| dbo:abstract
|
- Priscil·lià d'Àvila (Gal·lècia?, vers 340 - , actual Trèveris 385) fou bisbe hispà, fundador del priscil·lianisme considerada heretgia per l'Església Catòlica Romana. Fou, al costat d'altres companys, el primer heretge ajusticiat pel govern secular en nom de l'Església. (ca)
- Priscillian (lateinisch Priscillianus, deutsch auch Priszillian; * um 340 wahrscheinlich in der Provinz Lusitania; † 385 in Augusta Treverorum) war ein Theologe aus der römischen Provinz Hispana Tarraconensis und Bischof von Ávila. Er gründete eine religiöse Bewegung, die eine strenge Askese für Priester und Laien, eine Erneuerung der Kirche durch den Heiligen Geist, die Abschaffung der Sklaverei und die Gleichstellung der Geschlechter befürwortete. Als angebliche Häretiker verurteilt – wohl auch aus politischen Gründen – waren Priscillian und einige seiner Anhänger die ersten Christen, die von anderen Christen wegen Ketzerei mit dem Tode bestraft wurden. Seine Bewegung bestand in Hispanien und Gallien trotz strenger Verfolgung bis nach der Mitte des 6. Jahrhunderts fort, in Galicien sogar bis ins 7. Jahrhundert hinein. (de)
- Ο Πρισκιλλιανός ( λατ: Priscillianus ) ήταν Ρωμαίος χριστιανός θεολόγος και επίσκοπος από την Ισπανία που εκτελέστηκε το 385 ως αιρετικός. Υπήρξε ο ιδρυτής του . (el)
- Prisciliano (m. 385) estis episkopo de Ávila kaj romia teologo el Galegio (en Iberio), la unua persono en historio de Kristanismo kiu estis ekzekutata pro herezo (kvankam fakte la civilaj akuzoj temis pri praktiko de magio). Li fondis asketan grupon kiu, spite persekutadon, pludaŭris en Hispanio kaj Gaŭlo ĝis fino de la 6a jarcento. La verkoj de Prisciliano kaj proksimaj sekvantoj, kiuj estis supozeble perditaj, estis rekuperitaj en 1885 kaj publikitaj en 1889. (eo)
- Prisciliano de Ávila (¿Gallaecia?, aprox. 340-Civitas Treverorum, actual Tréveris, 385) fue un obispo hispanorromano que tras ser acusado de brujería y gnosticismo fue ejecutado junto a otros compañeros. Originó el movimiento ascético conocido como priscilianismo. Prisciliano fue ejecutado por el gobierno de Magno Clemente Máximo, aunque varios obispos de Occidente, con Martín de Tours a la cabeza, junto con Juan Crisóstomo en Oriente, protestaron contra tal decisión. El propio papa Siricio criticó duramente el proceso. La sentencia y la ejecución fueron criticadas por muchos, que se escandalizaron de que un hombre piadoso y entregado al culto a Dios fuera ajusticiado. En la cristiandad, se considera la ejecución de Prisciliano como el primer ejemplo en que la justicia secular intervino con una condena a muerte por un asunto de índole eclesiástica. (es)
- Prisziliano Avilakoa (Gallaecia (?), 340 (?) - Civitas Treverorum, gaur egungo Treveris, Alemania, 385) hispaniar apezpiku heretikoa izan zen, priszilianismoaren sortzailea. Avilako apezpiku izendatu zuten 380. urtean. Zaragozako eta Bordeleko kontzilioek kondenatu zuten 380 eta 384. urteetan hurrenez-hurren. Bere dotrinak eragin handia izan zuen behe mailako gizartean eta emakumeengan nagusiki. Kristautasun aszetikoa predikatzen zuen. Eliza Katolikoaren izenean heriotz zigorra jaso zuen lehenengo heresea izan zen. (eu)
- Priscillian (in Latin: Priscillianus; Gallaecia, c. 340 - Augusta Treverorum, Gallia Belgica, c. 385) was a wealthy nobleman of Roman Hispania who promoted a strict form of Christian asceticism. He became bishop of Ávila in 380. Certain practices of his followers (such as meeting at country villas instead of attending church) were denounced at the Council of Zaragoza in 380. Tensions between Priscillian and bishops opposed to his views continued, as well as political maneuvering by both sides. Around 385, Priscillian was charged with sorcery and executed by authority of the Emperor Maximus. The ascetic movement Priscillianism is named after him, and continued in Hispania and Gaul until the late 6th century. Tractates by Priscillian and close followers, which were thought lost, were discovered in 1885 and published in 1889. (en)
