Koledž Dartmut

Koledž Dartmut (engl. Dartmouth College) je privatni, koobrazovni univerzitet^[7] koji se nalazi u gradu Hanover u američkoj državi Nju Hempšir. Osnovan je godine 1769. pod nazivom „Staratelji koledža Dartmut”,^[8][9] po inicijativi kongregacionalnog sveštenika Elezara Viloka sa sredstvima koje je uglavnom prikupao indijanski sveštenik Samson Okom, a prvotna misija koledža je bila da domorodačko stanovništvo Severne Amerike prihvati hrišćanstvo i kulturu doseljenika. Nakon dugotrajnog perioda financijskih teškoća i političkih pritisaka, Dartmut je od relativne nepoznanosti postao vodeća škola početkom 20. veka.^[10] Dartmut predstavlja člana Lige bršljana, odnosno jednog od devet kolonijalnih koledža osnovanih u SAD pre sticanja nezavisnosti.^[11] Iako osnovan kao škola za obrazovanje domorodaca u hrišćanskoj teologiji i engleskom načinu života, Dartmut je prvenstveno tokom svoje rane istorije obučavao kongregacijske sveštenike pre nego što se postepeno sekularizovao, izlazeći na prelazu u 20. vek iz relativne nepoznatosti u nacionalnu prominenciju.^{[12][13][14][10][15][16][17]}

Koledž Dartmut

Dartmouth College
lat. Collegium Dartmuthense
Moto	lat. Vox clamantis in deserto Glas koji odjekuje u divljini[1]
Tip	Privatni istraživački univerzitet
Osnivanje	13. decembar 1769 (1769-12-13)[2]
Akademske afilijacije	Arktički univerzitet Matariki mreža univerziteta 568 grupa NAICU UPNE
Budžet	US$5,5 milijardi[3] (2018)
Predsednik	Filip Dž. Hanlon
Potkancelar	Džosef Helbl[4]
Nastavno osoblje	750 ukupno (proleće 2017) 594 s punim radnim vremenom 156 s pola radnog vremena[5]
Broj studenata	6,409 (proleće 2017)[5]
Broj fakulteta	22
Lokacija	Hanover, Nju Hempšir, SAD
Kampus	Ruralni, grad koledž; ukupno 31.869 acres (128,97 km2)
Boje	Dartmutsko zeleno[6]
Atletski nadimak	Veliko zeleno
Sportske afilijacije	NCAA Divizija I – Liba bršljana, ECAC hokej
Veb-sajt	dartmouth.edu

Osim što u njemu postoje diplomske studije iz slobodnih veština, univerzitet nudi dodiplomsku nastavu u 40 akademskih departmana i interdisciplinarnim programima, uključujući 57 smerova studija iz humanistike, društvenih nauka, prirodnih nauka i inženjerstva, i omogućava studentima da dizajniraju specijalizovana usmerenja ili da se uključe u programe dualnog obrazovanja.^[18] Dartmut sadrži pet konstitutivnih škola: originalni dodiplomski fakultet, Gajzelovu Medicinsku školu, Tejerovu inženjersku školu, Takovu poslovnu školu i Gvarinovu školu za postdiplomske i napredne studije.^[7] Univerzitet je takođe povezan sa Medicinskim centrom Dartmut-Hičkok, Rokfelerovim institutom za javnu politiku i Hopkinsovim centrom za umetnost. Sa upisom studenata od oko 6.600, Dartmut je najmanja od svih škola Lige bršljana.^[19] Prijave na dodiplomske studije veoma su konkurentne, sa stopom prihvatanja od 8,8% za Klasu 2024.^[20]

Dartmut se nalazi na ruralnom zemljištu od 269 rala (1.1 km²) u oblasti gornje doline u Nju Hempširu. S obzirom da je koledž izolovan, dosta studenata sudeluje u sportskim programima.^[21] Dartmut ima 34 sportska tima koji se u raznim sportovima natiču u konferenciji Lige bršljana u Diviziji I NCAA. Studenti su takođe poznati po vernosti drevnim tradicijama koledža.^{[22][23][24][25]}

Dartmut je konzistentno uvršten među najviše rangirane univerzitete u Sjedinjenim Državama po osnovi nekoliko institucionalnih rangiranja,^[26] i preduzeće U.S. News & World Report navodi Dartmut kao vodeći univerzitet za dodiplomsku nastavu i istraživanje.^[27][28] U 2018. godini Karnegijeva klasifikacija institucija visokog obrazovanja navela je Dartmut kao jedini „većinski dodiplomski”, „fokusiran na umetnost i nauke”, „doktorski univerzitet” u zemlji koji ima „delimični diplomski saživot” i „veoma visoku istraživačku aktivnost”.^[29]

Univerzitet je u svojoj istoriji imao mnoge istaknute diplomirane đake, uključujući 170 članova Senata SAD i Predstavničkog doma SAD,^[30] 24 guvernera SAD, 10 milijardera,^[31] 10 sekretara američkog kabineta, 3 dobitnika Nobelove nagrade, 2 sudije Vrhovnog suda SAD i potpredsednika SAD. Ostali istaknuti bivši đaci su 79 Rodsovih naučnika,^[32] 26 dobitnika Maršalove stipendije,^[33] 13 dobitnika Pulicerove nagrade i brojne Makartur genius stipendiste,^[34] Fulbrajtove naučnike,^[35] izvršne direktore i osnivače Forčun 500 korporacija, visokorangirane diplomate SAD, naučnike u akademiji, književne i medijske ličnosti, profesionalne sportiste i olimpijske medaljiste.