Katoptrik
Katoptrik (Yunanca dan κατοπτρικός katoptrikós, "speküler",[1] yine Yunancadan κάτοπτρον katoptron "ayna"[2] ), yansıyan ışık fenomeni ve aynaları kullanan görüntü oluşturan optik sistemlerle ilgilenir. Aynı zamanda ışığın yansıması ile ilgilenen bilim dalıdır. Bir katoptrik sisteme ayrıca katopter (catoptre) denir.
Eski metinler
[değiştir | kaynağı değiştir]Catoptrics (Katoptrik) , antik Yunanistan'dan iki metnin başlığıdır:
- Sözde Öklidyen Katoptrikler . Bu kitap Öklid'e atfedilmiştir,[3] içeriği Öklid dönemine ait eserler ile Roma dönemine tarihlenen eserlerin bir karışımıdır. Kitabın 4. yüzyıl matematikçisi İskenderiyeli Theon tarafından derlenmiş olabileceği iddia edildi.[4] Kitap, aynaların matematiksel teorisini, özellikle düzlem ve küresel içbükey aynaların oluşturduğu görüntüleri kapsar.
- Kahramanın Katoptrisi . İskenderiye Kahramanı tarafından yazılan bu çalışma, görsel efektler için aynaların pratik uygulamasıyla ilgilidir. Orta Çağ'da bu eser yanlış bir şekilde Batlamyus'a atfedildi. Sadece Latince bir çeviride hayatta kalır.[5]
Alhazen'in (İbn al-Haytham) ana eseri olan Optik Kitabı'nın (Kitab al-Manazir),[6] Latince çevirisi Batı bilimi üzerinde büyük bir etki yaptı: örneğin, ondan isimlye alıntı yapan Roger Bacon'un çalışması üzerinde..[7] Katoptrik alanındaki araştırması (aynaları kullanan optik sistemlerin incelenmesi), küresel ve parabolik aynalar ve küresel sapma üzerine odaklandı. Gelme açısı ile kırılma arasındaki oranın sabit kalmadığını gözlemledi ve bir merceğin büyütme gücünü araştırdı. Katoptri üzerine yaptığı çalışma, " Alhazen'in sorunu " olarak bilinen sorunu da içerimektedir.[8] Alhazen'in, Averroes 'in optik ile ilgili yazılarından etkilendi [9] ve onun mirası Optik' araştırmaları ayrıca 'Pers bilim insanı t Kamal-Din el-Farisi (d. 1320 ca.) tarafından Kitab Tanqih al- Manazir ([İbni Heysem'in] optik gözden geçirilmesi) kitabının yazılması ile reforme edilip ilerletildi.[10]
Katoptrik teleskoplar
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk Isaac Newton tarafından objektif olarak lens kullanan teleskop (diyoptri teleskoplara) karşı kromatik aberasyon problemine bir çözüm olarak pratik katoptrik teleskop (" Newton yansıtıcı ") ile inşa edilmiştir .
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Diyoptri|/Diyoptri bilimi
- Katadioptri
- optik teleskop
- Teleskop türlerinin listesi
- Görüntü oluşturan optik sistem
- fresnel mercek
- deniz feneri lensi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ A Concise Dictionary of the English and Modern Greek Languages by Antonius Nicholas Jannaris, 1895 J. Murray
- ^ "Henry George Liddell, Robert Scott, An Intermediate Greek-English Lexicon, κάτοπτρον". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ Reading Euclid by J. B. Calvert, 2000 Duke U. 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. accessed 23 October 2007
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;mactutorisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ A. Mark Smith, (1999), Ptolemy and the Foundations of Ancient Mathematical Optics, pages 16-17. American Philosophical Society. 0871698935
- ^ Grant 1974 p. 392 1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. notes the Book of Optics has also been denoted as Opticae Thesaurus Alhazen Arabis, as De Aspectibus, and also as Perspectiva
- ^ Lindberg 1996, passim
- ^ Dr. Al Deek 2004
- ^ Topdemir 2007a
- ^ El-Bizri 2005a El-Bizri 2005b
- "Ibn Al-Haitham: Master of Optics, Mathematics, Physics and Medicine", Al Shindagah (November–December 2004), 2004, 17 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Eylül 2013