[go: up one dir, main page]

Praznik je jugoslovenski crno-beli igrani film iz 1967. godine. Režirao ga je Đorđe Kadijević, kome je to bio celovečernji debi i koji je zajedno sa Aleksandrom Petkovićem napisao scenario. Poznat je kao jedno od prvih ostvarenja jugoslovenske kinematografije koja je zbivanja iz Drugog svetskog rata prikazivala na način, koji je, doduše, implicitno, odudarao od službenog režimskog stava, pa se zbog toga ponekad smešta u ostvarenja tzv. Crnog talasa. Muzička numera koja se provlači kroz čitav film je srpska narodna pjesma Na Uskrs sam se rodila.

Praznik
RežijaĐorđe Kadijević
ProducentMilovuk Aleksić
ScenarioĐorđe Kadijević
Aleksandar Petković
UlogeJovan Janićijević Burduš
Anka Zupanc
Dušan Janićijević
Bata Živojinović
FotografijaAleksandar Petković
MontažaAjša Sofić
Vuksan Lukovac
StudioKino klub Beograd
Datum(i) premijere1967.
Trajanje83 min.
Zemlja SFR Jugoslavija
Jeziksrpskohrvatski

Radnja

uredi

Radnja se dešava za vrijeme Drugog svjetskog rata i govori o dilemi kako sačuvati narod usred njemačke okupacije i ideoloških podjela. U srpskom selu na Badnji dan 1943, kapetan JVuO odlazi u grad na proslavu, a komanadu prepušta svom zamjeniku naredniku Katiću. Nijemci obaraju američki avion, a četnici prihvataju dvojicu oborenih polota. Čitavo selo vjeruje da su američki saveznici poslali delegaciju. Uskoro u selo u pratnji dolazi Nedićev major koji traži kola i izručenje američkih pilota. Pošto narednik Katić odbija izručenje pilota, a seljaci odbijaju da daju kola, Nedićev major ubija seoskog starješinu Nikolu. Ovo izaziva gnjev četnika koji streljaju majora i hapse njegova dva vojnika. Katić u strahu da će uhapsiti pilote, naređuje da skinu pilotske uniforme. Pošto u selu niko ne govori engleski, četnici vjeruju da su saveznici njima poslali delegaciju, dok poloti misle da su među partizanima. Iz predostrožnosti, četnici zatvaraju pilote, koji tokom noći bježe iz sela. Idućeg dana na Božić, Katić odlučuje da zarobljene nedićevce preobuče u američke uniforme i likvidira. Vidjevši šta će se desiti, okuplja se čitavo selo, a gazda Stevo moli da ne kolju zarobljene nedićevce. Ubrzo nakon što su nedićevci likvidirani, u selo dolazi kapetan Stojadinović sa Nijemcima, koji su u međuvremenu zarobili prave pilote. U svom raportu kapetanu, narednik izvještava o tome kako su američki piloti stradali prilikom pokušaja bjekstva. Nijemci napuštaju selo, a kapetan koji je shvatio da to nisu piloti, pred čitavim selom dovodi u pitanje narednikovu odluku o likvidaciji zarobljenih nedićevaca. Pred ogorčenim selom koje traži da se pred njih izvede narednik Katić, kapetan drži govor o tome kako su nepotrebno stradala četiri čovjeka: „Ja sam danas hteo da vam čestitam praznik. Da ga zajedno provedemo, da zaigramo, zapevamo, a evo šta se dogodilo, zlo i naopako. Od juče u selu padoše četiri čoveka, crn nam praznik osvanuo. Na praznik pade krv.

Uloge

uredi
Glumac Uloga
Jovan Janićijević Burduš narednik Katić
Anka Zupanc Sinđelija
Dušan Janićijević Manola
Velimir Bata Živojinović Nedićev major
Dragomir Felba gazda Stevo
Janez Vrhovec kapetan Stojadinović
Rastko Tadić Miloje
Dušan Bajčetić
Miloš Kandić Seljak
Zaim Muzaferija Nikola, starješina sela
Tomanija Đuričko Nikolina žena

Spoljašnje veze

uredi