- Priscillien, mort à Trèves en 385, est un évêque d'Ávila et le premier chrétien condamné à mort et exécuté par une autorité chrétienne pour hérésie. Sa doctrine, le priscillianisme, est une des hérésies condamnées par l'Église officielle primitive. Certains la rapprochent de celle des pauliciens. (fr)
- Priscillianus van Ávila ( - ca. 385) was een Spaanse geestelijke en bisschop van Ávila van 381 tot 385. Het priscillianisme, een stroming in de christelijke kerk, is naar hem vernoemd. Priscillianus was een rijke edelman die zich toelegde op het bestuderen van godsdienstige geschriften. Hij werd bekeerd door Agape, een Spaanse dame en de redenaar Helpidius, die volgelingen waren van Marcus, een Egyptenaar uit Memphis. Marcus onderwees in Spanje Gnostische en Manicheïsche ideeën. Priscillianus ontwikkelde zich door zelfstudie van leek tot priester. Later bracht hij het in 381 zelfs tot bisschop van Ávila. Hij wordt door sommigen gezien als de eerste christelijke martelaar die door christenen om het leven is gebracht. De voornaamste bron voor de geschiedenis van Priscillianus van Ávila is het werk van een tijdgenoot, de Gallische schrijver Sulpicius Severus (ca. 363 – ca. 425). Priscillianus ontwikkelde hij zijn eigen visie op het christendom, die werd beïnvloed door het gnosticisme en het manicheïsme. Hij was een asceet en een mysticus. Hij beschouwde zijn relatie tot God als een vorm van gemeenschap met het godswezen. Priscillianus was van mening dat een goed christen goede werken moest doen, af moest zien van wereldlijke macht en een celibatair bestaan moest leiden. Vrouwen waren in de ogen van Priscillianus gelijk aan mannen en konden priester worden. Priscillianus schijnt vele vrouwelijke aanhangers gehad te hebben, onder wie Euchrotia, de weduwe van de beroemde redenaar Delphidius uit Bordeaux, en haar dochter. Zijn eigen visie op het christendom werd hem door de bestaande hiërarchie van geestelijken niet in dank afgenomen. In Spanje waren zijn voornaamste tegenstanders de bisschop van Córdoba, Hyginus, en de bisschop van Mérida, Hydatius van Emerita, Deze beklaagden zich bij Paus Damasus I over de toenemende invloed van Priscillianus. In 380 vond er in Zaragoza in afwezigheid van Priscillianus en diens aanhangers een synode plaats waarbij de aanhangers van Priscillianus werden gekenmerkt als afvalligen. Priscillianus had echter ook medestanders. Zo kozen de bisschoppen Instantius en Salvianus partij voor Priscillianus. Ondanks steun vanuit de kerk werden, vooral dankzij de inspanningen van Hydatius van Emerita, de Priscillianen in oktober 380 geëxcommuniceerd. Nadat een delegatie van de Priscillianen door Hydatius werd weggestuurd benoemden deze Priscillianus vervolgens tot bisschop van Avila. De anti-Priscillianen zochten vervolgens steun bij de Romeinse keizer Gratianus, die een bevel tot verbanning van de Priscillianen uitriep. Instantius, Salvianus en Priscillianus reisden vervolgens naar Rome om een beroep te doen op paus Damasus, maar zij vonden geen gehoor bij de paus. Zij bezochten eveneens de bisschop van Milaan, Ambrosius, maar vonden daar evenmin gehoor. Salvianus stierf tijdens zijn verblijf in Rome. De andere twee zochten daarna steun bij tegenstanders