Uiskonsin
Wisconsin (shqiptimi: Uiskonsin) është një nga 50 shtetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Wisconsin kufizohet në perëndim me Minesotën, në jugperëndim me Iowa në jug me Illinois në lindje me Liqenin Michigan në verilindje me Michigan dhe në veri me Liqenin e Sipërm. Kryeqytet i Uiskonsinit është Madison, dhe qyteti i tij më i madh është Milwaukee. Wisconsin është i ndarë në 72 qarqe dhe që nga regjistrimi i vitit 2020 kishte një popullsi prej afro 5.9 milionë banorë.[10]
Uiskonsin
Wisconsin | |
|---|---|
| Shteti i Uiskonsinit | |
| Nofka(t): | |
| Parimet: Forward | |
| Himni: "On, Wisconsin!" | |
 Harta e Shteteve të Bashkuara me Uiskonsin të theksuar | |
| Vendi | Shtetet e Bashkuara |
| Para shtetësisë | Territori i Uiskonsinit |
| U pranua në Bashkim | 29 maj 1848 (30-të) |
| Kryeqyteti | Madison |
| Qyteti më i madh | Milwaukee |
| Metroja më e madhe dhe zonat urbane | Milwaukee |
| Qeveria | |
| • Guvernatori | Tony Evers (D) |
| • Guvernatori toger | Mandela Barnes (D) |
| Legjislatura | Legjislatura e Uiskonsinit |
| • Dhoma e sipërme | Senati |
| • Dhoma e ulët | Asambleja e Shtetit të Uiskonsinit |
| Gjyqësori | Gjykata e Lartë e Uiskonsinit |
| Senatorët amerikan |
|
| Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA |
|
| Sipërfaqja | |
| • Gjithsej | 65.498,37 sq mi (1.696.400 km2) |
| • Sipërfaqe tokësore | 54.153,1 sq mi (140.256 km2) |
| Sipërfaqja vendi | 25-të[6] |
| Dimensionet | |
| • Gjatësia | 311 mi (507 km) |
| • Gjerësia | 260 mi (427 km) |
| Lartësia mbidetare | 1.050 ft (320 m) |
| Lartësia më e lartë | 1.951 ft (595 m) |
| Lartësia më e ulët | 579 ft (176 m) |
| Popullsia (2020) | |
| • Gjithsej | 5.893.718[8] |
| • Vendi | 20th |
| • Dendësia | 108,8/sq mi (420/km2) |
| • Dendësia vendi | 27-të[9] |
| • Të ardhurat mesatare shtëpiake | $64.168[6] |
| • Të ardhurat vendi | 21-të |
| Emri i banorëve | Wisconsinite Cheesehead (bisedor) |
| Gjuha | |
| Zona kohore | UTC−06:00 (Qendrore) |
| • Verës (DST) | UTC−05:00 (CDT) |
| Shkurtesa USPS | WI |
| Kodi ISO 3166 | US-WI |
| Shkurtesa tradicionale | Wis., Wisc. |
| Gjerësia gjeografike | 42° 30' N to 47° 05′ N |
| Gjatësia gjeografike | 86° 46′ W to 92° 54′ W |
| Faqja zyrtare | www |
Gjeografia e Uiskonsinit është e larmishme, pasi është ndikuar shumë nga akullnajat gjatë Epokës së Akullnajave, me përjashtim të Driftless Area. Malësia Veriore dhe Malësia Perëndimore së bashku me një pjesë të Rrafshnaltës Qendrore zë pjesën perëndimore të shtetit, me ultësira që shtrihen deri në bregun e liqenit Miçigan. Wisconsin është i treti pas Ontarios dhe Michigan në gjatësinë e vijës bregdetare të Liqeneve të Madhe. Pjesa veriore e shtetit është shtëpia e Pyllit Kombëtar Chequamegon-Nicolet.
