HAL 9000

HAL 9000, (kısaca HAL) 1968 yılı yapımı, Arthur C. Clarke'ın Sentinel adlı öyküsünden uyarlanan ve yönetmenliğini Stanley Kubrick'in yönettiği ve yapımında katkı unsuru sağladığı 2001: Bir Uzay Destanı filmindeki bir süper bilgisayar. Serinin devam filmlerinde de kullanılmıştır.

Tam adı ile HAL 9000, filmdeki uzay aracının öğrenebilir yapay zekâya sahip bilgisayarıdır. Adı, "Heuristically programmed ALgorithmic computer" İngilizce sözcüklerinin baş harflerinden türetilmiştir. Ayrıca IBM ile HAL arasında da bir ilişkinin olduğu iddia edilmektedir. Alfabetik sıralamada IBM'deki harflerden birer önceki harfler kullanıldığında HAL ismine ulaşılır. Clarke'ın öyküsüne göre, 12 Ocak 1992 tarihinde çalışmaya başlayan HAL, Urbana - İllinois'te Dr. Chandra tarafından yaratılmıştır. Filmde HAL 9000'i Kanadalı aktör Douglas Rain seslendirmiştir.

HAL 9000, konuşmaları anlayabilmekte, yüzleri tanıyabilmekte, bir insan gibi konuşabilmekte, dudak okuyabilmekte, mimikleri değerlendirebilmekte ve hatta sanat eserleri hakkında fikir bile yürütebilmektedir. HAL 9000 aynı zamanda iyi sayılabilecek bir satranç oyuncusudur, astronotlardan Frank Poole ile bu oyunu oynamıştır.

HAL 9000, kendisinin yetkisini bilinçli bir şekilde alma potansiyelini gördüğü astronotlardan Frank Pool'u kasten öldürmüş, daha sonra diğer astronot David Bowman tarafından ileri fonksiyonları etkisiz hâle getirilmiştir.