[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Dekadan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
02.57, 14 Ağustos 2010 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 8020062 numaralı sürüm (Bot: Kozmetik değişiklikler)

Dekadan, (décadent) 'düşkünleşmiş' anlamına gelen İtalyanca bir kelime.

19. yüzyıl sonlarında İtalya 'da natüralistlere karşı ortaya çıkan sembolizm akımına öncülük eden sanatçılara, edebiyatı soysuzlaştırdıkları ima edilerek verilen isim. Akım o zamana kadar gelen edebiyat geleneklerini yıkma yoluna giderek , toplumsal ve sanatsal düzenin dışına çıkmayı planlamıştır. İmgeye karşı aşırı neredeyse hastalık derecesindeki duyarlılığa sahip dekadanlar, daha önce görülmemiş imgeler yaratarak bu imgeleri karşılayacak sözcükler oluşturmuşlardır.

Türk edebiyatında dekadan ifadesi Şahin Bey tarafından Servet-i Fünûn sanatçıları için kullanılmıştır.

Dekadanlar daha öncelerde olduğu gibi başkalarına tepki olarak çıkmıştır.Toplumda çok çabuk yayılmıştır en önemlisi bambaşka ilkeler ortaya atmışlardır ve bu öncülüğü yazarlar devam ettirmişlerdir.Yazarları: Ahmet Mithat Efendi,Cevdet Aydemir,Mustafa Sönmez,Halit Ziya Uşaklıgil vb. sanatkarlardır.Dekanlık meselesi, edebiyat tarihimizin Servet-i Fünun Dönemi olarak adlandırılan, zaman olarak çok kısa, fakat edebi verim bakımından zengin bir devresinde yaşanmış bir tartışmadır.Türk edebiyatını biraz'ölçüsüz' sayılabilecek bir şekilde Batılaştırmak isteyen bir grup genç şair ve yazarın, yine Batılaşma yönündeki Tanzimat yazarlarının bir temsilci olan Ahmet Mithat Efendi tarafından eleştirilmesi ile başlayan ve devrin diğer birçok şair ve yazarının da katılmasıyla genişleyen bu tartışma yaklaşık dört yıl boyunca devam etmiştir.Servet-i Fünun şair ve yazarlarının ile karşıtlarının bir tür birbirini murakabesine hizmet etmiş olan bu tartışmanın Türk edebiyatı için bazı bakımlarından yararlı olduğu kabul edilebilir.Fakat aradan zaman geçtikten sonra bu tartışmanın daha çok Servet-i Fünuncuların zaviyesinden yorumlandığı görülmektedir.Bu kitap, bu tartışmadaki bütün görüş ve iddaları bir arada vermeyi amaçlamıştır. NOT:DEKADAN Ahmet Mithat Efendi'nin servet-i Fünunculara takdıgı lakap olarak da bilinir... DEKADAN: "On günlük eşek yavrusu"