Tuisblad

Claudius Ptolemeus of Claudius Ptolemaios (Latyn: Claudius Ptolemaeus; Grieks: Κλαύδιος Πτολεμαῖος, Klaudios Ptolemaios; omstreeks 100-170 n.C.) was ’n Romeinse burger van Egipte wat in Grieks geskryf het.

Hy was ’n wiskundige, sterrekundige, aardrykskundige, astroloog en musiekteoretikus van Alexandrië wat sowat 'n dosyn wetenskaplike verhandelings geskryf het, waarvan drie belangrik was vir latere Bisantynse, Islamitiese en Wes-Europese wetenskap. Die eerste was sy sterrekundige verhandeling wat nou as die Almagest bekend is, met die oorspronklike titel Wiskundige Verhandeling (Grieks: Μαθηματικὴ Σύνταξις, Mathēmatikḗ Syntaxis). Die tweede is die Geografie, wat 'n uitvoerige bespreking van kaarte en die geografiese kennis van die Grieks-Romeinse wêreld is. Die derde is die astrologiese verhandeling waarin hy probeer het om horoskopiese astrologie aan te pas by die Aristoteliese natuurlike filosofie van sy tyd. Dit is soms bekend as die Apotelesmatika (Grieks: Αποτελεσματικά, letterlik "Oor die Effekte", maar algemener bekend as die Tetrábiblos, van Koine wat "Vier Boeke" beteken, of onder sy Latynse naam, Quadripartite.

Wat die sterrekunde betref, het hy geglo die Aarde is die middelpunt van die heelal. Sy sienings het die wetenskap langer as 1 400 jaar oorheers, tot lank ná die Middeleeue.

...lees verder

• Ná die 2024 Las Vegas Grand Prix word Max Verstappen vir die vierde jaar na mekaar as Formule Eenwêreldkampioen gekroon.
• Britse natuurlewe-organisasies reken dat die dunbekwulp (Numenius tenuirostris) uitgestorwe is.
• Nadat die BDP tydens die algemene verkiesing op 1 November 2024 vir die eerste keer sedert onafhanklikwording in 1966 nie meer ’n volstrekte meerderheid behaal het nie, het die sittende president Mokgweetsi Masisi die regeringsmag aan die UDC oorhandig, waarna Duma Boko as sy opvolger ingesweer is.
• Tydens oorstromings in Suidoos-Spanje is meer as 215 mense dood, terwyl 2 000 nog vermis word.
• Die titelverdediger Emirates Team New Zealand, Taihoro wen die America's Cup teen die uitdager INEOS Britannia, Britannia RB3 uit die Verenigde Koninkryk.

... dat party stowwe se smelt- en stoltemperature nie ooreenstem nie? Alhoewel seewierjellie by 85 °C smelt, sal dit eers stol wanneer dit tot tussen 32 en 40 °C afgekoel het. Dit kan dus tussen 32 en 85 °C 'n vastestof of 'n vloeistof wees; 'n verskynsel wat bekend staan as histerese.

... dat die koffiebone waarmee koffie gemaak word nie regtig boontjies is nie? In werklikheid is hulle die sade van die vrugte van die koffieplant.

... dat speelkaarte reeds in die 12de eeu in Persië en Indië bekend was? 'n Pak kaarte het toe uit 48 kaarte bestaan, in plaas van 52.

... dat Suid-Afrika se twaalf amptelike tale relatief min is? Alhoewel hulle nie as amptelike tale erken word nie, kom 'n mens 365 tale in Indonesië teë en tot 1 652 in Indië.

... dat die Skotse uitvinder John Logie Baird reeds in 1926 in Londen die eerste publieke demonstrasie van 'n televisie gegee het? 10 jaar later was daar slegs 100 televisiestelle in die wêreld; vandag is daar meer as 1,5 miljard.

27 November:

• 1095 – By die Konsilie van Clermont doen pous Urbanus II 'n beroep vir die eerste kruistog.
• 1887 – Gebore: Dr. Colin Steyn, Suid-Afrikaanse regsgeleerde, kabinetsminister en laaste Vrystaatse Volksraadslid van die Verenigde Party.
• 1978 – San Francisco se burgemeester George Moscone en die openlike gay stadsraadslid Harvey Milk sterf in 'n sluipmoordaanval deur die stadsraadslid Dan White.
• 1990 – Die Britse Konserwatiewe Party kies John Major as nuwe leier, hy volg daarmee Margaret Thatcher op as eerste minister van die Verenigde Koninkryk.
• 2001 – 'n Planeet met 'n waterstofatmosfeer word deur die Hubble-ruimteteleskoop op die eksoplaneet Osiris ontdek.