[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Ford Model T

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ford Model T
Genel Bakış
ÜreticiFord Motor Company
Üretim1908–1927
MontajDetroit, Michigan
Highland Park, Michigan
Cork, İrlanda,
Manchester, İngiltere,
Berlin, Almanya
Kopenhag, Danimarka
São Bernardo do Campo, Brezilya
Geelong, Avustralya
Buenos Aires, Arjantin,
Toronto, Ontario,
Walkerville, Ontario
Tasarımcı(lar)Henry Ford, Childe Harold Wills, Joseph A. Galamb ve Eugene Farkas
SelefiFord Model S
HalefiFord Model A
Gövde ve Şasi
Sınıftam boyutlu araba, economy car
Gövde tipi2-kapı touring (1909-11)
3-kapı touring (1912-1925)
4-kapı touring (1926-1927)
kapısız roadster (1909-11)
1-kapı roadster(1912-1925)
2-kapı roadster (1926-1927)
roadster pickup (1925-1927)
2-kapı coupé (1909-1912,1917-1927)
Town car (1909-1918)
C-cab wagon (1912)
2-(Center)kapı sedan (1915-1923)
2-kapı sedan (1924-1927)
4-kapı sedan (1923-1927)
coachbuilder
DüzenÖnden motorlu, arkadan itiş düzeni
Teknik Özellikler
Motor177 Cubic inch (2.9 L) 20 hp Sıralı-4
Şanzıman2-vites planet dişli
Dingil mesafesi99.0 in (2515 mm)
Uzunluk134 (3404 mm)
Ağırlık1.200 pound (540 kg)

Ford Model T, Ford Motor Şirketi tarafından 1 Ekim 1908'den 26 Mayıs 1927'ye kadar üretilen bir otomobildir.[1] Genellikle orta sınıf Amerikalılar için otomobil yolculuğunu mümkün kılan ilk kitlesel olarak uygun fiyatlı otomobil olarak kabul edilir.[2] Nispeten düşük fiyat kısmen Ford'un bireysel el işçiliği yerine montaj hattı üretimini içeren verimli imalatının bir sonucuydu.[3] Seri üretimden sağlanan tasarruflar, fiyatın 1910'da 780 dolardan (2023'te 25.506 dolara eşdeğer) 1924'te 290 dolara (2023 doları cinsinden 5.156 dolara düşmesine olanak sağladı.[4]

Ford Model T (takma isimleri Tin Lizzie ve Flivver), Henry Ford'un Ford Motor Şirketi tarafından 1908-1927 arasında üretilmiş otomobil modeli olup dünyanın en çok satan otomobilleri sıralamasında 3. sıradadır.[5] Aileye yetebilecek, bireysel kullanıma elverişli, idamesi kolay olması amaçlanarak tasarlanmış ve ilk seri üretimi düşük fiyatlandırılmıştır.[6]

Esas olarak üç mühendis tarafından tasarlanmıştır: Joseph A. Galamb (baş mühendis),[7][8] Eugene Farkas ve Childe Harold Wills. Model T, halk arasında "Tin Lizzie" olarak bilinirdi.[9]

Giriş

[değiştir | kaynağı değiştir]

1880'lerden itibaren üretilen ilk otomobiller çoğunlukla nadir, pahalı ve çoğu zaman güvenilmezdi. İlk güvenilir, bakımı kolay, kitle pazarı motorlu ulaşım aracı olması Model T'yi büyük bir başarıya taşıdı: Piyasaya sürülmesinden birkaç gün sonra 15.000 sipariş verildi.[10]

İlk üretim Model T, 12 Ağustos 1908'de üretildi[11] ve 27 Eylül 1908'de Detroit, Michigan'daki Ford Piquette Avenue Fabrikası'ndan çıktı. 26 Mayıs 1927'de Henry Ford, Michigan, Highland Park'taki fabrikasında 15 milyonuncu Model T Ford'un montaj hattından çıkışını izledi.[12]

Henry Ford, şirketin 1903'te kurulması ile Model T'nin piyasaya sürülmesi arasında bir dizi otomobil tasarladı. Ford ilk otomobiline Model A adını verdi ve alfabetik olarak Model T'ye kadar ilerledi. Toplamda yirmi model vardı ve hepsi üretime girmedi. Model T'den hemen önceki üretim modeli, şirketin o zamana kadarki en büyük başarısı olan Model N'nin yükseltilmiş bir versiyonu olan Model S'di[13]. Model T'nin devamı, "Model U" yerine başka bir Ford Model A idi. Şirket tanıtımında bunun nedeninin, yeni otomobilin eskisinden o kadar farklı olması olduğu ve Ford'un her şeye A harfiyle yeniden başlamak istemesi olduğu söylendi.