van de bisschop van Milaan en wisten gedaan te krijgen dat de keizer van Rome, Gratianus, de ban herriep. Na de dood van Gratianus werd deze opgevolgd door Magnus Maximus. Priscillianus deed nu een beroep op deze keizer, maar werd vervolgens met zes van zijn medestanders gearresteerd. Deze vijf geestelijken en Euchrotia werden samen met hem en in 385 in Trier gemarteld, terechtgesteld op beschuldiging van zedeloosheid en hekserij en daarna onthoofd. Twee sympathiserende bisschoppen werden verbannen. De synode die hetzelfde jaar in Trier werd gehouden keurde de terechtstelling goed, maar Ambrosius van Milaan, paus Siricius en Martinus van Tours protesteerden, voornamelijk omdat de terechtstelling niet door een kerkelijke maar door een wereldlijke macht was gebeurd. Priscillianus schreef een aantal teksten voor de vulgaatbijbel die onder paus Damasus werd samengesteld. Deze geschriften zijn bewaard gebleven in een bewerking door Peregrinus. Ze roepen op tot een sober leven, waar geheelonthouding, het celibaat, en vegetarisme deel van uitmaken. In 1885 werden er in de universiteit van Würzburg door geschriften ontdekt die aanvankelijk aan Priscillianus zijn toegeschreven, maar bij nader onderzoek door een van zijn nabije volgelingen lijken te zijn geschreven. De geschriften zijn uitgegeven in de Vienna Corpus van 1886. Volgelingen van de leer van Priscilla bestonden er in Gallië en in Spanje tot in de 6e eeuw. (nl)
- Priscilliano di Avila (Galizia, 340 – Treviri, 385) è stato un vescovo spagnolo, fondatore del Priscillianesimo. Fu, insieme con altri compagni, il primo eretico affidato dalla Chiesa cattolica all'autorità civile e in seguito giustiziato. (it)
- Pryscylian lub Pryscylian z Ávili (łac. Priscillianus; ur. ok. 345, zm. 385) – biskup Ávili, heretyk, chrześcijański kaznodzieja i przywódca religijny działający w rzymskiej prowincji Hispania w IV wieku n.e. Około roku 375 został przywódcą ruchu etyczno-filozoficzno-religijnego zwanego od jego nazwiska pryscylianizmem. Znalazł licznych zwolenników, szczególnie w północnej Hiszpanii (Galicja), również wśród duchowieństwa. Jego poglądy (lecz nie on sam) zostały potępione na synodzie w Saragossie w 380 r. Przez zwolenników Itacjusza i Sylwiana konsekrowany na biskupa Ávili w 381 r. Działania przeciwników zmusiły go jednak do ucieczki do Akwitanii. Następnie udał się do Rzymu, daremnie szukając poparcia u papieża Damazego I. Sprawa była rozpatrywana również na synodzie w Bordeaux w roku 384, nie podjęto tam jednak żadnej decyzji, gdyż Pryscylian odwołał się do cesarza. Cesarz Maksymus, ortodoksyjny katolik, dając posłuch oskarżeniom o herezję, niemoralne prowadzenie się i uprawianie magii, po przesłuchaniu i torturach skazał Pryscyliana na śmierć. Powstrzymać wykonania wyroku chcieli m.in. św. Ambroży z Mediolanu i św. Marcin z Tours. Wyrok przez ścięcie został wykonany w roku 385 w Trewirze. Był to pierwszy przypadek skazania na śmierć chrześcijanina za herezję z wyroku świeckiej władzy. Z uwagi na ten bezprecedensowy casus, papież Syrycjusz obłożył anatemą wszystkich biskupów optujących za skazaniem na śmierć. Pryscylian długo był uważany za męczennika i świętego w Hiszpanii, a szczególnie w Galicji.Mimo surowych represji pryscylianizm utrzymywał się jeszcze przez blisko 2 wieki w Hiszpanii i Galii. (pl)
- Присциллиа́н, также Прискиллиа́н (лат. Priscillianus; около 340, Галлеция, Римская империя — 385, Трир, Римская империя), — испанский ересиарх, епископ Авилы (381—385), христианский писатель. Вплоть до XI века оставался единственным западным христианином, казнённым за ересь. До 600 года имел последователей своего учения, в основе которого лежал гностико-манихейский дуализм. (ru)
