Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu

Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu
Barbarea vulgaris
Mit'an kamay
Regnum: Plantae Divisio: Magnoliophyta Classis: Magnoliopsida Ordo: Brassicales Familia: Brassicaceae Burnett
Rikch'ana
338 rikch'ana

Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu (familia Cruciferae icha Brassicaceae) nisqaqa huk yurakunap rikch'aq ayllunmi, 338 rikch'anayuq, 3.709 rikch'aqniyuq.

Kintu tuktu-tuktu icha iskay kintu tuktu-tuktu manam tiyana raphiyuqchu.

Tuktunkunaqa iskay yumanayuqmi, tawantin raphimuyum, wach'illam, chakana hinam. Tawantin wayta raphinkunaqa qispillan, hinallaqtami tawantin akilla raphinkuna, iskay muyupim. Suqtantin sisa raphinkuna iskay muyupim. Hawa sisa muyuqa chutu iskayniyuqmi, ukhu muyutaq tawa suni sisa raphiyuqmi. Ruru raphintinqa hawa tiyaqmi, ch'ulla icha iskay q'illayuq. Iskay puquna ruru raphim.

Tuktu minuywanqa kay hinam: ${\displaystyle \ K_{4}\;C_{4}\;A_{2+4}\;G_{\underline {(2)}}}$

Rurunqa murusapa suni p'uru rurum (silikwam).

Kaymi huk chakana tuktuyuq yurakuna:

• k'ita yuyu (Brassica campestris)
• sitqa, yana mustasa (Brassica nigra)
• kulis (Brassica oleracea)
• nabus (Brassica rapa)
• kimpi (Coronopus didymus)
• uqi qura (Descurainia titicacensis)
• maka, hayaq willk'u (Lepidium meyenii, Lepidium peruvianum)
• willk'uyuyu (Lepidium sativum)
• hanu k'ara (Lepidium ruderale)
• ch'inkil, uqhururu (Nasturtium officinale)
• rawanu (Raphanus sativus)
• yuraq mustasa (Sinapis alba)

• Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu.

• Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu