Janusz Szpotański

Janusz Szpotański (1929–2001) – polski poeta, satyryk, krytyk i teoretyk literatury, tłumacz, szachista.

• A oto nagle: któż to kroczy?
  Tłum frankensteinów widzą oczy.
  Łapska ogromne, móżdżek – tyci.
  To nowa rasa jest – zomici,
  wyhodowana w jednym celu:
  by wszystkich bili w PRL-u.
  Toteż łomoczą tak, jak leci:
  chromych, kobiety, starców, dzieci,
  a nawet mimo strasznych krzyków
  sprali dwie żony pułkowników.

• Ale, niestety, są układy,
  a na układy nie ma rady!
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• Bez przeszkód żydowska
  rozwija się akcja,
  bo kler ją popiera
  i czarna reakcja.
  • Źródło: Ballada o Łupaszce

• Bo nic nie wzrusza tak Zachodu,
  jak szum frazesów o wolności.
  Możesz pół świata zakuć w dyby,
  strzelać w tył głowy, łamać kości,
  ale bredź przy tym o ludzkości,
  o Lepszym Jutrze, Wielkim Świcie,
  a wyjdziesz na tym znakomicie!
  • Źródło: Caryca i zwierciadło

• I gdyby Grzesiek zdołał jeszcze
  te stocznie zbombardować, toby
  motłoch nie właził nam na głowy
  i człowiek czułby się bezpiecznie.
  A tak, to aż się chamy trzęsą,
  lecz nie ze strachu, a z wściekłości —
  więc albo dajta im to mięso,
  albo też im połamta kości!
  Trzeba się na coś zdecydować.
  Bo tak, to tylko można wściec się!
  Proszę, ja mogę być leberał,
  tylko wy o tym mnie powiedzcie!
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• Ja służę partii już dwadzieścia lat
  i różnie, towarzyszu, tam bywało.
  Tu człek zarządzał, ówdzie troszkę kradł,
  a czasem nawet w nery się kopało!
  Lecz dziś – powiedzcie sami – kiedy ślad
  tych czasów już zaciera się w pamięci,
  człek z każdym w zgodzie żyć by rad,
  a on nam znowu zachachmęcił!
  • Źródło: Lament wysokiego dygnitarza

• Już wieczór zapada,
  usnęły już bory
  i z borów wychodzą
  reakcji upiory.
  Straszliwych rezunów
  zbierają się hordy,
  by szerzyć dokoła
  pożogi i mordy.
  • Źródło: Ballada o Łupaszce

• Tak się historii koło kręci,
  że najpierw są inteligenci,
  co mają szczytne ideały
  i przeobrazić świat chcą cały.
  Miłością płonąc do abstraktów,
  najbardziej nienawidzą faktów,
  fakty teoriom bowiem przeczą,
  a to jest karygodną rzeczą.
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• U nas, widzicie, w Pcimiu robol
  nie jest bezczelny i nachalny,
  ponieważ tu panuje jeszcze
  dobry obyczaj feudalny.
  My tu z chamami ceregieli
  nie robim. A jak jakie śmiecie
  zaczyna podskakiwać, to go,
  nim się obejrzy, z miejsca zmieciem!”
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• W marcowe wieczory
  pod wieszcza pomnikiem
  spotyka się Dajan
  z niejakim Michnikiem…
  • Źródło: Ballada o Łupaszce

• Ze wszystkich rzeczy świata Szmaciak
  tych dwóch najbardziej nienawidzi:
  pierwszą z nich jest inteligencja,
  a drugą zaś stanowią Żydzi.
  Dlatego, jak to wszem wiadomo,
  Szmaciaki duszą są pogromów,
  a także lubią „białą rączkę”
  przyprawić o śmiertelną drżączkę.
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• Ludzkość to całość, jak wiadomo,
  a nie zaś zbiór, gdzie byle homo
  może na własną rękę rościć
  sobie pretensje do wolności.
  Za filozofa idąc radą,
  nareszcie sobie to uświadom,
  że Wolność właśnie tkwi w przymusie
  i z entuzjazmem, poddaj mu się.
  By mogła zapanować Równość,
  trzeba wpierw wdeptać wszystkich w gówno;
  by człowiek był człowieka bratem,
  trzeba go wpierw przećwiczyć batem;
  wszystko mu także się odbierze,
  by mógł własnością gardzić szczerze.
  • Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

• Profesor doktor Adam Schaff
  Miał pewnej nocy okropny Schlaff:
  Ogromna śniła mu się kanapa.
  Na tej kanapie widział Carnapa,
  który pierdolił leżąc na wznak
  Bzdurne poglądy Schaffa na znak.
  • Źródło: Fraszka o Schaffie (po wydaniu książki Schaffa Wstęp do semiologii, ok. 1963–65)