[go: up one dir, main page]

Jump to content

Frankfurti mbi Majn

Coordinates: 50°7′N 8°41′E / 50.117°N 8.683°E / 50.117; 8.683
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Frankfurti mbi Main)

50°7′N 8°41′E / 50.117°N 8.683°E / 50.117; 8.683

Frankfurti mbi Majn
Stema zyrtare e {{{official_name}}}
Location of {{{official_name}}}
Popullsia
 • Gjithsej763,380 (31, 12, 2.019)
{{{postal_code_type}}}
60001–60599 (nr.vjetër: 6000) 65901–65936 (nr.vjetër: 6230)
Faqja zyrtarewww.frankfurt.de

Frankfurti mbi Main (gjermanisht Frankfurt am Main, frëngjisht : Francfort-sur-le-Main, italisht Francoforte sul Meno) është një qytet në jugperëndim të Gjermanisë dhe gjendet në qendër të zonave me të rëndesishme ekonomike të vendit. Ai është qyteti më i madh i landit të Hesenit. Me mbi 760.000 banorë Frankfurti radhitet për nga madhësia e qyteteve gjermane në vendin e pestë pas Berlinit, Hamburgut, Mynihut dhe Këlnit.

Frankfurti mbi Main është një nga metropolet më të pasura të Evropës dhe një metropol bankar.Frankfurti ështe banka qendrore e Evropes. Gjithashtu Franfurti është dhe një qendër e rëndësishme e kulturës dhe literaturës gjermane.

Vendbanime Romake mendohen te jene ndertuar ne Zonen e Romer ne shekullin e pare.

Ne vitin 794 jane rekordet e para te shkruara per Frankfurtin. Gjate kesaj kohe ne krye ishte  Charlemagne(Mbreti i Franks 768-814 dhe perandori I  Shenjtë Romake (Charles I) 800-814; Emri Latin Carolus Magnus; i njohur si Charlsi I  Madh. Si perandori i parë  I Shenjtë Romak, Charlemagne  promovoi artet dhe edukimin, dhe gjykata e tij u bë qendra kulturore e Rilindjes Karolingiane.)

Frankfurt ishte një nga qytetet më të rëndësishme të Perandorisë së Shenjtë Romake. Nga 855 mbretërit dhe perandoret gjermane u zgjodhën dhe u  kurorëzuan në Aachen. Nga 1562 mbretërit dhe perandorët u kurorëzuan në Frankfurt, të iniciuar nga Maximilian II. Kjo traditë ka përfunduar në 1792, kur Franz II u zgjodh. Kurorëzimi i tij është mbajtur qëllimisht në Ditën e Bastijës, 14 korrik, në përvjetorin e ndërhyrjes që bëri në Bastille. Zgjedhjet dhe kurorëzimet u zhvilluan në Katedralen e  Shën Bartholomäus e njohur si Kaiserdom (Katedralja e  perandorit).

Frankfurter Messe është përmendur së pari në 1150. Në 1240, Perandori Friedrich II dha privilegjin Imperial për vizitorët e saj, që do të thotë se ata do të jenë të mbrojtur nga Perandoria. Panairi u bë veçanërisht i rëndësishme kur panaire të ngjashme hemben terheqjen e tyre ne 1380.

Në 1372 u bë një Frankfurti u be qytet imperial dmth direkt vartëse e perandorit romak dhe jo te një sundimtari rajonale apo te  një fisniku vendas.

Në 1585 tregtarët e  Frankfurtit  krijuan një sistem  kursitmi të këmbimit për monedhat e ndryshme ne qarkullim për të parandaluar mashtrimin dhe grabitjen. Keto ishin hapat e para te burses se Frankfurtit.

Frankfurti arriti te mbetet neutral gjate Luftes Tridhjetëvjeçare por ajo u godit nga semundje si murtaja te sjella ne qytet nga refugjatet. Pas Lufte Frankfurti e rfitoi pasurine e saj.

Frankfurti është kryeqendra financiare e Gjermanisë dhe një nga qendrat financiare më të mëdha të botës. Aty kanë qendrën Banka Qendrore e Gjermanisë dhe Banka Qendrore Europiane. Gjithashtu, në Frankfurt kanë qendrën bankat më të mëdha komerciale të Gjermanisë si dhe zyrat e tyre mbi 150 banka ndërkombëtare.

Römer i Frankfurtit është bashkia e qytetit dhe pikë referimesh

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]