Në kohën e kontaktit evropian, zona ishte e banuar nga kombet Algonquian dhe Siouan, dhe sot është shtëpia e njëmbëdhjetë fiseve të njohura federale.[11] Gjatë shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të, shumë kolonë evropianë hynë në shtet, shumica e të cilëve emigruan nga Gjermania dhe Skandinavia.[12][13] Wisconsin mbetet një qendër e kulturës gjermano-amerikane dhe skandinave amerikane,[14] veçanërisht në lidhje me kuzhinën e tij, me ushqime të tilla si bratwurst dhe kringle. Wisconsin është shtëpia e një Vendi të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, që përfshin dy nga ndërtesat më të rëndësishme të projektuara nga arkitekti i lindur në Wisconsin Frank Lloyd Wright: studion e tij në Taliesin pranë Spring Green dhe Shtëpia Jacobs 1 në Madison.[15]
Gjeografia
RedaktoDemografia
RedaktoEkonomia
RedaktoKultura
RedaktoReferime
Redakto- ^ Dornfeld, Margaret; Hantula, Richard (2010). Wisconsin: It's my state! (në anglisht). Marshall Cavendish. fq. 5. ISBN 978-1-60870-062-2. Arkivuar nga origjinali më 7 shtator 2015. Marrë më 10 qershor 2015.
- ^ Urdang, Laurence (1988). Names and Nicknames of Places and Things (në anglisht). Penguin Group USA. fq. 8. ISBN 9780452009073. Arkivuar nga origjinali më 6 shtator 2015. Marrë më 25 maj 2015.
"America's Dairyland" A nickname of Wisconsin
- ^ Kane, Joseph Nathan; Alexander, Gerard L. (1979). Nicknames and sobriquets of U.S. cities, States, and counties (në anglisht). Scarecrow Press. fq. 412. ISBN 9780810812550. Arkivuar nga origjinali më 6 shtator 2015. Marrë më 25 maj 2015.
Wisconsin—America's Dairyland, The Badger State ...The Copper State
- ^ Herman, Jennifer L. (2008). Wisconsin Encyclopedia, American Guide (në anglisht). North American Book Dist LLC. fq. 10. ISBN 9781878592613. Arkivuar nga origjinali më 6 shtator 2015. Marrë më 25 maj 2015.
Nicknames Wisconsin is generally known as The Badger State, or America's Dairyland, although in the past it has been nicknamed The Copper State.
- ^ "Wisconsin State Symbols" Arkivuar 22 shkurt 2017 tek Wayback Machine in Wisconsin Blue Book 2005–2006, p. 966.
- ^ a b "Explore Census Data". data.census.gov (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 5 tetor 2021. Marrë më 5 tetor 2021.
- ^ a b "Elevations and Distances in the United States" (në anglisht). Shërbimi Gjeologjik i Shteteve të Bashkuara. 2001. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2011. Marrë më 24 tetor 2011.
- ^ Schneider, Mike. "Census: Wisconsin retains its 8 seats in Congress as South gains, Midwest loses". madison.com (në anglisht). Wisconsin State Journal. Arkivuar nga origjinali më 26 prill 2021. Marrë më 27 prill 2021.
- ^ Bureau, US Census. "Historical Apportionment Data Map". Census.gov (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 4 tetor 2021. Marrë më 5 tetor 2021.
- ^ "QuickFacts Wisconsin; United States". census.gov (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 17 maj 2021. Marrë më 17 gusht 2021.
- ^ "American Indians in Wisconsin - Overview". Wisconsin Department of Health Services (në anglisht). 12 gusht 2014. Arkivuar nga origjinali më 17 gusht 2021. Marrë më 17 gusht 2021.
- ^ "Germans in Wisconsin". Wisconsin Historical Society (në anglisht). 3 gusht 2012. Arkivuar nga origjinali më 17 gusht 2021. Marrë më 17 gusht 2021.
- ^ Gordon, Scott (4 nëntor 2016). "How Scandinavians Transformed The Midwest, And The Midwest Transformed Them Too". WisContext (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 17 gusht 2021. Marrë më 17 gusht 2021.
- ^ "German and Scandinavian Immigrants in the American Midwest". Washington State University (në anglisht). Washington State University. Arkivuar nga origjinali më 12 gusht 2021. Marrë më 17 gusht 2021.
- ^ "The 20th-century Architecture of Frank Lloyd Wright" (në anglisht). UNESCO World Heritage Centre. Arkivuar nga origjinali më 9 korrik 2019. Marrë më 7 korrik 2019.
| Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |