^*bar/i ^UV

(tr)

1.

Fermi vojon por malhelpi la trairon: kiam li venis al la gardistoj, ili volis bari al li la vojon [1]; li devis bari al la atakantoj la revenon al ilia urbo [2]; ĉu vi kuntrenis kun vi en tiun mondon ian pekon, kiu baras al vi la eniron en la paradizon [3]? bari la eliradon kaj eniradon [4]; krio de malespero, tiel laŭta, ke nenia mano povis bari la orelon, estis aŭdita [5]; koto leviĝis tre alte […] kaj baris la rivereton, kiu disfluante komencis formi brikokoloran lagon [6];

2.

(figure) Malhelpi: bari la progreson al la konkurenco, al la kalumnio; kio baras la reĝan ordonon [7]? mi volas ĉion ĉirkaŭ mi ekstermi, kio baras al mi la eblon esti mastro [8]; ili baras al si la sanan naturon per sensencaj konvencioj [9]; de unu flanko baras al vi la vojon via propra ne sufiĉa prepariteco, de la alia flanko la kutimo, la manko de iniciativo ^Marta ; ĝuste tiu ĉarmo baris la profesian reagon [10]; li iom post iom persvadis ŝin pri ŝia misio bari ilian progreson [11]; tiu principo ne baras kunlaboron kun diverstendencaj organizaĵoj [12]; ĉio, kio nun povis bari tiun ĉi preparon, devis foriĝi el ŝia vivo [13].

embarasi, malakceli, obstrukci, ŝtopi, bridi

1.

Io, kio baras aŭ malhelpas: ili trarompos la baron, trapasos la pordegon [14]; mi renkontis preskaŭ nevenkeblan baron: mi devas dungi bonan advokaton kaj mi tute ne havas monon [15]; vi faras baron al via propra liberiĝo, se vi kaŝas vian doloron antaŭ via amiko [16]; la brika baro disfaladis, […] apud la templo estis neniu [17]; mallarĝa fenestreto provizita je feraj baroj [18]; li krampiĝis al la veturilo [sed] liaj fingroj malkuniĝis kaj la malfeliĉulo, lasante la apogan baron, falis [19]; tio faligis ĉiujn sociajn barojn, […] antaŭ la altaro de Bakĥo ĉiuj estis egalaj [20]; Viktoro koleris kontraŭ la baro, kaj ne akceptis, ke volado alia ol la lia ordonu [21]; la baroj de l' komenco [22]; la Fundamento […] ne prezentas ian baron kontraŭ la evolucio de la lingvo [23]; lingvajn barojn oni povas venki nur per lernado de fremdaj lingvoj [24]; pro limoj kaj baroj malpacas najbaroj ^PrV ; gardu vin du baroj, lipoj kaj dentaroj (parolu nur singarde) ^PrV . barikado, barilo, blokado, embaraso, kontraŭaĵo, malhelpaĵo, muro, obstaklo

2.

^PIV1 (de subaro `bb A` de orda aro `(bb E,le)`) Tia elemento `b` en `bb E`, ke por ĉiu `x` en `bb A` veras `x le b`: suba baro; supera baro; la aro de reeloj akceptas nek superan, nek suban baron; baro de bildigo (t.e. de ĝia bildaro). supremo, infimo; maksimumo, minimumo

baro (mezurunuo)

Baro, aĵo kiu baras aŭ malhelpas: baraĵojn por ŝafoj (kp kralo) ni konstruos ĉi tie [25]; junulo alkuris al mi ĝoje saltante trans miloj da baraĵoj sur la bordo [26]; ĉiuj lingve maturaj esperantistoj tuj komprenos vin, […] ne staras baraĵo [27]; [ekestas] akvomanko ĉirkaŭ la lago Viktorio […] pro la konstruo de novaj baraĵoj [28]; kiam falis la fifama berlina muro […] oni forigis ne nur la baraĵojn sed intertempe ankaŭ ĉiujn minojn [29]. bariero, barilo, digo

Palisaro, krado, muro apartiganta lokon de alia: vojeto inter vinberĝardenoj, kie estis barilo sur unu flanko kaj barilo sur la dua flanko [31]; pikaĵa barilo [32]; palisara barilo [33]; densa barilo el traboj [34]; alta lata barilo [35]; la ĝardenon ĉirkaŭis fera krada barilo [36]; (figure) aerveturo […], helpite de la lingvo internacia, malaperigos la barilojn, kiuj ankoraŭ staras inter popoloj [37]; malantaŭ barilo kuraĝo estas facila ^PrV . bariero, limo, barikado

1.

Ne alirebla, trairebla aŭ elirebla pro baro: la tuneloj estis multloke baritaj [38]; [ili] eliris sur malvastan, kvarflanke mur-baritan korton [39]; kelkaj enirejoj estis fermitaj per pezaj kurtenoj, kaj aliaj estis baritaj per tripiedoj kun ornamaj kreskaĵoj [40]. fermita, limigita

2.

