15. 7.
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
15. jul/juli/srpanj (15. 7.) je 196. dan godine po gregorijanskom kalendaru (197. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 169 dana.
Događaji
uredi- 1099. — u Prvom krstaškom ratu Krstaši su osvojili i razorili Jerusalim. Rimski car Hadrijan je bio obnovio grad i pretvorio ga u vojnu koloniju posle rimskog razaranja 70. godine. 638. godine osvojili su ga Arapi, čime je postao muslimansko sveto mesto.
- 1410. — Vladislav II Jagjelo, litvansko-poljski kralj, pobedio je (nemački) Tevtonski red u bici kod Tanenberga, čime je proširio litvansko-poljsku državu.
- 1799. — otkrivena Ploča iz Rosette, na temelju koje je Jean Francois Champollion dešifrirao hijeroglife.
- 1869. — Francuz Ipolit Mež Moris je pantentirao margarin, prehrambeni proizvod kojim se pokušala sprečiti masovna glad siromašnih slojeva stanovništva.
- 1881. — austrijski car Franjo Josip I. potpisuje Reskript o ujedinjenju Vojne Krajine s kraljevinom Hrvatskom.
- 1918. — snage Osovine pokrenule opštu ofanzivu pod komandom nemačkog generala Eriha fon Ludendorfa. Time je počela Druga bitka na Marni u Prvom svetskom ratu i poslednji pokušaj Centralnih sila da nadvladaju snage Antante na zapadnom frontu. Bitke na Marni poznate su kao jedna najvećih klanica u ljudskoj istoriji.
- 1937. — pušten u saobraćaj kanal Moskva-Volga. Kanal je dug 128 kilometara, dubok 5,5 metara i širok 85 metara. Time je regulisana reka, a Moskva je postala luka povezana sa pet mora.
- 1941. — prvi put upotrebljene „kaćuše“, prvo raketno oružje uvedeno u ratna dejstva. To plotunsko raketno oružje upotrebljeno je u Bici kod Orše u Drugom svetskom ratu.
- 1958. — na zahtev predsenika Kamija Šamuna, američke snage iskrcale su se u Libanu, čime je započeta njihova intervencija. Time su vlasti Sjedinjenih Američkih Država omogućile Kamiju Šamunu da se ponovo kandiduje za mesto predsednika.
- 1968. — na liniji Moskva-Njujork uspostavljen prvi direktni putnički avio-saobraćaj između SAD i SSSR. Letove su počeli obavljati avioni kompanija Aeroflot i Pan Amerika.
- 1974. — grupa grčkih oficira u kiparskoj Nacionalnoj gardi i pristalica pripajanja Kipra Grčkoj izvršila vojni udar zbacivši sa vlasti predsenika i arhiepiskopa Makariosa. Vlast je preuzeo Nikos Sampson, bivši lider stranke EOK, a arhiepiskop Makarije privremeno napustio Kipar.
- 1975. — Sojuz 19 i Apolo 18 lansirani u orbitu oko Zemlje, u okviru sovjetsko-američkog programa kojim je predviđeno njihovo spajanje u svemiru.
- 1983. — jermenski teroristi napali prostorije turske vazduhoplovne kompanije na pariskom aerodromu Orli. Tom prilikom poginulo je šest i ranjeno 46 ljudi.
- 1992. — održan skup pod nazivom „Žuta traka“ čiji je cilj bio protest protiv diskriminacije i pretnji pripadnicima drugih etničkih grupa. Skup su organizovali nevladina organizacija Centar za antiratnu akciju i stranka Građanski savez Srbije, a neposredan povod za protest bilo je prisilno iseljavanje Hrvata iz vojvođanskog sela Hrtkovci.
- 1995. — akcijom vojske Šri Lanke okončana najveća ofanziva tamlskih pobunjenika od 1987. godine. Tokom te akcije poginulo je najmanje 300 ljudi.
