Qallwa yachaqay

Qallwa yachaqayqa (Inlis simimata "Machine Learning") huk tapuypa pampan, hamut'anapaq chaymanta ruwanapaq qusqa ñankuna ‘yachay’, chaymanta, ruwanakuna mayqinkunachus willayta apruwichanku wakin ruwanakuna huñupi ruwayta allinchaypaq.^[1] Kaqchisqa yachay nisqap huknin kaqnin hinam qhawasqa.

Qallwa yachay alquritmukuna huk mudiluta ruwanku qhawachina willaykunapi hapipakuspa, riqsisqa yachachiy willay, willaykunata icha tantiyayta ruwanapaq mana sut'imanta kamachisqa kachkaspa.^[2] Qallwa yachay alquritukuna llamk'achisqa kanku achka imaymana ruwanakunapi, ahinataq hampiypi, e-chaski suysuy kaqpi, rimay riqsiypi, chakra llamk'aypi, chaymanta antañiqiq rikuypi, maypi sasa utaq mana ruway atiy kunwinsiyunal alquritmukuna ruwaypaq munasqa ruwanakuna ruwanapaq.^[3]

Hamut'ayqta ruwasqanhina, qallwa yachaywanqa wiñarqan kaqchisqa yachayqa maskhaymanta. Kaqchisqa yachay (AI) qallariy p'unchawkunapi huk yachay yachachina hina, wakin yachaqkuna munarqanku makiqkuna datokunamanta yachanankupaq. Paykunaqa imaymana unancha yachana ñankunawan chay sasachakuyman asuykuyta munarqanku, chaynallataq chaymanta "ankucha llikakuna" nisqawanpis; kaykunaqa astawanta karqanku pirsiptrunkuna chanta wak qatina kaqkunamanta mayqinkunachus qhipaman tarikurqanku kay waq kutimanta kamachinakuna kaqta kay generalized linear qatinakuna,estadísticakuna kaqmanta.[4] Probabilistic reasoning kaqtapis llamk’achikurqa, astawanta kay awtumatiku hampiq qhawaykachariy t'aqwirispa kaqpi.[5]

Ichaqa, huk yapakuy qhawariy kay umachasqa kutichina, yachaypi ruwasqa qhawariy kaqpi huk rakinakuyta ruwarqa kay Kapchisqa Yachay kaqwan kay qallwa yachaywan. Probabilístico Sistemakunam nisqa khurusqa karqan llakikuna ñasasqa, ruwasqa nisqawan dato urquna, qhawachina nisqawan.

1980 watapaqqa, yachaq sistimakuna AI kamachiyman chayamurqanku, chaymanta estadísticakuna mana allinchu karqa.[6] Llamk’ayqa yachay unancha/yachaypi sayasqa yachaymanta chiqamanta AI ukhupi puririrqa, chaytaq aparqa inductiva umachasqa kutichina kamachina qillqa kaqman, ichaqa astawan estadística sinri yachay mak'ana kaqmanta kunan hawapi karqa kay yachay pampa AI kaqmanta astawan kusata, kay awasqa, pallaynin icha patrun riqsiypi chanta willayta kutichiypi.[6]:

Unancha llikakunamanta mask’ayqa Kaqchisqa yachay AI nisqawan, antañiqiq hamut'ay nisqawan ima, chay pachallapi saqisqa karqa. Kay chirupis, AI/CS hawapipis hinallam puririchisqa karqa, "tinkuchiy kaq" nisqa hina, huk yachaykunamanta yachaqkuna Hopfield, Rumelhart, Hinton ima. Astawan allin ruwasqankuqa 1980 watakunap chawpinpim karqan, wasa-mastariy nisqap musuqmanta paqarichisqanwan.