- Priscillianus, död 385, var en spanjor av rik och förnäm släkt, som framträdde i slutet av 300-talet som ledare av en asketisk rörelse i Spanien med sekteriska drag. Priscillianismen hade ursprungligen karaktären av en ren lekmannarörelse, och verkar ha varit den kanske mest betydande av de många likartade, mot kyrkans förvärldsligande riktade strävandena vid denna tid. Den fann stöd hos flera spanska biskopar, genom vilkas inflytande Priscillianus själv blev biskop i Ávila. Från ursprunget utbredde sig den även till Gallien. Den framkallade från början genom sitt mot den kyrkliga ordningen stridande konventikelväsen, sitt anspråk på att återuppliva den urkristliga, "profetiska" nådegåvan och sitt bruk av från kyrkans sida ej erkända apokryfiska skrifter ett förbittrat motstånd från andra biskopar, särskilt och . Dessa anklagade Priscillianus och priscillianismen för brott mot kyrklig ordning, för allehanda modalistiska, gnostiska och manikeiska irrläror samt för i samband med de hemliga sammankomsterna bedriven otukt. Efter flera försök att utverka en uttrycklig kättardom över Priscillianus, som denne lyckades tillbakavisa, kunde slutligen Ithacius genom synnerligen betänkliga medel förmå kejsar Magnus Maximus att döma Priscillianus och några av hans anhängare till döden för kätteri. Domen verkställdes i Trier 385. Denna tilldragelse, dittills utan motstycke i kyrkans historia, framkallade protester från kyrkans främsta män, som Ambrosius av Milano och Martin av Tours, trots att de båda skarpt ogillade Priscillianus åskådning. Den väckte också en storm av förbittring, som tvingade Priscillianus anklagare att lämna sina ämbeten, och medförde ett uppsving för priscillianismen. Ännu så sent som 563 blev den på synoden i Braga föremål för en ny förkastelsedom; sedan synes den ha uppgått i de katariska rörelserna. Den kyrkohistoriska forskningen var i sitt omdöme över Priscillianus länge helt beroende av den kyrkliga, ytterst till Priscillianus anklagare återgående traditionen. År 1886 återfanns dock elva av Priscillianus egna skrifter. De förste utgivarna och bearbetarna ansåg genom dessa bevisat att Priscillianus varit fullkomligt oskyldig till de mot honom riktade anklagelserna. Även senare genomgångar av materialet pekar på att förföljelserna mot Priscillianus i mycket haft sin rot i rent personlig hätskhet, att beskyllningen för sedliga förseelser synes vara rent förtal, och att många av de som kätterska tydda satserna torde blott vara uttryck för en, i förhållande till den dåtida teologin, äldre, naiv lekmannaståndpunkt. Å andra sidan lyser i Priscillianus motivering för sin asketiska ståndpunkt en med gnostiska element förbunden dualistisk åskådning ganska tydligt igenom. I denna riktning visar redan de av Priscillianus brukade apokryfiska skrifterna, och de få notiserna om hans utvecklingsgång tyder på ett samband med äldre gnostisk-sekteriska riktningar, särskilt de så kallade enkratiterna. Därtill kommer, att vissa priscillianers ivriga försvar för berättigande i vissa lägen lägger det nära att antaga tillvaron av en hemlig, esoterisk lära, som i deras för offentligheten avsedda skrifter avsiktligt skjutits tillbaka. (sv)
- Prisciliano de Ávila (Galécia, c. 340 – Tréveris, 385) foi um bispo herege hispânico da cidade de Ávila (em latim: Abila), fundador do priscilianismo. Foi, junto a outros companheiros, o primeiro herege cristão justiçado no cristianismo por uma instituição civil. (pt)
