elinde havada bir mızrak, diğer elinde ise bir değnek ve iğ tutuyordu. Ama İlos hemen kör oldu, çünkü Palladion'a hiç kimse direk bakamazdı. Daha sonra, tanrıça Athena'ya adaklar adadığında, görme yetisini geri kazandı.^[15] Zeus'un şehrin inşasına rızasının açık bir işaretine minnettar olan İlos, tapınakta onun onuruna bir yer vermeye karar verdi. İlos, daha sonra Truva adıyla ünlenecek olan kentin temellerini bu şekilde atmıştır.

Dictys Cretensis'e göre, İlos Athena tapınağını inşa ederken heykel gökten düştü; yapı neredeyse tamamlanmıştı, ancak çatı henüz yapılmamıştı, bu yüzden Palladion doğrudan kutsal yapıdaki uygun yerine düştü.^[16] İskenderiyeli Clement, "Tıpkı Olympos'da Zeus'un heykelinin bir Hint canavarın kemiklerinden yapılması gibi; Palladion'un da Pelops'un kemiklerinden yapıldığı" gibi, garip bir görüş atmıştır.^[17]

İlos, yeni şehri Ilium'u Dardanya'ya tercih etti ve babasının ölümü üzerine orada kaldı, Dardanya'nın yönetimini onun yerine kardeşi Assaracus'a verdi ve böylece Truvalılar iki krallığa bölündü. Ölümünden sonra yerine oğlu Laomedon geçti ve Truva kralı oldu.

Tanrısal bir adam olan İlos, Tantalos'un suistimalinden çok rahatsız oldu ve Tantalos tanrıların düşmanlığını üzerine çektikten sonra onu Paphlagonia'dan kovdu.^[18] Bu yüzden, Pelops sonraları Lydia'ya geldi ve orada İlos ve Pelops arasında şiddetli bir savaş oldu.^[19] Ancak İlos, zaferi kazanmayı başardı ve Pelops'u ülkeden kovdu.^[20]

İlos'un ölümünden sonra Truvalılar, kentinin kapılarının önünde onun için büyük bir mezar höyüğü inşa ettiler.^[21]