Motor

[değiştir | kaynağı değiştir]
T Modelin motoru

T Modelinin öne takılı, sıralı-dört silindirli, 20 hp gücünde ve araca 64-72 (km/saat) arası hız yaptıran motoru vardır.[14] Ford Motor Company'ye göre Model T'nin yakıt tüketimi 11-18 (lt/100 km) arasındaydı. Motor benzin, gazyağı veya etanol ile çalışabiliyordu,[15][16] ancak benzinin azalan maliyeti ve daha sonra etanolün Amerika Birleşik Devletleri'nde yasaklanması çoğu kullanıcı için etanolü pratik olmayan bir yakıt yaptı. İlk yapılan 2,447 motor su pompaları ile soğutuldu; Yaklaşık 2,500 motordan önceki birkaç istisna dışında 2,448 motor ve sonrasındakiler ise termosifon hareketiyle soğutuldu.[17] T Modelindeki ateşleme sistemi alışılmadık bir sistemdi ve volana eklenmiş düşük voltajlı manyeto‘nun bujilere alternatif akım veren trembler bobinleri vardı. Bu daha çok diğer bazı arabalarda kullanılan pahalı yüksek voltajlı ateşleme manyetolarına değil sabit benzinli motor larındakilere benziyordu. Ayrıca bu T Modelini ateşleme kullandığı yakıtın kalite veya türü açısından daha esnek yaptı. Elle marş yeterli akımı oluşturduğundan sistemin marş için ayrıca aküye ihtiyacı yoktu. Manyeto ile çalışan elektrikli aydınlatma asetilen ve kandillerin yerini alarak 1915'te kabul edildi ancak elektrikli marş 1919'a kadar sunulmadı.[18]

Model T motoru, Model T'nin üretimi bittikten çok sonra, 1941 yılına kadar değişim ihtiyaçları, sabit ve denizcilik uygulamaları için üretildi.

Yaklaşık on yıl sonra tasarlanan Fordson Model F traktör motoru T Modelin motoruna çok benziyordu ama ondan daha büyüktü.[19]

Wikimedia Commons'ta Ford Model T ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Ford Modell T - 1914
    Ford Modell T - 1914

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Gordon, John Steele. "10 Moments That Made American Business". American Heritage (dergi) (Şubat/Mart 2007). 20 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017. 
  2. ^ "1926 Ford Model T Sports Touring Car". Washington Post (ABD ingilizcesi). ISSN 0190-8286. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  3. ^ Price, R. G. (29 Ocak 2004). "Division of Labor, Assembly Line Thought – The Paradox of Democratic Capitalism". RationalRevolution.net. 7 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2015. 
  4. ^ Beaudreau, Bernard C. (1996). Mass Production, the Stock Market Crash and the Great Depression. New York, Lincoln, Shanghi: Authors Choice Press. 
  5. ^ [[:en:List of best-selling automobiles|https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_best-selling_automobiles 6 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.]]
  6. ^ H. Ford, S. Crowther (1922); "My Life and Work 12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Garden City, New York, USA: Garden City Publishing Company, Inc.
  7. ^ Conwill, David (23 Eylül 2018). "József Galamb". US: Hemmings. 25 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2023. 
  8. ^ Negyesi, Pal (24 Ekim 2018). "The 110-year-old Ford Model T and the Hungarians who made it a success". CE Auto Classic. Avusturya. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2023. 
  9. ^ Rosenberg, Jennifer (3 Ocak 2019). "Why the Model T Is Called the Tin Lizzie". 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  10. ^ Curcio, Vincent (2013). Henry Ford. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195316926. 
  11. ^ "Chronicle of 1908". Library.thinkquest.org. 1908. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2012. 
  12. ^ "Henry Ford and the Model T". John Wiley & Sons. 1996. 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  13. ^ Ritzinger, André. "Early Ford-models from the years 1903–1908". s. 5. 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  14. ^ Boggess, Trent E.; Patterson, Ronald (20 Şubat 2006). "The Model T Ignition Coil". US: Plymouth State College. 16 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2017. 
  15. ^ English, Andrew (25 Temmuz 2008). "Ford Model T reaches 100". The Telegraph. 29 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  16. ^ Addison, Keith. "Ethanol fuel: Journey to Forever". Journey to Forever. 21 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012. 
  17. ^ Kimes & Clark Jr. (1989), s. 551.
  18. ^ "History of the Ford Motor Company – Fast Facts". The Frontenac Motor Company & The Ford Model T. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017. 
  19. ^ Manly 1919, s. 268
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ford_Model_T&oldid=33930279" sayfasından alınmıştır