- Присцилліан, також Прискілліан (лат. Priscillianus; бл. 340, Галлеція, Римська імперія — 385, Трір, Римська імперія), — іспанський єресіарх, єпископ Авіли (381—385), християнський письменник. Аж до XI століття залишався єдиним західним християнином, страченим за єресь. До 600 року мав послідовників (присцилліани) свого вчення, в основі якого лежав гностико-маніхейський дуалізм. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Priscil·lià d'Àvila (Gal·lècia?, vers 340 - , actual Trèveris 385) fou bisbe hispà, fundador del priscil·lianisme considerada heretgia per l'Església Catòlica Romana. Fou, al costat d'altres companys, el primer heretge ajusticiat pel govern secular en nom de l'Església. (ca)
- Ο Πρισκιλλιανός ( λατ: Priscillianus ) ήταν Ρωμαίος χριστιανός θεολόγος και επίσκοπος από την Ισπανία που εκτελέστηκε το 385 ως αιρετικός. Υπήρξε ο ιδρυτής του . (el)
- Prisciliano (m. 385) estis episkopo de Ávila kaj romia teologo el Galegio (en Iberio), la unua persono en historio de Kristanismo kiu estis ekzekutata pro herezo (kvankam fakte la civilaj akuzoj temis pri praktiko de magio). Li fondis asketan grupon kiu, spite persekutadon, pludaŭris en Hispanio kaj Gaŭlo ĝis fino de la 6a jarcento. La verkoj de Prisciliano kaj proksimaj sekvantoj, kiuj estis supozeble perditaj, estis rekuperitaj en 1885 kaj publikitaj en 1889. (eo)
- Prisziliano Avilakoa (Gallaecia (?), 340 (?) - Civitas Treverorum, gaur egungo Treveris, Alemania, 385) hispaniar apezpiku heretikoa izan zen, priszilianismoaren sortzailea. Avilako apezpiku izendatu zuten 380. urtean. Zaragozako eta Bordeleko kontzilioek kondenatu zuten 380 eta 384. urteetan hurrenez-hurren. Bere dotrinak eragin handia izan zuen behe mailako gizartean eta emakumeengan nagusiki. Kristautasun aszetikoa predikatzen zuen. Eliza Katolikoaren izenean heriotz zigorra jaso zuen lehenengo heresea izan zen. (eu)
- Priscillien, mort à Trèves en 385, est un évêque d'Ávila et le premier chrétien condamné à mort et exécuté par une autorité chrétienne pour hérésie. Sa doctrine, le priscillianisme, est une des hérésies condamnées par l'Église officielle primitive. Certains la rapprochent de celle des pauliciens. (fr)
- Priscilliano di Avila (Galizia, 340 – Treviri, 385) è stato un vescovo spagnolo, fondatore del Priscillianesimo. Fu, insieme con altri compagni, il primo eretico affidato dalla Chiesa cattolica all'autorità civile e in seguito giustiziato. (it)
- Присциллиа́н, также Прискиллиа́н (лат. Priscillianus; около 340, Галлеция, Римская империя — 385, Трир, Римская империя), — испанский ересиарх, епископ Авилы (381—385), христианский писатель. Вплоть до XI века оставался единственным западным христианином, казнённым за ересь. До 600 года имел последователей своего учения, в основе которого лежал гностико-манихейский дуализм. (ru)
- Prisciliano de Ávila (Galécia, c. 340 – Tréveris, 385) foi um bispo herege hispânico da cidade de Ávila (em latim: Abila), fundador do priscilianismo. Foi, junto a outros companheiros, o primeiro herege cristão justiçado no cristianismo por uma instituição civil. (pt)
- Присцилліан, також Прискілліан (лат. Priscillianus; бл. 340, Галлеція, Римська імперія — 385, Трір, Римська імперія), — іспанський єресіарх, єпископ Авіли (381—385), християнський письменник. Аж до XI століття залишався єдиним західним християнином, страченим за єресь. До 600 року мав послідовників (присцилліани) свого вчення, в основі якого лежав гностико-маніхейський дуалізм. (uk)
