[go: up one dir, main page]

[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Eshte percakimi me i sakte qe mund ti behet Kimis, bazuar ne libra te studiusve te ndryshem.
 
(43 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 38 përdorues)
Rreshti 1:
[[Skeda:Chemicals in flasks.jpg|parapamje|Shishet e tretësirave]]
'''Kimia''' quhet [[shkenca]] që merret me përcaktimin e përbërjes e të vetive të lëndës. Por ky përcaktim nuk arrin të shpreh plotësisht "shpirtin e kimisë", sepse kimia si gjithës shkencat e tjera nuk është grumbullim njohurish, por veprimtari e gjallë e gjithënjë në zhvillim.
'''Kimia''' është [[shkenca natyrore]] që merret me studimin e ndërtimit dhe vetive të materies,perberjes, struktures dhe transformimeve të saj. Është studimi i vetive dhe strukturës së [[atomi|atomeve]] (duke përfshirë dhe [[izotopet]] e tyre të qëndrueshëm apo radioaktive), të përbërjeve dhe [[molekula]]ve, të përzierjeve dhe të tretësirave, si elemente bazë të natyrës dhe se si ato kombinohen për të formuar stadet e ndryshme të materies që na formojnë në çdo gjë që na rrethon. Njohja e strukturës elektronike të atomeve është baza e kimise konvencionale, ndërsa njohja e strukturës së bërthamës është baza e kimisë bërthamore. Prishja dhe formimi i lidhjeve mes atomeve dhe molekulave janë përgjegjës për transformimin e materies. [[Fizika]], kimia dhe [[biologjia]] janë tri shkenca natyrore. Quhen shkenca natyrore meqë studiojnë natyrën domethënë, [[botë]]n që na rrethon me të gjitha pasuritë e saj dhe dukuritë e shumta që ndodhin në të.
 
== Disiplina të kimisë ==
Kimia merret me përbërjen dhe strukturën e substancave dhe me forcat që i mbajnë bashkë këto substanca. Ajo studion vetit fizike te substancave, sepse këto japin çelsin për përcaktimet strukturore, shërbejnë si bazë për njohjen dhe klasifikimin e tyre dhe tregojnë përdorimet e mundshme të materialeve të veçanta. Por, pika ku përqëndrohet gjithë vëmendja e kimisë, është ''reaksioni kimik.''
* [[Kimia organike]]
* [[Kimia inorganike]]
* [[Kimia fizike]]
* [[Kimia analitike]]
* [[Biokimia]]
* [[Kimia farmaceutike]]
* [[Kimia industriale]]
* [[Kimia ushqimore]]
* [[Kimia makromolekulare]]
* [[Kimia teorike]]
Kimia është shkencë e natyrës e cila së bashku me fizikën dhe biologjinë studion materien e gjallë dhe atë të vdekur. Stekiometria është degë e kimisë e cila merret me llogaritjen e reaktantëve dhe produkteve. Rrjedh nga fjala greke stoicheion dhe metron që në gjuhën shqipe do të thotë element dhe matje. Kimia është një prej shkencave natyrore si fizika, matematika e biologjia e ka zanafillën e vet që nga kohët e lashta.
 
== Disiplina të tjera ==
Line 10 ⟶ 22:
* [[Reaksion termokimik]]
=== Atomet dhe molekulat ===
Materia është e përbërë nga grimca shumë të vogla të quajtura [[atomi|atome]]: në natyrë ekzistojnë me qindra dhe çdonjeri prej tyre ka strukturë dhe veti të ndryshme. Kur atomet kombinohen me njëri tjetrin formojnë [[Molekula|molekulatmolekula]]t.
* [[Struktura e atomit]]
* [[Elementet kimike|Tabela periodike]]
Line 54 ⟶ 66:
* [[Ligji i ruajtjes së masës]]
* [[Ligji i veprimit të masës]]
* [[Ligji i gazeve ideale]]
* [[Ligji i Hesit]]
* [[Ligji i Gei-Lysakut]]
Line 62 ⟶ 74:
* [[Parimi Le Chatelier]]
* [[Ekuilibri kimik]]
Te tregojne gjerat
* [[Ligji i Besfort Syles]]
 
=== Mekanika kuantike ===
Line 92 ⟶ 104:
 
{{Link FA|zh-yue}}
 
[[tt:Ximiä]]