Martin Luther King

Dr. Martin Luther King, Jr.
Dr. Martin Luther King, Jr.
	; ;
Data e lindjes:	15 janar 1929
Vendi i lindjes:	Atlanta, Georgia,; United States
Data e vdekjes:	4 prill 1968
Vendi i vdekjes:	Memphis, Tennessee,; United States
Lëvizja:	Lëvizja e të Drejtave Civile afrikano-amerikan (1955-1968)
Organizata kryesore:	Southern Christian Leadership Conference (SCLC)
Çmime të shquar:	Nobel Peace Prize (1964); Presidential Medal of Freedom (1977, posthumous); Congressional Gold Medal (2004, posthumous)
Monumentet kryesore:	Martin Luther King, Jr. National Memorial(planifikohet)
Shkollimi:	Morehouse College; Crozer Theological Seminary; Boston University
Religjion:	Baptist
Ndikuar nga

Martin Luther King Jr. (lindur Michael King Jr.; 15 janar 1929 - 4 prill 1968) ishte një ministër dhe aktivist baptist amerikan i cili u bë zëdhënësi dhe udhëheqësi më i dukshëm në lëvizjen për të drejtat civile nga viti 1955 deri në vrasjen e tij në 1968. Një udhëheqës i kishës afrikano-amerikane dhe djali i aktivistit dhe ministrit të hershëm të të drejtave civile Martin Luther King Sr., Mbreti avancoi të drejtat civile për njerëzit me ngjyrë në Shtetet e Bashkuara përmes jodhunës dhe mosbindjes civile, i frymëzuar nga besimet e tij të krishtera dhe aktivizmi jo i dhunshëm i Mahatma Gandi. Roli i tij në udhëheqjen e kauzës së të drejtave civile në Jug ndryshonte në stil nga qëndrimet e mëparshme akomoduese të përfaqësuara nga Booker T. Washington dhe udhëheqësi i fraksionit zezak Perry Wilbon Howard II.

King mori pjesë dhe udhëhoqi marshime për të drejtën e votës, desegregimin, të drejtat e punës dhe të drejta të tjera civile. Ai mbikëqyri bojkotin e autobusëve të Montgomery në 1955 dhe më vonë u bë presidenti i parë i Konferencës së Udhëheqjes së Krishterë Jugore (SCLC). Si president i SCLC, ai udhëhoqi Lëvizjen e pasuksesshme Albany në Albany, Georgia, dhe ndihmoi në organizimin e disa prej protestave jo të dhunshme të vitit 1963 në Birmingham, Alabama. King ishte një nga udhëheqësit e marshimit të vitit 1963 në Uashington, ku mbajti fjalimin e tij "I Have a Dream" në shkallët e Memorialit të Lincoln. Lëvizja për të drejtat civile arriti përfitime thelbësore legjislative në Aktin e të Drejtave Civile të vitit 1964, Aktin e të Drejtave të Votimit të vitit 1965 dhe Aktin e Strehimit të Drejtë të vitit 1968.

SCLC vuri në praktikë taktikat e protestës jo të dhunshme me njëfarë suksesi duke zgjedhur në mënyrë strategjike metodat dhe vendet në të cilat u zhvilluan protestat. Pati disa përplasje dramatike me autoritetet segregacioniste, të cilët ndonjëherë bëheshin të dhunshëm. Disa herë King do të burgosej. Drejtori i Byrosë Federale të Hetimit (FBI) J. Edgar Hoover e konsideroi Kingun një radikal dhe e bëri atë objekt të COINTELPRO-së së FBI-së që nga viti 1963, përpara. Agjentët e FBI-së e hetuan atë për lidhje të mundshme komuniste, spiunuan jetën e tij personale dhe e regjistruan fshehurazi, dhe në vitin 1964, i dërguan Kingut një letër anonime kërcënuese, të cilën ai e interpretoi si një përpjekje për ta detyruar atë të kryente vetëvrasje.

Më 14 tetor 1964, King fitoi Çmimin Nobel për Paqen për luftimin e pabarazisë racore përmes rezistencës jo të dhunshme. Në vitin 1965, ai ndihmoi në organizimin e dy nga tre marshimet e Selmës në Montgomery. Në vitet e tij të fundit, ai zgjeroi fokusin e tij për të përfshirë kundërshtimin ndaj varfërisë, kapitalizmit dhe Luftës së Vietnamit. Në vitin 1968, King po planifikonte një pushtim kombëtar të Uashingtonit, DC, që do të quhej Fushata e Popullit të Varfër, kur u vra më 4 prill në Memphis, Tenesi. Vdekja e tij u pasua me zi kombëtare, si dhe zemërim që çoi në trazira në shumë qytete të SHBA. King u nderua pas vdekjes me Medaljen Presidenciale të Lirisë në 1977 dhe Medaljen e Artë të Kongresit në 2003. Dita e Martin Luther King Jr u krijua si festë në qytete dhe shtete në të gjithë Shtetet e Bashkuara duke filluar nga viti 1971; festa u miratua në nivel federal nga legjislacioni i nënshkruar nga Presidenti Ronald Reagan në 1986. Qindra rrugë në SHBA janë riemërtuar për nder të tij dhe qarku më i populluar në shtetin e Uashingtonit u ridedikua për të. Memoriali i Martin Luther King Jr. në Qendrën Kombëtare në Uashington, D.C., u kushtua në vitin 2011.

