నీలమణి
| నీలమణి | |
|---|---|
 |
|
| సాధారణ సమాచారం | |
| వర్గము | Mineral |
| రసాయన ఫార్ములా | aluminium oxide, Al2O3 |
| ధృవీకరణ | |
| రంగు | Every color including parti-color, except red (which is ruby) |
| స్ఫటిక ఆకృతి | massive and granular |
| స్ఫటిక వ్యవస్థ | Trigonal |
| చీలిక | None |
| ఫ్రాక్చర్ | Conchoidal, splintery |
| మోహ్స్ స్కేల్‌ కఠినత్వం | 9.0 |
| ద్యుతి గుణం | Vitreous |
| వక్రీభవన గుణకం | 1.762-1.778 |
| Pleochroism | Strong |
| కాంతికిరణం | White |
| విశిష్ట గురుత్వం | 3.95-4.03 |
| Fusibility | infusible |
| Solubility | insoluble |
నీలమణి (Sapphire) నవరత్నాలలో ఒకటి.నీలమణి ఒక విలువైన రత్నం.దీనిలో కొరండం, ఇనుము, టైటానియం, క్రోమియం, వనాడియం లేదా మెగ్నీషియం వంటి రకరకాల ఖనిజ మూలకాలతో కూడిన అల్యూమినియం ఆక్సైడ్ (α-Al2O3) ను కలిగి ఉంటుంది. ఇది సాధారణంగా నీలం రంగులో ఉంటుంది. కానీ సహజమైన "ఫాన్సీ" నీలమణి పసుపు, ఉదాహరణగా నారింజ, ఆకుపచ్చ రంగులలో కూడా సంభవిస్తుంది. "పార్టి నీలమణి" రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రంగులను చూపుతుంది. ఎర్ర కొరండం రాళ్ళు కూడా సంభవిస్తాయి కాని వాటిని రూబీలు నీలమణి అని పిలుస్తారు.పింక్ కలర్ కొరండంను ప్రాంతాన్ని బట్టి రూబీ లేదా నీలమణిగా వర్గీకరిస్తారు.సాధారణంగా సహజమైన నీలమణిని కత్తిరించి రత్నాలుగా పాలిష్ చేసి నగలలో ధరిస్తారు.పెద్ద క్రిస్టల్ బౌల్స్‌లో పారిశ్రామిక లేదా అలంకరణ ప్రయోజనాల కోసం ప్రయోగశాలలలో వాటిని కృత్రిమంగా సృష్టించవచ్చు.నీలమణి విశేషమైన కాఠిన్యం కారణంగా - మోహ్స్ స్కేల్‌లో 9 (మూడవ కష్టతరమైన ఖనిజం, వజ్రం తరువాత 10 వద్ద మొయిసానైట్ 9.5 వద్ద) - ఇన్ఫ్రారెడ్ ఆప్టికల్ భాగాలు, అధిక-మన్నిక విండోస్ వంటి కొన్ని అలంకారరహిత అనువర్తనాల్లో నీలమణిని ఉపయోగిస్తారు. రిస్ట్ వాచ్ స్ఫటికాలు, కదలిక బేరింగ్లు, చాలా సన్నని ఎలక్ట్రానిక్ పొరలు, వీటిని ఇంటిగ్రేటెడ్ సర్క్యూట్లు, జిఎయన్- ఆధారిత బ్లూ ఎల్ఇడి లు వంటి ప్రత్యేక-ప్రయోజన ఘన-స్థితి ఎలక్ట్రానిక్స్ ఇన్సులేటింగ్ సబ్‌స్ట్రేట్‌లుగా ఉపయోగిస్తారు.
కొరండం రెండు రత్నాల రకాల్లో నీలమణి ఒకటి, మరొకటి రూబీ (ఎరుపు నీడలో కొరండం అని నిర్వచించబడింది).నీలం బాగా తెలిసిన నీలమణి రంగు అయినప్పటికీ, అవి బూడిద, నలుపుతో సహా ఇతర రంగులలో సంభవిస్తాయి.కొన్ని రంగులేనివిగా ఉంటాయి.గులాబీ రంగు, నారింజ రకం నీలమణిని పాడ్‌పరాడ్చా అంటారు.ఇవి ఎక్కువుగా ఆస్ట్రేలియా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్, కంబోడియా, కామెరూన్, చైనా (షాన్డాంగ్), కొలంబియా, ఇథియోపియా, ఇండియా (కాశ్మీర్), కెన్యా, లావోస్, మడగాస్కర్, మాలావి, మొజాంబిక్, మయన్మార్ (బర్మా), నైజీరియా, రువాండా, శ్రీలంక, టాంజానియా, థాయిలాండ్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ (మోంటానా), వియత్నాంలలో లభ్యమవుతావి.రూబీ, నీలమణి రెండూ మయన్మార్ యొక్క మొగోక్ స్టోన్ ట్రాక్ట్‌లో కనిపిస్తాయి,కాని మాణిక్యాలు పాలరాయితో ఏర్పడతాయి, అయితే నీలమణి గ్రానైటిక్ పెగ్మాటైట్స్ లేదా కొరండం సైనైట్లలో ఏర్పడుతుంది.[4]: 403-429 ప్రతి నీలమణి గని విస్తృత శ్రేణి నాణ్యతను ఉత్పత్తి చేస్తుంది,కానీ మూలం నాణ్యతకు హామీ కాదు.కాశ్మీర్లో నీలమణి కోసం అత్యధిక ధరను హెచ్చిస్తారు.బర్మా, శ్రీలంక, మడగాస్కర్ దేశాలు కూడా పెద్ద మొత్తంలో చక్కటి నాణ్యమైన రత్నాలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. [2]సహజ నీలమణి ధర వాటి రంగు, స్పష్టత, పరిమాణం, కటింగ్ మొత్తం నాణ్యతను బట్టి మారుతుంది. పూర్తిగా చికిత్స చేయని నీలమణిలు చికిత్స పొందిన వాటి కంటే చాలా ఎక్కువ.వీటిపై భౌగోళిక మూలం కూడా ధరపై ప్రధాన ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. ఒక క్యారెట్ లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రత్నాల కోసం, అమెరికన్ జెమోలాజికల్ లాబొరేటరీస్ (ఎజియల్), జెమ్ రీసెర్చ్ స్విస్లాబ్ (జిఆర్ఎస్), జిఐఎ, గెబెలిన్, లోటస్ జెమాలజీ వంటి ప్రయోగశాలల నుండి స్వతంత్ర నివేదికలు తరచుగా కొనుగోలుదారులు తెప్పించుకుని, కొనుగోలు చేస్తుంటారు. [5]
వెలుపలి లింకులు
[మార్చు]