- Priscillian (lateinisch Priscillianus, deutsch auch Priszillian; * um 340 wahrscheinlich in der Provinz Lusitania; † 385 in Augusta Treverorum) war ein Theologe aus der römischen Provinz Hispana Tarraconensis und Bischof von Ávila. Er gründete eine religiöse Bewegung, die eine strenge Askese für Priester und Laien, eine Erneuerung der Kirche durch den Heiligen Geist, die Abschaffung der Sklaverei und die Gleichstellung der Geschlechter befürwortete. Als angebliche Häretiker verurteilt – wohl auch aus politischen Gründen – waren Priscillian und einige seiner Anhänger die ersten Christen, die von anderen Christen wegen Ketzerei mit dem Tode bestraft wurden. Seine Bewegung bestand in Hispanien und Gallien trotz strenger Verfolgung bis nach der Mitte des 6. Jahrhunderts fort, in Galicien sogar (de)
- Prisciliano de Ávila (¿Gallaecia?, aprox. 340-Civitas Treverorum, actual Tréveris, 385) fue un obispo hispanorromano que tras ser acusado de brujería y gnosticismo fue ejecutado junto a otros compañeros. Originó el movimiento ascético conocido como priscilianismo. (es)
- Priscillian (in Latin: Priscillianus; Gallaecia, c. 340 - Augusta Treverorum, Gallia Belgica, c. 385) was a wealthy nobleman of Roman Hispania who promoted a strict form of Christian asceticism. He became bishop of Ávila in 380. Certain practices of his followers (such as meeting at country villas instead of attending church) were denounced at the Council of Zaragoza in 380. Tensions between Priscillian and bishops opposed to his views continued, as well as political maneuvering by both sides. Around 385, Priscillian was charged with sorcery and executed by authority of the Emperor Maximus. The ascetic movement Priscillianism is named after him, and continued in Hispania and Gaul until the late 6th century. Tractates by Priscillian and close followers, which were thought lost, were discove (en)
- Pryscylian lub Pryscylian z Ávili (łac. Priscillianus; ur. ok. 345, zm. 385) – biskup Ávili, heretyk, chrześcijański kaznodzieja i przywódca religijny działający w rzymskiej prowincji Hispania w IV wieku n.e. Pryscylian długo był uważany za męczennika i świętego w Hiszpanii, a szczególnie w Galicji.Mimo surowych represji pryscylianizm utrzymywał się jeszcze przez blisko 2 wieki w Hiszpanii i Galii. (pl)
- Priscillianus van Ávila ( - ca. 385) was een Spaanse geestelijke en bisschop van Ávila van 381 tot 385. Het priscillianisme, een stroming in de christelijke kerk, is naar hem vernoemd. Priscillianus was een rijke edelman die zich toelegde op het bestuderen van godsdienstige geschriften. Hij werd bekeerd door Agape, een Spaanse dame en de redenaar Helpidius, die volgelingen waren van Marcus, een Egyptenaar uit Memphis. Marcus onderwees in Spanje Gnostische en Manicheïsche ideeën. Priscillianus ontwikkelde zich door zelfstudie van leek tot priester. Later bracht hij het in 381 zelfs tot bisschop van Ávila. Hij wordt door sommigen gezien als de eerste christelijke martelaar die door christenen om het leven is gebracht. (nl)
- Priscillianus, död 385, var en spanjor av rik och förnäm släkt, som framträdde i slutet av 300-talet som ledare av en asketisk rörelse i Spanien med sekteriska drag. Priscillianismen hade ursprungligen karaktären av en ren lekmannarörelse, och verkar ha varit den kanske mest betydande av de många likartade, mot kyrkans förvärldsligande riktade strävandena vid denna tid. Den fann stöd hos flera spanska biskopar, genom vilkas inflytande Priscillianus själv blev biskop i Ávila. Från ursprunget utbredde sig den även till Gallien. Den framkallade från början genom sitt mot den kyrkliga ordningen stridande konventikelväsen, sitt anspråk på att återuppliva den urkristliga, "profetiska" nådegåvan och sitt bruk av från kyrkans sida ej erkända apokryfiska skrifter ett förbittrat motstånd från andra (sv)
|