Jeta në rini

Martin Luther King, Jr., lindi më 15 janar 1929, në Atlanta, Georgia. Ai ishte biri i Martin Luther King, Sr. dhe Alberta Williams King^[1]. Babai i King ka lindur në "Michael King" dhe Martin Luther King, Jr., u emërua fillimisht "Michael King, Jr.", derisa familja udhëtoi në Evropë në 1934 dhe vizitoi Gjermanin. Babai i tij i ndryshoj për dy emrat e tyre për nder të liderit gjerman protestant Martin Luther.^[2] Ai kishte një motër më të vjetër, Willie Christine King, dhe një vëlla më të vogël, Alfred Daniel Williams King.^[3]

King u martua me Coretta Scott, në 18 qershor, 1953, në lëndinë të shtëpisë e prindërve të saj në qytetin e vet të Heiberger, Alabama.^[4] King dhe Scott kishin katër fëmij; Yolanda King, Martin Luther King III, Dexter Scott King, and Bernice King.^[5]

King u bë pastor i Dexter Avenue Baptist Church në Montgomery, Alabama kur ai ishte 25 vjeç në 1954.^[6]

Edukimi

U diplomua doktor ne filozofi.

Bibliografia

Stride toward freedom; the Montgomery story (1958)
The Measure of a Man (1959)
Strength to Love (1963)
Why We Can't Wait (1964)
Where do we go from here: Chaos or community? (1967)
The Trumpet of Conscience (1968)
A Testament of Hope : The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr. (1986)
The Autobiography of Martin Luther King, Jr. (1998), ed. Clayborne Carson

Burimi

^ Ogletree, Charles J. (2004). All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education. W.W. Norton & Company. fq. 138. ISBN 0393058972. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Ling, Peter J. (2002). Martin Luther King, Jr. Routledge. fq. 11. ISBN 0415216648. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Martin Luther King, Jr.; Clayborne Carson; Peter Holloran; Ralph Luker; Penny A. Russell (1992). The papers of Martin Luther King, Jr. University of California Press. fq. 76. ISBN 0520079507. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Coretta Scott King". Daily Telegraph. Marrë më 2008-09-08. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Warren, Mervyn A. (2001). King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr. InterVarsity Press. fq. 35. ISBN 0830826580. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Fuller, Linda K. (2004). National Days/National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World. Greenwood Publishing Group. fq. 314. ISBN 0275972704. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme

The King Center
"Martin Luther King Jr. Collection", Morehouse College, RWWL
Photo Essay: "The Last Days of Martin Luther King, Jr.", Time
The Martin Luther King, Jr. Papers Project
MLK online
Martin Luther King Jr., "A New Sense of Direction (1968)"
"Martin Luther King Jr.", The Seattle Times
Speeches of Martin Luther King
1956 Comic Book: Martin Luther King and the Montgomery Story
Kirk, John A., "Martin Luther King, Jr." Arkivuar 24 dhjetor 2009 tek Wayback Machine, New Georgia Encyclopedia
"Martin Luther King, Jr. and the Global Freedom Struggle", online encyclopedia, chronology and document library, The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute, Stanford University.
"Interview with Dr. Kenneth Clark", PBS
"Martin Luther King, Jr.", Encyclopedia of Alabama
Martin Luther King Jr.: Peacemaker - a slideshow by Life magazine

Video dhe audio materiale

[1] Ogletree, Charles J. (2004). All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education. W.W. Norton & Company. fq. 138. ISBN 0393058972. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Ling, Peter J. (2002). Martin Luther King, Jr. Routledge. fq. 11. ISBN 0415216648. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[3] Martin Luther King, Jr.; Clayborne Carson; Peter Holloran; Ralph Luker; Penny A. Russell (1992). The papers of Martin Luther King, Jr. University of California Press. fq. 76. ISBN 0520079507. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] "Coretta Scott King". Daily Telegraph. Marrë më 2008-09-08. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[fam-5] Warren, Mervyn A. (2001). King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr. InterVarsity Press. fq. 35. ISBN 0830826580. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Fuller, Linda K. (2004). National Days/National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World. Greenwood Publishing Group. fq. 314. ISBN 0275972704. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]