Qallwa yachay (ML), sapaq yachay hina musuqmanta kamarisqa, 1990 watakunapi t'ikayta qallarirqan. Chay yachay pampaqa chhalasqa chayananta Kapchisqa yachayman chayananpaq, chaynapi allichay atiy sasachakuykunata atipananpaq, chay sasachakuykunaqa ruway atiy. Kapchisqa yachaymanta saqisqan chaskisqan unanacha qatinamanta karunchakurqa, chaymanta estadísticakuna, uyphu umachasqa kutina, probabilidad ñasamanta qhawachisqa yachana ñanman, qatinakunaman ima.[7]

Qallwa yachay, Rapchisqa yachaywan hukniray kayninqa sapa kuti pantasqa hamut’akun. Qallwa yachay

yachan hinaspa uq willkl ka a qawariykunapi hapipa kuspakac isqamy n h ruwachiq man e pachamamawan tinkuchkaqta yachananpaq hinaspa ruwaykunata ruwananpaq, chayknmta taaswan hatun chansanta ruwan allinta metasninta haypananpaq. [28] .

2020 watamanta pacha, achka pukyukunam ML AIpa subcampo hinalla kasqanmanta rimachkanku. [29] [30] [27] Hukkuna kay qhawayniyuq kanku mana tukuy MLchu kay AI kaqmanta, ichaqa huk ‘inteligente subconjunto’ kay ML kaqmantalla AI hina qhawasqa kanan tiyan. [5] [31] [32] .

Imaymana qallwa yachay alquritmukunayuq llamp'ukaq q'ipikuna nisqakunam kaykunata churanku:

• Caffe
• Deeplearning4j
• DeepSpeed
• ELKI
• Google JAX
• Infer.NET
• Keras
• Kubeflow
• LightGBM
• Mahout
• Mallet
• Microsoft Cognitive Toolkit
• ML.NET
• mlpack
• MLFlow
• MXNet
• Neural Lab
• OpenNN
• Orange
• pandas (software)
• ROOT (TMVA with ROOT)
• scikit-learn
• Shogun
• Spark MLlib
• SystemML
• TensorFlow
• Torch / PyTorch
• Weka / MOA
• XGBoost
• Yooreeka

• KNIME
• RapidMiner

• Amazon Machine Learning
• Angoss KnowledgeSTUDIO
• Azure Machine Learning
• Ayasdi
• IBM Watson Studio
• Google Cloud Vertex AI
• Google Prediction API
• IBM SPSS Modeler
• KXEN Modeler
• LIONsolver
• Mathematica
• MATLAB
• Neural Designer
• NeuroSolutions
• Oracle Data Mining
• Oracle AI Platform Cloud Service
• PolyAnalyst
• RCASE
• SAS Enterprise Miner
• SequenceL
• Splunk
• STATISTICA Data Miner 

1. ↑ Mitchell, Tom (1997). Machine Learning. New York: McGraw Hill. ISBN 0-07-042807-7. OCLC 36417892. Archived from the original on 2020-04-07. Retrieved 2020-04-09.
2. ↑ The definition "without being explicitly programmed" is often attributed to Arthur Samuel, who coined the term "machine learning" in 1959, but the phrase is not found verbatim in this publication, and may be a paraphrase that appeared later. Confer "Paraphrasing Arthur Samuel (1959), the question is: How can computers learn to solve problems without being explicitly programmed?" in Plantilla:Cite conference
3. ↑ Yoosefzadeh-Najafabadi, Mohsen; Hugh, Earl; Tulpan, Dan; Sulik, John; Eskandari, Milad (2021). "Application of Machine Learning Algorithms in Plant Breeding: Predicting Yield From Hyperspectral Reflectance in Soybean?". Front. Plant Sci. 11: 624273. Error: Bad DOI specified. PMID 33510761. 
4. ↑ "An Empirical Science Research on Bioinformatics in Machine Learning". Journal of Mechanics of Continua and Mathematical Sciences (7). February 2020. Error: Bad DOI specified. 
5. ↑ rasbt/stat453-deep-learning-ss20 (en) (9 November 2021)