[go: up one dir, main page]

Noach Pryłucki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 20 użytkowników)
Linia 1:
{{Polityk infobox
[[Plik:Noach Prylucki.jpg|thumb|Noach Pryłucki (1882–1941?)]]
|polityk = Noach Pryłucki
'''Noach (Nojach) Pryłucki''' ([[jidysz]] נח פּרילוצקי; ur. [[1 października]] [[1882]] w [[Berdyczów|Berdyczowie]], zm. [[1941]] lub w [[1942]] w [[Wilno|Wilnie]]) – [[Polska|polski]] polityk – [[fołkiści|fołkista]], dziennikarz i adwokat [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia, poseł na [[Sejm Ustawodawczy (1919-1922)|Sejm Ustawodawczy]] i Sejm [[Sejm I kadencji (1922-1927)|I kadencji]].
|grafika = Pryłucki.jpg
|data urodzenia = [[1 października]] [[1882]]
|miejsce urodzenia = [[Berdyczów]]
|data śmierci = [[18 sierpnia]] [[1941]]
|miejsce śmierci = [[Wilno]]
|funkcja = [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Poseł na Sejm Ustawodawczy]] ([[II Rzeczpospolita|II RP]])
|partia =
|od = [[10 lutego]] [[1919]]
|do = [[27 listopada]] [[1922]]
|2 funkcja = [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922–1927)|Poseł I kadencji Sejmu]] ([[II Rzeczpospolita|II RP]])
|2 partia =
|2 od = [[1922]]
|2 do = [[1927]]
|odznaczenia =
|commons = Category:Noach Pryłucki
}}
'''Noach (Nojach) Pryłucki''' ([[jidysz]] נח פּרילוצקי; ur. [[1 października]] [[{{data|1882]]-10-01}} w [[Berdyczów|Berdyczowie]], zm. [[194118 sierpnia]] lub w [[19421941]] w [[Wilno|Wilnie]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Pryłucki Noach {{!}} Wirtualny Sztetl |data dostępu = 2020-08-29 |opublikowany = sztetl.org.pl |url = https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/3538-prylucki-noach}}</ref>) – [[Polska|polski]] polityk – [[fołkiści|fołkista]], dziennikarz i adwokat [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia, poseł na [[Sejm Ustawodawczy (1919-19221919–1922)|Sejm Ustawodawczy]] i Sejm [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922-19271922–1927)|I kadencji]].
 
== Życiorys ==
Urodził się w Berdyczowie. Przeniósł się do Warszawy, gdzie uczył się w [[III Gimnazjum w Warszawie|III Gimnazjum]] i rozpoczął studia na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]. Za swą działalność polityczną był wielokrotnie aresztowany przez władze carskie i ostatecznie relegowany z uczelni. Praktykował jako adwokat. W latach1908 1910–1936roku był współwłaścicielem,uczestnikiem współpracownikiem[[Konferencja iw redaktoremCzerniowcach|konferencji w Czerniowcach]]<ref>{{Cytuj |autor dziennika= ''[[DerRafał MomentŻebrowski]]''. W|tytuł 1916= założyłkonferencja iw następnieCzerniowcach szefował|data dostępu = 2024-03-23 [[Fołkiści|Żydowskiemuopublikowany Stronnictwu= Ludowemu]]delet.jhi.pl |url = https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=18645 |język = pl}}</ref>.
 
W latach 1910–1936 był współwłaścicielem, współpracownikiem i redaktorem dziennika ''[[Der Moment]]''. W 1916 założył i następnie szefował [[Fołks-Partaj|Żydowskiej Partii Ludowej w Polsce]]. Wybrany członkiem [[Rada Stanu (Królestwo Polskie 1918)|Rady Stanu]] w 1918 roku<ref>Kurjer Poznański, nr 84, rok XIII, 12 kwietnia 1918 roku, [b.n.s.]</ref>.
Poseł do Sejmu Ustawodawczego w 1919, musiał zrzec się mandatu ze względu na brak obywatelstwa. Po uzyskaniu obywatelstwa polskiego ponownie posłował w latach 1922–1927. [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku|Zdobył mandat]] z listy [[Żydowski Demokratyczny Blok Ludowy|Żydowskiego Demokratycznego Bloku Ludowego]] ([[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku#1. Okręg wyborczy nr 1 - miasto stołeczne Warszawa|lista nr 20 w okręgu wyborczym nr 1 - Warszawa]])<ref>[http://bs.sejm.gov.pl/F/26E53K48GBQ7DK22Q5GFV4LVDTA3YAN3VND92PAH3EC4N87TGP-59097?func=find-acc&acc_sequence=000008260 Pryłucki Nojach (1882-1941) w bazie Biblioteki Sejmowej]</ref>, założył w sejmie odrębne od [[Żydowski Klub Parlamentarny|ŻKP]] koło Żydowskiej Partii Ludowej.
 