- 1999. — na Kosovo i Metohiju stigao šef civilne administracije Ujedinjenih nacija, Bernar Kušner, a posle dolaska međunarodnih mirovnih snaga. Vojni zvaničnici su proglasili Kosovo i Metohiju jednim od najopasnijih mesta na svetu zbog velikog broja mina koje su postavile sve strane u ratu.
- 2000. — Zimbabve je ponovo uredio zakonom status crnih seljaka na farmama u posedstvu belaca.
- 2001. — Šeik Hasina, premijer Bangladeša, posle pet godina napustio svoj položaj. Na njemu se zadržao duže od svih svojih prethodnika.
.
Rođenja
uredi- 1606. — Rembrandt van Rijn, nizozemski slikar (u.1669)..
- 1707. — Franjo Pejačević, hrvatski povjesničar i teolog (u. 1791.).
- 1865. — Alfred Nortklif, britanski političar i novinski magnat..
- 1896. — Alfred Albini, hrvatski arhitekt (u. 1978.).
- 1898. — Walter Benjamin, njemački filozof i književnik (u. 1937.).
- 1901. — Nicola Abbagnano, talijanski filozof (u. 1990.).
- 1901. — Zlatko Gorjan, hrvatski književnik i prevoditelj (u. 1976.).
- 1910. — Aleksandar "Tirke" Tirnanić, bio je jugoslovenski nogometaš i nogometni izbornik reprezentacije Jugoslavije (†1992.).
- 1917. — Robert Conquest, britanski historičar (u. 2015.),.
- 1922. — Leon M. Lederman, američki eksperimentalni fizičar.
- 1930. — Jacques Derrida, francuski filozof.
- 1949. — Carl Bildt, švedski političar i državnik, bivši Visoki predstavnik u Bosni i Hercegovini.
- 1950. — Zoran Babić, srpski glumac.
- 1951. — Jesse Ventura, američki hrvač i glumac.
- 1953. — Neda Arnerić, srpska glumica.
- 1953. — Jean-Bertrand Aristide, haitski političar, svećenik i predsjednik Haitija.
- 1954. — Mario Kempes, bivši argentinski nogometaš i trener.
- 1956. — Joe Satriani, američki gitarist i učitelj sviranja gitare.
- 1961. — Forest Whitaker, nagrađivani američki glumac i redatelj.
- 1963. — Brigitte Nielsen, danska glumica.
- 1964. — Aleksandar Tučkin, umirovljeni ruski rukometni reprezentativac.
- 1968. — Leticia Calderón, meksička glumica.
- 1970. — Dražen Čuček, hrvatski kazališni, televizijski i filmski glumac.
- 1971. — Danijela Martinović, hrvatska pjevačica.
- 1973. — Brian Austin Green, američki televizijski glumac.
- 1976. — Marco Di Vaio, talijanski nogometaš.
- 1985. — Graziano Pellè, talijanski nogometaš.
- 1988. — Luis Ibáñez (Lucho), argentinski i hrvatski nogometaš.
.
Smrti
uredi- 1291. — Rudolf I Habsburg, nemački car i osnivač dinastije Habsburgovaca. .
- 1868. — William T. G. Morton, američki stomatolog (r. 1819.).
- 1890. — Gottfried Keller, švicarski književnik (r. 1819.).
- 1904. — Anton Pavlovič Čehov, jedan od najznačajnijih ruskih i svetskih dramskih pisaca i pripovedača. (r. 1860.).
- 1919. — Hermann Emil Fischer, njemački biohemičar.
- 1929. — Hugo fon Hofmanštal, austrijski pisac. .
- 1948. — John J. Pershing, zapovjednik Američkog ekspedicijskog korpusa u Prvom svjetskom ratu (r. 1860.).
- 1990. — Zaim Topčić, jugoslavenski i bosanskohercegovački književnik
- 1997. — Đani Versače, italijanski modni kreator. (r.1946).
.
Blagdani
uredi.
Praznici i dani sećanja
urediSpoljašnje poveznice
uredi.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar