Ćirilični brojevi
Ćirilični brojevi su bili deo sistema brojanja poteklog od ćiriličnog alfabeta, korišćenog među onim južnim i istočnim Slovenima kod kojih se i inače koristila ćirilica, uključujući i Srbe. U Rusiji se ovaj sistem koristio do reformi Petra Velikog, početkom 18. veka.
Brojevni sistemi po kulturama | |
---|---|
Hindu-Arapski brojevi | |
Zapadnoarapski Indijska familija Kmerski |
Istočnoarapski Brami Tajski |
Istočnoazijski brojevi | |
Kineski Sučou |
Računski štapići Mongolski |
Alfabetski brojevi | |
Abžadski Jermenski Ćirilični Ge'ez |
Hebrejski Grčki (Jonski) Āryabhaṭa |
Ostali sistemi | |
Atički Vavilonski Egipatski Inuitski |
Etrurski Majanski Rimski Polje urni |
Spisak tema o brojevnim sistemima | |
Pozicioni sistemi po bazama | |
Dekadni (10) | |
2, 4, 8, 16, 32, 64 | |
1, 3, 6, 9, 12, 20, 24, 30, 36, 60, još… | |
Sistem je poticao od grčkih (jonskih) brojeva, s primenom odgovarajućih ćiriličnih slova. Poredak je bio zasnovan na originalnom grčkom alfabetu, pa nije odgovarao različitom azbučnom redosledu ćirilice. Ćirilični brojevi su bili kvazi-decimalni — jedinicama (1, 2, ... 9) su bila dodeljena zasebna slova, ali takođe i svim deseticama (10, 20, ... 90) i svakoj stotini (100, 200, ... 900):
Brojevi su se pisali kako su i izgovarani — uglavnom s leva na desno. Brojevi od 11 do 19 su se pisali s desna na levo, tj prvo su pisane jedinice pa 10, jer se tako i izgovaraju — npr. "sedamnaest" je sažeto "sedam-na-deset". Da bi smo dobili vrednost ćiriličnog broja treba sabrati vrednost svih slova/brojeva. Da bi se slova koja označavaju brojeve razlikovala od običnih slova, iznad njih je povlačen znak titlo ( ҃ U+0483). Hiljade su se označavale odgovarajućim znakom ispred slova (҂ U+0482).
Primeri:
Glagoljski brojevi su slično funkcionisali, osim što su numeričke vrednosti bile dodeljene prema sopstvenom alfabetnom redu glagoljice, a ne po nasleđenom redu grčkog alfabeta.