[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Île-de-France

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Île-de-France Bölgesi
Île-de-France
Paris'in batısı ve uzakta La Défense
Paris'in batısı ve uzakta La Défense
Île-de-France Bölgesi bayrağı
Bayrak
Île-de-France Bölgesi arması
Arma
ÜlkeFransa Fransa
PrefektörlükParis
İller
İdare
 • Bölgesel Konsey BaşkanıValérie Pécresse
Yüzölçümü
 • Toplam12,012 km²
Yüzölçümü sırası13.
Nüfus
 (2020)
 • Toplam12.278,210
 • Yoğunluk1,000/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
ISO 3166 koduFR-IDF
NUTS BölgesiFR1
Resmî site
iledefrance.fr

Île-de-France ([ildəˈfʀɑ̃s]), Fransa'nın ortakuzey kesiminde, 26 bölgesinden biri. Essonne, Hauts-de-Seine, Paris, Seine-Saint-Denis, Seine-et-Marne, Val-de-Marne, Val-d'Oise, Yvelines illerini (département) kapsar ve kabaca tarihsel Île-de-France bölgesiyle çakışır. Yüzölçümü 12.011 km²'dir.

Geçmişte Paris ve çevresindeki topraklar için kullanılan ve France (Fransa) adının kökeni olan Francia adı, Merovenjler döneminde (476-750) Ren ve Sen ırmakları arasında kalan bölgeyi kapsayan bir anlam kazandı. Karolenjler döneminde Aisne, Oise ve Sen, 10. ve 11. yüzyıllarda ise Sen, Marne, Beuvronne, Oise ve Nonette ırmaklarının çevrelediği topraklara denk düşüyordu. Orta Çağ'da genellikle ırmaklarla çevrili alan anlamına gelen Île sözcüğü France adıyla birlikte 1387'den sonra kullanılmaya başladı. 16. yüzyılda oluşturulan Île-de-France valiliği, 18. yüzyılda Paris ve Soissons yönetim birimlerine (généralité ya da intendance) ayrıldı. Fransız Devrimi döneminde de illere bölündü.

Île-de-France Paris Havzası içinde yer alır. Doğusunda kalker oluşumlu kayalıklar yükselir. Nüfus yoğunluğu son derece yüksektir. Île-de-France, Avrupa Birliği sınırları içinde, İngiltere, Kuzey Ren-Vestfalya ve Bavyera'dan sonra en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip 4. yönetim birimidir. 1850-1950 arasında Fransa'nın çoğu bölgesinde nüfus azalırken, iç göçlerin çekim merkezi olan Paris'in nüfusu dört kattan fazla arttı. Paris'in nüfus fazlasını azaltmak amacıyla hükûmetin aldığı önlemler sonucunda göçler çevre yörelere kaydı; böylece kentin nüfus artış hızı ulusal ortalamanın altına düştü. Sonraki yıllarda Essonne, Seine-et-Marne, Yvelines ve Val-d'Oise illeri Paris ilindeki nüfusun bir bölümünü çekince, Paris'in nüfusu 1968-1982 arasında % 19'luk bir azalma gösterdi. Aynı dönemde Hauts-de-Seine, Seine-Saint-Denis ve Val-de-Marne illeri eski nüfus düzeyinde kaldı ya da çok az büyüdü. Île-de-France sınırları içindeki 1.281 mahallenin 800'den fazlası Paris'e yakın olmasına karşın hala kırsal alan olarak nitelendirilmektedir.

Seine-et-Marne, Val-d'Oise ve Yvelines illeri dışında tarımsal etkinlik yok denecek kadar azdır. Seine-et-Marne'de tarım ileri düzeyde makineleşmiştir ve işgücünün yalnızca küçük bir bölümü bu kesimde çalışır. 1962'den bu yana Paris metropoliten alanındaki tüketim malları sektöründe çalışan işçi sayısının azalmasına karşın, sanayi oldukça gelişmiştir [kaynak belirtilmeli].