Katanga

Katanga
Genel bilgiler
Başkent:	Lubumbashi
Yüzölçümü:	496.871 km2
Nüfus:	4.125.000 (1998)
Nüfus yoğunluğu:	8 kişi/km2 (1998)

Katanga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin on bir bölgesinden biridir.

Katanga bölgesi yüzölçümü açısından ülkenin en büyük ikinci bölgesi konumunda bulunurken, nüfus açısından da ülkenin orta yoğunluktaki nüfusa sahip bölgelerinden biri konumundadır. Bölge kuzeybatıda Batı Kasai ve Doğu Kasai bölgeleri, kuzeydoğuda Maniema ve Güney Kivu bölgeleri, doğuda Tanganika Gölü, güneyde Zambiya ve batıda ise Angola ile komşu konumundadır.

Katanga, Belçika Kongosu sömürge sistemine bağlı bir bölge iken, Kongo'nun 30 Haziran 1960 tarihinde bağımsızlığına kavuşması neticesinde özgürlüğüne kavuşmuş ancak zengin yer altı kaynaklarına sahip olan bölge üzerinde sömürgeci ülkeler ekonomik açıdan birçok hakka sahip olmuştur. Söz konusu haklar bağımsızlığı müteakip Kongolular arasında huzursuzluğa neden olmuş ve sıkıntı oluşturmuştu. Bu sıkıntıların Katanga bölgesinde daha hızlı bir şekilde bastırılması, Belçika'nın menfaatleri doğrultusunda bölgedeki ayrılıkçı hareketlere destek vermesine neden olmuş, 11 Temmuz 1960 yılında Moïse Tshombé 'yin ülkeyi Bağımsız Katanga Devleti adı ile Kongo'dan ayrıldığını ilan etmesine müdahalede bulunulmamıştır.

Katanga devlet olarak çok kısa bir sürede bayrağa, milli marşa ve posta pullarına sahip olmuştur. Her ne kadar devlet hiçbir ülke tarafından resmen tanınmasa da, ülke haberleşme ve ticari bağlantılarını o dönem için Portekiz sömürgesi olan Angola üzerinden sağlayabiliyordu. 1963 yılında Birleşmiş Milletler'in askeri desteğini de alan Kongo birlikleri, Katanga üzerine iki ayrı sefer düzenlemiş, ikinci seferlerinde Grand Slam adı verilen operasyon ile ülkenin varlığına son vererek bölgeyi yeniden Kongo hakimiyeti altına almışlardır. 15 Ocak 1963 gerçekleşen bu olaydan sonra ülkeyi terkeden Moïse Tshombé, İspanya'ya kaçmadan önce ayrılıkçı hareketin resmen bittiğini açıklamıştır. Devlete bağlı askerî birlikler ise Angola'ya gönderilerek, bölge ayrılıkçı harekete ait tüm birimlerden temizlenmiştir.

Katanga, Joseph Mobutu iktidarı dönemine denk gelen 1971 ile 1997 yılları arasında Shaba olarak adlandırılmış, Mobutu rejiminin sonra ermesi ile yeniden günümüzde de devam eden Katanga ismini almıştır.

Bölgede geniş kobalt, demir, kalay, uranyum ve elmas yer altı zenginlikleri mevcuttur. 20. yüzyılın başındaki kalkınma çabaları sonucunda bölgede birçok madencilik ve ve sanayi kasabası ile ulaşım ve haberleşme ağı kurulmuştur. Bu girişimler sonucunda Katanga, başkent Kinşasa'dan sonra ülkenin en çok sanayileşmiş bölgesi durumuna getirilmiştir.

Günümüzde Demokratik Kongo Cumhuriyeti içerisinde yer alan bölge, 1993 yılından bu yana özerk bölge statüsüne sahiptir.

• Katanga Devleti - 1960-1963 arası bağımsız olan Katanga devleti
• Kongo Demokratik Cumhuriyeti

• Katanga Özerk bölgesinin resmi internet sitesi
• https://web.archive.org/web/20081002162006/http://www.geohive.com/cntry/drcongo.aspx (İngilizce)

Wikimedia Commons'ta Katanga ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.