[41]

a)

(p.p. subaro `bb A` de orda aro) Tia, ke ĝi akceptas baron: ĉiu barita subaro de la aro de naturaj entjeroj akceptas maksimumon; la aro de ĉiuj reeloj inter 0 kaj 1 estas barita.

Rim.: Se la konsiderata ordo-rilato estas tuteca kaj signata per ≤, oni kutime postulas, ke la subaro akceptu kaj superan kaj suban barojn.

b)

(p.p. bildigo al orda aro) Tia, ke ĝia bildaro estas barita ^2.a.

c)

(p.p. subaro de metrika spaco) Tia, ke ĝin inkluzivas globo.

(tr)

1.

Ĉirkaŭigi per bariloj: [ili] ĉirkaŭbaris per palisetoj sur la tero malgrandan ĝardenon [42]; Li ĉirkaŭbaris min, ke mi ne povu eliri [43]; oni devas kiel eble plej rapide ĉirkaŭbari [la ĉasaĵon], ĉar ĝi povus formalaperi ^Marta ; ĉirkaŭbari porkbredejojn kontraŭ kontakto kun birdoj [44]; en dolĉincita malkvieto nin ĉirkaŭbaris kvazaŭ sorĉa ring' [45]. ĉirkaŭfermi

2.

(figure) Ĉiuflanke haltigi, ĉiumaniere malhelpi: la viro regas, […] sed la virinon ĉio ĉirkaŭbaras [46]!

(tr)

Apartigi per barilo: lia patra domo staris ankoraŭ kiel antaŭe, sed la ĝardeno estis parte debarita [47].

Apartigi per baro.

Malhelpi, malpermesi la eniron: ŝtalmuro tri metrojn alta […] tute elbaris la publikon [48]; forbari fuŝulojn [49]; la regularo de la societo […] severe elbaris virseksulojn el la kunvenoj [50]; larĝa diĝita disdivido forbaras multajn malriĉajn landojn de la rimedoj de informteknologio [51]. apartigi, ekskludi, ekskluzivi, malinkluziviallasi, enlasi, enkonduki¹, inviti

1.

Sen baro; alirebla, trairebla ktp: mi iros kontraŭ la landon nebaritan, mi iros kontraŭ la trankvilulojn, kiuj pensas, ke ili loĝas ekster danĝero [52]; ŝi apartenas al homoj kleraj, por kiuj tiom, tiom da vojoj estas ja nebaritaj ^Marta . malfermita¹, irebla

2.

barita

Barilo el flekseblaj branĉoj alterne ŝovitaj inter palisoj: [la] dommastro, […] plantis vinberĝardenon, kaj ĉirkaŭmetis plektobarilon [53]; lertaj katoj saltadis inter la verdaj plektobariloj [54]; ĝardeneto tute ĉirkaŭita de plektobarilo [55]. fasĉino, heĝo

plektobarilo
CC-BY-SA-3.0  [56]

Barilo el lignaj tabuloj: la kokina korto per tabulbarilo estis apartigita de alia korto [57]; ŝi sendube loĝis […] en dometo kun ĝardeno trans iu tabulbarilo [58].

Akvorezervujo, kreita per digego, baranta tutan valon por reteni riverakvon; la digego mem: la valbaraĵo […] havas kapaciton de 47 milionoj da kubaj metroj [59]; al la planita akvorezervejo-komplekso apartenis la sekvaj hidroteknikaj objektumoj: valbaraĵo, ĉ. 70 metrojn alta, konsistanta el akvoizola argilkerno kaj ties filtril-, balast- kaj ŝlim-kovraĵoj […] [60]; grandaj akvobaraĵoj por funkciigi hidroelektrajn centralojn estas malŝatataj de mediprotektantoj pro siaj kromefikoj [61]. akvocentralo², akvoŝtupo, kluzo¹

^PIV1

(de subaro `bb A` de orda aro `(bb E,le)`) Baro de la sama aro, provizita per la inversa rilato: la aro de ĉiuj subaj baroj de la reela intervalo `[0,1)` estas la aro de strikte negativaj reeloj.

Rim.: Vd rimarkon sub supera baro.

^PIV1

(de subaro `bb A` de orda aro `(bb E,le)`) Baro de ĝi: ĉiu pozitiva reelo estas supera baro de la aro de negativaj reeloj.

Rim.: La epitetoj „supera“ aŭ „suba“ rilatas al ia intuicia prezento de la koncerna aro kaj de ĝia ordo. Laŭ la kunteksto eblas interŝanĝi ilian signifon, aŭ paroli pri „dekstra baro“, „maldekstra baro“ ks. Cetere, kelkaj opinias, ke al la paro supera/suba preferindus supra/malsupra. Bricard parolas pri „superrando“ kaj „malsuperrando“ en sufiĉe konfuza artikoleto [62], titolita „limoj kaj randoj“, kiu miksas la nociojn rilatajn al baroj (maksimumoj, minimumoj, supremoj, infimoj) kun nocioj rilataj al limesoj.