las

 

wymowa:

​^?/i, IPA: [las], AS: [las]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) gęste zbiorowisko drzew; zob. też las w Wikipedii

(1.2) przen. mnóstwo czegoś

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	las	lasy
dopełniacz	lasu	lasów
celownik	lasowi	lasom
biernik	las	lasy
narzędnik	lasem	lasami
miejscownik	lesie	lasach
wołacz	lesie	lasy

przykłady:

(1.1) Pójdę na spacer do lasu.

(1.2) Gdy przeszliśmy przez mgłę, pojawił się las ogromnych głazów.

składnia:

kolokacje:

(1.1) las liściasty / iglasty / mieszany • sadzić / pielęgnować / uprawiać / wycinać / karczować las • Las Czeski • Las Górnopalatynacki • Las Głubczycki • Las Wiedeński • Las Bawarski

(1.2) las głów / rąk / krzyży

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) roślinność, teren

hiponimy:

(1.1) łęg, bór, brzezina, buczyna, dębina, dżungla, gaj, gąszcz, grabina, grąd, jedlina, knieja, świerczyna, olszyna, puszcza, regiel, selwa, sośnina, tajga, zagajnik^[1]

holonimy:

meronimy:

(1.1) drzewo, krzew, runo

wyrazy pokrewne:

rzecz. zalesienie n, lesistość ż, leśnik m, leśniczy m, leśniczówka ż, leśniczyna ż, leśny m, leśnictwo n, Laski nmos

zdrobn. lasek m, laseczek m

czas. zalesiać ndk., zalesić dk., wylesiać ndk., wylesić dk.

przym. leśny, przyleśny, lesisty, leśniczy, lasowy, lasówecki, lesisty

związki frazeologiczne:

być w lesie • drzewo, które skrzypi, dłużej w lesie stoi • im głębiej w las, tym więcej drzew • nauka nie idzie w las / nie poszła w las • nie czas żałować róż, gdy płoną lasy

zobacz też: przysłowia o lesie

etymologia:

od prasł. *lěsъ^[2]

por. białor. лес, bułg. лес, czes. les, dłuż. lěs, głuż. lěs, kasz. las, ros. лес, scs. лѣсъ, słc. les, słń. les, słowiń. las i ukr. ліс

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) pyll m
• amharski: (1.1) ጫካ
• angielski: (1.1) forest, wood
• arabski: (1.1) غابة, أيك
• baskijski: (1.1) baso
• baszkirski: (1.1) урман
• bhodźpuri: (1.1) जंगल m
• białoruski: (1.1) лес m; (1.2) лес m
• birmański: (1.1) တော
• bośniacki: (1.1) šuma ż
• bułgarski: (1.1) гора ż, лес m; (1.2) гора ż
• chiński standardowy: (1.1) uproszcz. i trad. 森林 (sēnlín), uproszcz. i trad. 林 (lín), uproszcz. i trad. 森 (sēn)
• chorwacki: (1.1) šuma ż
• czeski: (1.1) les m
• dolnołużycki: (1.1) góla ż
• duński: (1.1) skov w
• elfdalski: (1.1) skuog m
• esperanto: (1.1) arbaro, arbarego
• estoński: (1.1) mets
• fidżyjski: (1.1) veikau
• fiński: (1.1) metsä
• francuski: (1.1) forêt ż, bois m
• górnołużycki: (1.1) lěs m
• grenlandzki: (1.1) orpippalik
• gudźarati: (1.1) જંગલ n (jaṅgala)
• hawajski: (1.1) ulu lāʻau
• hebrajski: (1.1) יער m (ya'ar)
• hindi: (1.1) वन
• hiszpański: (1.1) bosque m, foresta ż
• ido: (1.1) foresto, bosko
• inguski: (1.1) хьу
• interlingua: (1.1) foreste, bosco
• islandzki: (1.1) mörk ż, skógur m
• jaćwieski: (1.1) miszta
• japoński: (1.1) 森 (もり, mori), 林 (はやし, hayashi), 森林 (しんりん, shinrin)
• jidysz: (1.1) וואַלד m (wald)
• kannada: (1.1) ಹಳುವು, ಕಾನು
• karelski: (1.1) mečču, meččy
• kaszubski: (1.1) las
• kataloński: (1.1) bosc m
• kazachski: (1.1) орман, тоғай
• khmerski: (1.1) ព្រៃ
• komi-permiacki: (1.1) вӧр
• komi-zyriański: (1.1) вӧр
• krymskotatarski: (1.1) orman
• laotański: (1.1) ປ່າ
• litewski: (1.1) miškas m
• łaciński: (1.1) boscus m, silva ż
• łotewski: (1.1) mežs m
• macedoński: (1.1) шума ż
• manx: (1.1) keyll ż
• niderlandzki: (1.1) woud n
• niemiecki: (1.1) Wald m, Forst m
• nieniecki: (1.1) пэ̇дара
• norweski (bokmål): (1.1) skog m
• norweski (nynorsk): (1.1) skog m
• nowogrecki: (1.1) δάσος n
• ormiański: (1.1) անտառ
• osetyjski: (1.1) хъӕд
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  
• portugalski: (1.1) floresta ż
• północnolapoński: (1.1) meahcci
• rosyjski: (1.1) лес m; (1.2) лес m
• rumuński: (1.1) pădure ż
• sanskryt: (1.1) वन, अरण्य, त्रस, दिव
• serbski: (1.1) шума (šuma) ż
• słowacki: (1.1) les m
• słoweński: (1.1) gozd m
• słowiński: (1.1) las
• sranan tongo: (1.1) busi
• starofryzyjski: (1.1) wold m
• staroirlandzki: (1.1) coill ż
• suahili: (1.1) msitu
• szwedzki: (1.1) skog w
• tahitański: (1.1) aru
• telugu: (1.1) అటవి, అడవి
• turecki: (1.1) orman
• ujgurski: (1.1) ئورمان (orman)
• ukraiński: (1.1) ліс m
• volapük: (1.1) fot
• węgierski: (1.1) erdő
• wietnamski: (1.1) rừng, lâm
• wilamowski: (1.1) puś m
• włoski: (1.1) bosco m, foresta ż, fustaia ż (wysoki)
• wolof: (1.1) àll
• zachodnioflamandzki: (1.1) bus

