Çin'in özerk bölgeleri
| Özerk bölge 自治区 Zìzhìqū | |
|---|---|
 | |
| Kategori | Üniter devlet |
| Yer |  Çin |
| Sayı | 5 |
| Nüfus | 3.002.166 (Tibet) – 46.026.629 (Guangksi) |
| Yüzölçüm | 25.000 milkare (65.000 km2) (Ningksia) – 642.800 milkare (1.665.000 km2) (Sincan) |
| Yönetim | Tek partili hükûmet |
| Alt bölümler | İl düzeyi şehir, İl, Aymak, Eyalet altı özerk il, Özerk il |
Çin'de "özerk bölge" (Çince: 自治区; pinyin: zìzhìqū), üst düzey bir idari bölümdür. Özerk bölgeler Çin'deki eyaletler gibi kendi yerel hükûmetine sahiptir, ancak özerk bölgeler daha fazla yasama hakkına sahiptir. Özerk bölge, belirli bir azınlığın nüfusunun daha yüksek olduğu bir azınlık varlığıdır.
İç Moğolistan özerk bölgesi 1947 yılında kuruldu; Sincan ise 1955 yılında özerk kılındı; 1958 yılında Guangksi ile Ningksia ve 1965'te Tibet özerk oldular.
Özerk bölgeler listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Etnik grup |
Türkçe isim | Basitleştirilmiş Çince Pinyin |
Yerel isim (Dil) |
Kısaltma | Başkent |
|---|---|---|---|---|---|
| Zhuang | Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi | 广西壮族自治区 Guǎngxī Zhuàngzú Zìzhìqū |
Gvangjish Bouxcuengh Swcigih (Zhuangca) | 桂 Guì (GZAR) |
Nanning (南宁; Nanzningz) |
| Moğol | İç Moğolistan Özerk Bölgesi (Nei Mongol Özerk Bölgesi) |
内蒙古自治区 Nèi Měnggǔ Zìzhìqū |
ᠦᠪᠦᠷ ᠮᠣᠩᠭᠤᠯ ᠤᠨ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠣ ᠣᠷᠣᠨ Öbür mongγol-un öbertegen zasaqu orun (Moğolca) |
內蒙古 Nèi Měnggǔ (IMAR) |
Huhhot (呼和浩特; ᠬᠥᠬᠡᠬᠣᠲᠠ) |
| Tibetli | Tibet Özerk Bölgesi (Xizang Özerk Bölgesi) |
西藏自治区 Xīzàng Zìzhìqū |
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། Poi Ranggyong Jong (Tibetçe) |
藏 Zàng (TAR) |
Lhasa (拉萨; ལྷ་ས།) |
| Uygur | Sincan Uygur Özerk Bölgesi | 新疆维吾尔自治区 Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū |
شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى Xinjang Uyĝur Aptonom Rayoni (Uygurca) |
新 Xīn (XUAR) |
Urumçi (乌鲁木齐; ئۈرۈمچی) |
| Hui | Ningksia Hui Özerk Bölgesi | 宁夏回族自治区 Níngxià Huízú Zìzhìqū |
Huiler Çince konuşur. | 宁 Níng (NHAR) |
Yinchuan (银川) |
İstatistikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| İdari Bölüm | Ulusal Oran (%) | 2010 Nüfus Sayımı[1] | 2000 Nüfus Sayımı[2] | 1990 Nüfus Sayımı[3] | 1982 Nüfus Sayımı[4] | 1964 Nüfus Sayımı[5] | 1954 Nüfus Sayımı[6] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Guangksi | 3,5 | 46.026.629 | 43.854.538 | 42.245.765 | 36.420.960 | 20.845.017 | 19.560.822 |
| İç Moğolistan | 1,9 | 24.706.321 | 23.323.347 | 21.456.798 | 19.274.279 | 12.348.638 | 6.100.104 |
| Ningksia | 0,5 | 6,176,900 | 5.486.393 | 4.655.451 | 3.895.578 | * | * |
| Sincan | 1,6 | 21.813.334 | 18.459.511 | 15.155.778 | 13.081.681 | 7.270.067 | 4.873.608 |
| Tibet | 0,2 | 3.002.166 | 2.616.329 | 2.196.010 | 1.892.393 | 1.251.225 | 1.273.969 |
Özerk bölgelerin etnik yapılanması (%, 2000)
[değiştir | kaynağı değiştir]| İdari bölüm | Etnik Grup | Han Çinliler | En Büyük Üçüncü Etnik Grup |
|---|---|---|---|
| Sincan (Uyghur) | %45,21 | %40,58 | %6,74 (Kazak) |
| Tibet (Tibetli) | %92,8 | %6,1 | %0,35 (Hui) |
| İç Moğolistan (Moğol) | %17,13 | %79,17 | %2,14 (Mançu) |
| Ningksia (Hui) | %33,9 | %65,5 | %1,16 (Mançu) |
| Guangksi (Zhuang) | %32,0 | %62,0 | %3,0 (Yao) |
Not: "En Büyük Üçüncü Etnik Grup" sütününde söz konusu etnik grup parantez içinde veriliyor.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census". National Bureau of Statistics of China. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ "现将2000年第五次全国人口普查快速汇总的人口地区分布数据公布如下". National Bureau of Statistics of China. 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ "中华人民共和国国家统计局关于一九九〇年人口普查主要数据的公报". National Bureau of Statistics of China. 19 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ "中华人民共和国国家统计局关于一九八二年人口普查主要数字的公报". National Bureau of Statistics of China. 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ "第二次全国人口普查结果的几项主要统计数字". National Bureau of Statistics of China. 14 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ "中华人民共和国国家统计局关于第一次全国人口调查登记结果的公报". National Bureau of Statistics of China. 5 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
| Eyaletler |  | |
|---|---|---|
| Özerk bölgeler | ||
| Doğrudan yönetilen şehirler | ||
| Özel idari bölgeler | ||
* Çin Halk Cumhuriyeti tarafından hak iddia edilmektedir, ancak fiilen Çin Cumhuriyeti tarafından yönetilmektedir. | ||