Kim Korkar Hain Kurttan?
Kim Korkar Hain Kurttan? | |
---|---|
Yazar | Edward Albee |
Karakterler | Martha George Nick Honey |
Ülke | Amerika |
Orijinal dil | İngilizce |
Konu | Medeni Çekişme |
Tür | Dram |
Zaman ve mekân | Nederlander Tiyatrosu |
Kim Korkar Hain Kurttan ? (Orijinal adı: Who's Afraid of Virginia Woolf?), 1962'de Amerikalı yazar Edward Albee tarafından yazılan oyun.
Evliliklerinde çöküş yaşayan bir çiftin aşkla nefret arasında gidip gelen hâllerini konu alır. Albee'nin beşinci ve en ünlü oyunudur.[1] İnsanın ölümlü olması, insan durumunun ve hayatın anlamsızlığı, umarsızlık, tükenmişlik, iletişimsizlik, yabancılaşma gibi unsurlar içerir ve uyumsuz tiyatrodan izler taşır.[1] Yazar, Batı'da çok bilinen bir çocuk şarkısının adını değiştirip İngiliz yazar Virginia Woolf'a atfen Who's Afraid of Virginia Woolf? (Kim Korkar Virginia Woolf'tan?) adını vermiştir ancak Virgina Woolf adı Türkçeye "Hain Kurt" olarak çevrilmiştir.[2]
İlk defa Broadway'de Billy Rose Tiyatrosu'nda 13 Ekim 1962'de Alan Schneider yönetiminde sahneye konmuş; Martha rolünde Uta Hagen, George rolünde Arthur Hill, Honey rolünde Melinda Dillon ve Nick rolünde George Grizzard oynamışlardı. Amerikan toplumunun o güne kadar dile getirilmeyen alışkanlıklarını, zaaflarını çıplak bir şekilde ortaya koyan oyun; sahnelendiği dönemde tartışmalara yol açtı, sansüre uğradı.[3] Oyun, bir yıl sonra 1963 Tony Ödülü'nü kazandı ve Pulitzer Ödülü'ne değer görüldü ancak jürinin Pulitzer Ödülü verme kararı yönetim kurulunca iptal edildi.
Oyun, 1966'da filme uyarlandı. Ernest Lehman'ın uyarlayıp yazdığı filmi Mike Nichols yönetti. Siyah beyaz çekilen film, 5 Oscar Ödülü kazanmıştır.
Konu
[değiştir | kaynağı değiştir]New England'da bir üniversitede tarih bölümü hocası George ile üniversite yöneticisinin kızı olan alkolik eşi Martha, yeni biyoloji hocası genç Nick ile karısı Honey'yi fakülte partisinden çıktıktan sonra evlerinde ağırlar. Yeni evli Nick ve Honey'in konuk oldukları evde sıradan konuşmalarla başlayan gece; zamanla evlilik, ilişkiler, insan, hayat, aşk, ihanet, hırs, dürüstlük gibi pek çok kavramı irdeledikleri, her iki çiftin de sırlarını ortaya döktükleri bir seansa dönüşür. Garip oyunlar oynayan; didişmekten, nefret ilişkisinden güç alan George ve Martha çiftinin evinde sabaha dek süren fırtınalı bir didişme sonunda, genç çiftin evliliklerinin de Martha ve George çiftinden çok parlak olmadığı görülür.[4]
Türkiye'deki sahnelenmeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Eser, Broadway'deki gösteriminden bir yıl sonra Türkiye'de Kenter Tiyatrosu'nda 1963-1964 sezonunda Kim Korkar Hain Kurttan adıyla sahnelendi.[5] Ses Sineması salonunda sahnelenen oyunda Yıldız Kenter, Müşfik Kenter, Bülent Koray ve Gülsüm Kamu başrolleri paylaştılar.[6]
Eser Türkçeye Asude Zeybekoğlu ve Tuncay Birkan tarafından farklı tarihlerde çevirilmiştir. Zeybekoğlu'nun çevirisi Hain Kurttan Kim Korkar? (1985) adını taşırken Birkan'ın çevirisi ise Kim Korkar Virginia Woolf’tan? (1993) adını taşımaktadır.[7]
Ankara Devlet Tiyatrosu, 16 Ocak 1987'den başlayarak oyunu Çetin Tekindor yönetiminde sahneledi. Oyunda Ayten Gökçer, Çetin Tekindor, Lemi Bilgin, Hidayet Daş rol aldı.[8]
2013 yılında, Oyun Atölyesi tarafından sahnelenen oyunu Hira Tekindor yönetti. Oyunda Zerrin Tekindor, Tardu Flordun, Şükrü Özyıldız ve Nilperi Șahinkaya rol aldı. Oyun, 18. Afife Tiyatro Ödülleri'nde Yılın En Başarılı Erkek Oyuncusu (Tardu Flordun) ve Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu (Zerrin Tekindor) ödüllerini; 2. Yeni Tiyatro Dergisi Emek ve Başarı Ödülleri'nde Yılın Oyunu ve Yılın Yönetmeni (Hira Tekindor) ödüllerini kazandı. Tiyatro Eleştirmenleri Birliği (TEB) Ödülleri'nde ve 19. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri'nde ise Zerrin Tekindor, bu oyundaki performansı ile 2013-2014 yılının En İyi Kadın Oyuncusu seçildi.
Rol | Broadway'de (1962) |
Kenterler'de (1963-1964) |
Ankara Devlet Tiyatrosu'nda (1987)![9] align="left"|Oyun Atölyesi'nde (2013-2014) |
Sinemada (1966) | |
---|---|---|---|---|---|
Martha | Uta Hagen | Yıldız Kenter | Ayten Gökçer | Zerrin Tekindor | Elizabeth Taylor |
George | Arthur Hill | Müşfik Kenter | Çetin Tekindor | Tardu Flordun | Richard Burton |
Nick | George Grizzard | Bülent Koray | Lemi Bilgin | Şükrü Özyıldız | George Segal |
Honey | Melinda Dillon | Gülsüm Kamu | Hidayet Daş | Nilperi Şahinkaya | Sandy Dennis |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Uz, Rengin. "Aşk ve Nefret oyunları". Dirensanat.com sitesi, 16 Ocak 2014. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ "Kim korkar hain kurttan?". Hürriyet gazetesi, 21.01.2004. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ Bozkır, Mehmet. "Kim Korkar Hain Kurttan". Mimesis Dergi, 11 Temmuz2014. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ Maro, Asu. "Hepimiz George'uz, Hepimiz Martha'yız". Milliyet gazetesi, 10 Ocaj 2014. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ Kent Oyuncuları
- ^ Dorsay, Atilla (1993). Benim Beyoğlum. Varlık Yayınları. ss. sayfa 70.
- ^ Karabulut, Emine (24 Aralık 2020). "Tiyatro Çevirisi Bağlamında Karşılaştırmalı Bir İnceleme: Yazınsal ve Teatral Sistem Çerçevesinde Edward Albee'nin Who Is Afraid of Virginia Woolf? Başlıklı Oyununun Türkçe Çevirileri". LITERA. 30 (2): 686. doi:10.26650/LITERA2020-0095. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ "Kim Korkar Hain Kurttan". Ankara Devlet Tiyatrosu 1986-1987 sezonu broşürü. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ Hürriyet Gösteri, Dergisi (Nisan 1987). "Kim Korkar hain Kurttan?". Hürriyet Gösteri. Cilt Sayı 77. ss. Sayfa 63.