źródła:

wymowa:

Dania: [ˈlaˀs]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) szmata, ścierka

odmiana:

(1.1) en las, lasen, laser, laserne

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) rive i laser → porwać na strzępy

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

morfem

(1.1) puszczać, zostawiać

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pochodne:

czas. lasi, allasi, delasi, ellasi, enlasi, forlasi, postlasi, preterlasi, tralasi

rzecz. allaso, ellaso, enlaso, forlaso, postlaso, preterlaso, tralaso

przym. tralasema

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) zmęczony

odmiana:

(1.1) lp las m, lasse ż; lm las m, lasses ż

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) épuisé, fatigué

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. lasser

rzecz. lassitude ż

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: [las]

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rodzajnik, forma fleksyjna

(1.1) forma żeńska liczby mnogiej rodzajnika określonego (el) → nie tłumaczy się

zaimek, forma fleksyjna

(2.1) forma słaba zaimka osobowego 3. os. ż lm (ellas) w funkcji dopełnienia bliższego → je

odmiana:

(2.1)

 

osoba			zaimki akcentowane					zaimki nieakcentowane
			w funkcji podmiotu	w funkcji przydawki	dopełnienie przyimkowe			dopełnienie bliższe	dopełnienie dalsze	zwrotne
					…	zwrotne	+ con
lp	1.		yo		mí		conmigo	me
	2.		tú		ti		contigo	te
			vos
	3.	m	él, grzecz. usted1			sí	consigo	lo, le2	le se3	se
		ż	ella, grzecz. usted1					la
		n	ello	—	ello			lo
lm	1.	m	nosotros				—	nos
		ż	nosotras
	2.	m	vosotros4					os4
		ż	vosotras4
	3.	m	ellos, grzecz. ustedes1			sí	consigo	los	les se3	se
		ż	ellas, grzecz. ustedes1					las
Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie. Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi). Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije). W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).

przykłady:

(1.1) Estadísticamente, las mujeres viven más tiempo que los hombres. → Statystycznie kobiety żyją dłużej niż mężczyźni.

(2.1) — ¿Has visto a mis hermanas? — Sí, las he visto. → — Widziałeś/aś moje siostry? — Tak, widziałem/am je.

składnia:

(2.1) zawsze na początku grupy werbalnej oprócz form enklitycznych bezokolicznika, imiesłowu czynnego (gerundio) i trybu rozkazującego, jak również pozostałych form o czysto literackim charakterze: verlas, amándolas, levántalas, cójolas

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: /l̪ˠasˠ/

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) podpalać, zapalać, rozpalać, wzniecać

czasownik nieprzechodni

(2.1) zapalać się, zajmować się

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

 

wymowa:

IPA: /lɑ̈s/

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) las^[1]

odmiana:

przykłady:

(1.1) Stôri jak òlëwsczi las → bardzo stary (dosł. stary jak las oliwski)

składnia:

kolokacje:

(1.1) bùczënowi las → las bukowy • miészóny las → las mieszany • nieprzedërchóny las → las dziewiczy

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pralas

przym. przëlasny, przedlasny

związki frazeologiczne:

etymologia:

od prasł. *lěsъ

zob. polskie znaczenie

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: [laːs] ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

czasownik, forma fleksyjna

(1.1) czas przeszły prosty (Präteritum) czasownika lesen

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

wykrzyknik

(1.1) niestety

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz starofrancuski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.