Poseł do Sejmu Ustawodawczego w 1919, musiał zrzec się mandatu ze względu na brak obywatelstwa. Po uzyskaniu obywatelstwa polskiego ponownie posłował w latach 1922–1927. [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku|Zdobył mandat]] z listy [[Żydowski Demokratyczny Blok Ludowy|Żydowskiego Demokratycznego Bloku Ludowego]] ([[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku#1. Okręg wyborczy nr 1 - miasto stołeczne Warszawa|lista nr 20 w okręgu wyborczym nr 1 - Warszawa]])<ref>[httphttps://bs.sejm.gov.pl/F/26E53K48GBQ7DK22Q5GFV4LVDTA3YAN3VND92PAH3EC4N87TGP-59097?func=find-acc&acc_sequence=000008260 Pryłucki Nojach (1882-1941) w bazie Biblioteki Sejmowej].</ref>, założył w sejmieSejmie odrębne od [[Żydowski Klub Parlamentarny|ŻKP]] koło Żydowskiej Partii Ludowej.
 
Był członkiem żydowskich organizacji kulturalnych i dobroczynnych.
 
ZginąłZamordowany śmierciąprzez tragicznąNiemców w [[Getto w Wilnie|getcie wileńskim]] w 1941 lub 1942r.
 
{{Commonscat|Noach Pryłucki}}
 
== Zobacz też ==
* [[Żydzi w parlamencie II RP]]
 
* [[Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej|Żydzi w parlamencie II RP]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
Linia 21 ⟶ 40:
* ''Kto był kim w II Rzeczypospolitej'', red. [[Jacek Majchrowski]], Warszawa 1994
* ''Mniejszość żydowska w parlamencie II Rzeczypospolitej: (1922–1939)'', Janusz Fałowski, Kraków 2006
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Rudnicki | imię = Szymon | tytuł = Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej | data = 2004 | wydawca = Wydawnictwo Sejmowe | miejsce = Warszawa | isbn = 83-70596-39-8 | strony = 411-419411–419}}
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Kontrola autorytatywna|VIAF=190946144}}
* [https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Pry%C5%82ucki,_Noach_(1882--1941)%22 Noach Pryłucki – publikacje] w bibliotece [[Polona]]
 
{{Kontrola autorytatywna|VIAF=190946144}}
{{DEFAULTSORT:Pryłucki, Noach}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Pryłucki, Noach}}
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Absolwenci III Rządowego Gimnazjum Filologicznego w Warszawie]]
[[Kategoria:Członkowie Rady Stanu Królestwa Polskiego (1918)]]
[[Kategoria:Fołkiści]]
[[Kategoria:Polscy adwokaci]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919-19221919–1922)]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm I kadencji (1922-19271922–1927)]]
[[Kategoria: Posłowie z okręgu Warszawa (II RP)]]
[[Kategoria:Polscy Żydzi]]
[[Kategoria:Żydowscy działacze społeczni]]
[[Kategoria:Żydowscy parlamentarzyści II RPRzeczypospolitej]]
[[Kategoria:WięźniowieMieszkańcy getta wileńskiego]]
[[Kategoria:Polscy Żydzi zamordowani podczas Zagłady]]
[[Kategoria:Ludzie związaniurodzeni zw BerdyczowemBerdyczowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1882]]
[[Kategoria:Więźniowie getta wileńskiego]]
[[Kategoria:Zmarli w 1941]]
[[Kategoria:Żydowscy działacze społeczni]]
[[Kategoria:Żydowscy parlamentarzyści II RP]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Berdyczowem]]