Plano (heometriya)

Heometriya
Pagproyekt ng isang espera sa isang plano
Mga sanay Euclidean Non-Euclidean Elliptic Spherical Hyperbolic Non-Archimedean geometry Projective Affine Synthetic Analitiko Alhebraiko Arithmetic Diophantine Deribatibo Riemanniano Symplectic Discrete differential Complex Finite Natatangi Digital Convex Computational Fractal Incidence Noncommutative geometry Noncommutative algebraic geometry
Mga konsepto Mga katangian Dimensiyon Straightedge and compass constructions Anggulo Kurba Diagonal Ortogonalidad (Perpendikular) Paralelo Vertex Congruence Similarity Symmetry
Serong dimensiyonal Punto
Isang dimensiyonal Guhit Segmento Rayos Haba
Dalawang dimensiyonal Plano Sukat Poligon Tatsulok Altitude Gilis Teorema ni Pitagoras Paralelogram Parisukat Parihaba Rombus Romboide Kuwadrilateral Trapesoid Kite Bilog Diyametro Sirkumperensiya Area
Tatlong dimensiyonal Volyum Kubo Kuboide Silindro Dodecahedron Icosahedron Octahedron Piramide Platonic Solid Sphere Tetrahedron
Apat- / ibang-dimensiyonal Tesseract Hypersphere
Mga heometra
ayon sa pangalan Aida Aryabhata Ahmes Alhazen Apollonius Arkimedes Atiyah Baudhayana Bolyai Brahmagupta Cartan Coxeter Descartes Euclides Euler Gauss Gromov Hilbert Huygens Jyeṣṭhadeva Kātyāyana Khayyám Klein Lobachevsky Manava Minkowski Minggatu Pascal Pythagoras Parameshvara Poincaré Riemann Sakabe Sijzi al-Tusi Veblen Virasena Yang Hui al-Yasamin Zhang
ayon sa panahon BCE Ahmes Baudhayana Manava Pythagoras Euclid Archimedes Apollonius 1–1400s Zhang Kātyāyana Aryabhata Brahmagupta Virasena Alhazen Sijzi Khayyám al-Yasamin al-Tusi Yang Hui Parameshvara 1400s–1700s Jyeṣṭhadeva Descartes Pascal Huygens Minggatu Euler Sakabe Aida 1700s–1900s Gauss Lobachevsky Bolyai Riemann Klein Poincaré Hilbert Minkowski Cartan Veblen Coxeter Present day Atiyah Gromov
t u b

Sa heometriya, ang plano ay isang patag, dalawang-dimensyong kalatagan na humahaba ng walang hanggang layo. Ang isang plano ay ang dalawang-dimensyong analogo ng isang punto (serong dimensyon), isang linya (isang dimensyo) at tatlong-dimensyong espasyo. Maaraing manggaling ang mga plano bilang sub-espasyo ng ilang mas mataas na dimensyong espasyo, tulad ng isa sa mga pader ng isang silid, na pinahaba ng walang hanggang, o maaring natatamasa nila ang isang malayang pag-iral sa kanilang sariling karapatan, tulad ng tagpo sa heometriyang Euclidiyano.

Kapag gumagawa ng ekslusibo sa dalawang-dimensyon na espasyong Euclidiyano, ginagamit ang tiyak na artikulo, kaya tumutukoy ang plano sa buong espasyo. Ginagampanan ang maraming pundamental na gawain sa matematika, heometriya, trigonometriya, teoriya ng grap at paggragrap ang dalawang-dimensyong espasyo, o, sa ibang mga salita, sa plano.

Ipinagbigay-alam ni Euclid ang unang mahusay na palatandaan ng kaisipang pangmatematika, isang aksyomatikong pakikitungo sa heometriya.^[1] Pinili niya ang isang maliit na buod ng mga walang depinisyong katawagan (tinatawag na karaniwang nosyon) at sinaligan (o inaksyom) na ginamit niya pagkatapos upang patunayan ang iba't ibang pangungusap na pangheometriya. Bagaman, ang plano sa kaniyang makabagong kaisipan ay hindi direktang nabigyan ng kahulugan sa aklat na Elements, inisip na maaring bahagi ito ng karaniwang nosyon o pagkaunawa..^[2] Hindi kailanman na gumamit si Euclid ng bilang upang sukatin ang haba, anggulo, o lawak. Sa ganitong paraan, hindi ganap na magkatula ang planong Euclidiyanod at planong Kartesiyano.

Ang isang plano ay isang pinanutong kalatagan o ruled surface.

Ang lathalaing ito na tungkol sa Heometriya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.