Aralık, Iğdır
| Aralık | |
|---|---|
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Iğdır |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mustafa Görmüş[1] |
| • Belediye başkanı | Mustafa Güzelkaya (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 852 km² |
| Rakım | 821 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 21.311 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 76500 |
| İl alan kodu | 0476 |
| İl plaka kodu | 76 |
Aralık, Iğdır ilinin bir ilçesidir.
İl merkezine uzaklığı 45 km'dir. Iğdır'ın ve aynı zamanda Türkiye'nin en uç noktasını teşkil eder. Aralık, 14 Kasım 1920'de Rus işgalinden kurtarılmış olup, 1 Nisan 1960 tarihine kadar Iğdır ilçesinin "Başköy" adı ile bucak merkezlerinden birini oluşturmakta iken, bu tarihte "ilçe" yönetim birimi durumuna getirilerek Kars iline bağlanmıştır. 22 köyü bulunmaktadır.
Aralık ilçesi, Iğdır'ın ve Türkiye'nin en doğu uç noktasını teşkil eder. Türkiye'nin üç ülkeyle komşu ve müşterek sınırlarının bulunduğu tek kavşak noktası durumundadır. İlçenin doğusunda 49 km'lik sınırı ile İran yer almaktadır. Kuzeyinde 10 km'lik sınırı ile Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile 56 km'lik sınırı ile Ermenistan bulunmaktadır. Batısında Iğdır ili, güneyinde de Büyük ve Küçük Ağrı Dağları ile Doğubayazıt ilçesi yer almaktadır.
Birkaç mezrasının dışında, elektriksiz ve telefonsuz köyün bulunmadığı ilçede, merkezde yeterli içme suyu mevcuttur. İlçede, her yıl düzenlenen nevruz kutlamaları dışında tiyatro, sinema, fuar, panayır gibi kültürel etkinlikler bulunmamaktadır.
Nüfus ve idari yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüzölçümü 611 km² ve rakımı 825 metredir. Merkez ilçe; Aras, Karşıyaka, Karasu, Köprüler ve Ortaköy Mahallesi olmak üzere 5 mahalleden oluşmaktadır.[4] Merkez ilçe belediyesi haricinde belediye teşkilatı bulunmayan ilçenin 21 köyü bulunmakta olup, ilçe merkezi ve köylerde yerleşim genel olarak topludur. Konutlar, genellikle kerpiç ve toprak damlı yapılardan oluşmaktadır. Köylerin bir kısmı nisan ve mayıs aylarında yaylalara çıkmakta ve eylül ayının sonlarına doğru dönmektedirler.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1886[5] | 6.672 | 1.782 | 4.890 |
| Aralık ilçesi (Kars) | |||
| 1960[6] | 10.191 | 2.869 | 7.322 |
| 1965[7] | 11.692 | 2.879 | 8.813 |
| 1970[8] | 13.921 | 3.581 | 10.340 |
| 1975[9] | 16.037 | 4.155 | 11.882 |
| 1980[10] | 16.282 | 3.762 | 12.520 |
| 1985[11] | 18.000 | 4.409 | 13.591 |
| 1990[12] | 17.983 | 4.201 | 13.782 |
| Aralık ilçesi (Iğdır) | |||
| 2000[13] | 21.747 | 8.115 | 13.632 |
| 2007[14] | 22.155 | 7.239 | 14.916 |
| 2008[15] | 22.165 | 6.361 | 15.804 |
| 2009[16] | 21.674 | 6.098 | 15.576 |
| 2010[17] | 21.810 | 6.201 | 15.609 |
| 2011[18] | 22.425 | 6.775 | 15.650 |
| 2012[19] | 22.521 | 6.986 | 15.535 |
| 2013[20] | 21.881 | 6.393 | 15.488 |
| 2014[21] | 21.843 | 6.497 | 15.346 |
| 2015[22] | 21.495 | 6.432 | 15.063 |
| 2016[22] | 21.269 | 6.227 | 15.042 |
| 2017[22] | 21.461 | 6.253 | 15.208 |
| 2018[22] | 21.311 | 6.193 | 15.118 |
| 2019[22] | 21.313 | 6.091 | 15.222 |
| 2020[22] | 21.097 | 6.313 | 14.784 |
| 2021[22] | 21.142 | 6.251 | 14.891 |
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Belediye başkanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçildiği yıl | Belediye başkanları |
|---|---|
| 2019 | Mustafa Güzelkaya (AK Parti) |
| 2014 | Bayram Teksay (Demokrat Parti) |
| 2009 | Hanım Turan (Demokrat Parti) |
| 2004 | Muharrem Kumtepe (AK Parti) |
| 1999 | Yıldırım Turan (DYP) |
| 1994 | Eynullah Güzelkaya (DYP) |
| 1989 | Yıldırım Turan (ANAP) |
| 1984 | Yıldırım Turan (ANAP) |
| 1977 | Rahim Kumtepe (CHP) |
| 1973 | Rahim Kumtepe (CHP) |
| 1968 | Timur Toksöz (AP) |
| 1963 | Timur Toksöz (YTP) |
Genel seçimler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Parti | Oy Oranı |
|---|---|---|
| 1961 | CHP | %51 |
| 1965 | AP | %54 |
| 1969 | AP | %69 |
| 1973 | CHP | %34 |
| 1977 | CHP | %53 |
| 1983 | HP | %38 |
| 1987 | SHP | %39 |
| 1991 | SHP | %51 |
| 1995 | RP | %22 |
| 1999 | FP | %34 |
| 2002 | DEHAP | %25 |
| 2007 | AK Parti | %40 |
| 2011 | AK Parti | %43 |
| Haziran 2015 | HDP | %63 |
| Kasım 2015 | HDP | %57 |
| 2018 | HDP | %44 |
Dilucu Sınır Kapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Dilucu Sınır Kapısı'nın tamamen açık olduğu 1992-2004 yılları arasında Nahçıvan'la yapılan düzenli depo kapsamındaki mazot ticareti dolayısıyla ilçenin sosyo-ekonomik gelişmesinde önemli bir canlanma sağlanmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015.
- ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2014.
- ^ "Aralik, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2014.
- ^ ARALIK NÜFUSU[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Дашбурунский участок (1886 г.)" (Rusça). Ethno-Kavkaz.narod.ru. 28 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2013.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Aralık Nüfusu - Iğdır". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Iğdır Aralık Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Aralık Belediyesi 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Iğdır Valiliği 1 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İlçenin Koordinatları 20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.