le

wymowa:

^{[uwaga 1]} IPA: [lɛ], AS: [le]

znaczenia:

spójnik

(1.1) st.pol. ale^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

zobacz listę tłumaczeń w haśle: ale

źródła:

 

 

wymowa:

znaczenia:

czasownik

(1.1) śmiać się

rzeczownik, rodzaj wspólny

(2.1) kosa

odmiana:

(1.1) at le, ler, lo, (have) let / leet

(2.1) en le, leen, leer, leerne

przykłady:

(1.1) „Hvad ler du ad?” spurgte han. → „Z czego się śmiejesz?” – (on) zapytał.

(2.1) Vi måtte slå græsset med en le. → Musieliśmy kosić trawę kosą.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) smile, grine

antonimy:

(1.1) græde

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

(1.1) den, der ler sidst, ler bedst

etymologia:

(1.1) st.nord. lé

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rodzajnik określony

(1.1) z rzeczownikami rodzaju męskiego, nie tłumaczy się

zaimek osobowy w funkcji dopełnienia bliższego rodzaju męskiego

(2.1) jego, go, on (3 os. lp)

odmiana:

lm les

przykłady:

(1.1) C'est le mari de ma soeur. → To mąż mojej siostry.

(2.1) Mais si, je le vois derrière toi ! → Ależ tak! Widzę go za tobą.

(2.1) Le voilà. → Oto on.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(2.1) lui

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1), (2.1) przed samogłoską lub bezdźwięcznym h ulegają skróceniu do l'

(1.1) zobacz też: un • la • les

(2.1) zob. il

źródła:

wymowa:

znaczenia:

zaimek dzierżawczy

(1.1) jej

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz friulski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

wymowa:

IPA: [le]

​^?/i

znaczenia:

zaimek, forma fleksyjna

(1.1) forma słaba zaimka osobowego 3. os. lp (él, ella, ello, usted) w funkcji dopełnienia dalszego → jemu, mu, jej, panu, pani

(1.2) forma słaba zaimka osobowego 3. os. m lp (él) w funkcji dopełnienia bliższego → jego, go, pana

odmiana:

(1.1-2)

 

osoba			zaimki akcentowane					zaimki nieakcentowane
			w funkcji podmiotu	w funkcji przydawki	dopełnienie przyimkowe			dopełnienie bliższe	dopełnienie dalsze	zwrotne
					…	zwrotne	+ con
lp	1.		yo		mí		conmigo	me
	2.		tú		ti		contigo	te
			vos
	3.	m	él, grzecz. usted1			sí	consigo	lo, le2	le se3	se
		ż	ella, grzecz. usted1					la
		n	ello	—	ello			lo
lm	1.	m	nosotros				—	nos
		ż	nosotras
	2.	m	vosotros4					os4
		ż	vosotras4
	3.	m	ellos, grzecz. ustedes1			sí	consigo	los	les se3	se
		ż	ellas, grzecz. ustedes1					las
Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie. Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi). Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije). W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).

przykłady:

(1.1) No le digas que lo hice yo. → Nie mów mu/jej, że to ja to zrobiłem/am.

(1.1) ¡Señor! ¿Quiere que le ayude? → Proszę pana! Chce pan, żeby panu pomóc?

składnia:

(1.1-2) zawsze na początku grupy werbalnej oprócz form enklitycznych bezokolicznika, imiesłowu czynnego (gerundio) i trybu rozkazującego, jak również pozostałych form o czysto literackim charakterze: verle, amándole, levántale, cójole

kolokacje:

synonimy:

(1.2) lo

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. illi, C. od ille

uwagi:

(1.2) fenomen zwany leísmo, polegający na nadużywaniu formy „le” w przypadku, gdy powinien zostać użyty zaimek dopełnienia bliższego „lo” lub „la” (analogicznie do loísmo i laísmo); z powodu powszechnego występowania odstępstwo to jest dziś dopuszczane w języku starannym (leísmo aceptado), lecz tylko w odniesieniu do podmiotu rodzaju męskiego (lo vi = le vi, ale la vi = le vi)

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rodzajnik określony

(1.1) brak odpowiednika w jęz. polskim

zaimek

(2.1) jego, go

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

spójnik

(1.1) ale^[1]

partykuła

(2.1) tylko, li

odmiana:

(1.1) czasem spotyka się lem w 1 os. lp

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Chcôł jem do miasta jachac z rena, lem zaspôł. → Chciałem do miasta jechać z rana, alem zaspał.

(2.1) Móm le wòdã w ti sklónce. → Mam tylko wodę w tej butelce.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

ale, leno, jeno, jedno

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

czasownik

(1.1) śmiać się

odmiana:

(1.1) å le, ler. lo, ledd

przykłady:

(1.1) Hun halter, og derfor ler barna av henne. → Ona kuleje, dlatego dzieci się z niej śmieją.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

(1.1) gråte

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

å få noen til å le → rozśmieszyć kogoś

etymologia:

uwagi:

źródła:

 

wymowa:

IPA: [leː] ​^?/i

znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) uśmiechać się

odmiana:

(1.1) att le, ler, log, lett, le! ; pres. part. leende, perf. part. –

przykłady:

składnia:

(1.1) le mot någon → uśmiechać się do kogoś • le åt någon/något → uśmiechać się do kogoś / na coś (często dla pokazania swojego nastawienia, np. pobłażliwości, lekceważenia)^[1][2]

kolokacje:

(1.1) le brett / rart / sött / inbjudande / inställsamt → uśmiechać się szeroko / uroczo / słodko / kusząco / przymilnie

synonimy:

(1.1) smila, dra på smilbandet

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. leende

przym. leende

związki frazeologiczne:

złożenie czasownikowe småle, hånle

fraza czasownikowa le i mjugg • le i sin himmel • le i skägget

etymologia:

uwagi:

por. skratta

zobacz też: czasowniki nieregularne w języku szwedzkim

źródła:

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

przysłówek

(1.1) na dół, w dół

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: [ˈle]

​^?/i

znaczenia:

rodzajnik określony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej od rodzajnika la

(1.1) wyraz nietłumaczony

zaimek osobowy trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby pojedynczej od ella

(2.1) jej

(2.2) używany jako formuła grzecznościowa w stosunku do kobiety i mężczyzny: pani, panu

zaimek osobowy trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby mnogiej w bierniku

(3.1) je

zaimek wskazujący trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby mnogiej w bierniku

(4.1) te

odmiana:

przykłady:

(2.1) Le ho detto di venire. → Kazałem jej przyjść.

(2.1) Credo di averle detto tutto. → Uważam, że powiedziałem jej wszystko.

(2.2) Spero che il regalo che Le ho inviato Le piaccia. → Mam nadzieję, że prezent, który Panu wysłałem, spodoba się.

(3.1) Le ho viste poco tempo fa. → Widziałem je niedawno.

(3.1) Io certe domande non le capisco. → Niektórych pytań nie rozumiem.

(4.1) Le compro. → Kupuję (biorę) te.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) zobacz też: il • i • lo • gli • la • le

(1.1) używa się przed wyrazami zaczynającymi się na spółgłoskę i samogłoskę

(1.1) w połączeniu z przyimkami: a, con, da, di, in, per, su tworzy przyimki ściągnięte: alle, colle, dalle, delle, nelle, pelle, sulle

(2.2) często pisany wielką literą

źródła: