[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Noach Pryłucki: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "Radni Warszawy"
+
 
(Nie pokazano 43 wersji utworzonych przez 33 użytkowników)
Linia 1:
{{Polityk infobox
[[Plik:Pryłucki.jpg|right|thumb|150px|Noach Pryłucki (1882–1944)]]
[[en: |polityk = Noach Pryłucki]]▼
'''Noach (Nojach) Pryłucki''' (ur. [[1 października]] [[1882]] w [[Berdyczów|Berdyczowie]], zm. [[1944]] w [[Wilno|Wilnie]]) – [[Polska|polski]] polityk – [[fołkiści|fołkista]], dziennikarz i adwokat [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia.
|grafika = Pryłucki.jpg
|data urodzenia = [[1 października]] [[1882]]
|miejsce urodzenia = [[Berdyczów]]
|data śmierci = [[18 sierpnia]] [[1941]]
|miejsce śmierci = [[Wilno]]
|funkcja = [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Poseł na Sejm Ustawodawczy]] ([[II Rzeczpospolita|II RP]])
|partia =
|od = [[10 lutego]] [[1919]]
|do = [[27 listopada]] [[1922]]
|2 funkcja = [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922–1927)|Poseł I kadencji Sejmu]] ([[II Rzeczpospolita|II RP]])
|2 partia =
|2 od = [[1922]]
|2 do = [[1927]]
|odznaczenia =
|commons = Category:Noach Pryłucki
}}
'''Noach (Nojach) Pryłucki''' ([[jidysz]] נח פּרילוצקי; ur. {{data|1882-10-01}} w [[Berdyczów|Berdyczowie]], zm. [[18 sierpnia]] [[1941]] w [[Wilno|Wilnie]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Pryłucki Noach {{!}} Wirtualny Sztetl |data dostępu = 2020-08-29 |opublikowany = sztetl.org.pl |url = https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/3538-prylucki-noach}}</ref>) – [[Polska|polski]] polityk – [[fołkiści|fołkista]], dziennikarz i adwokat [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia, poseł na [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejm Ustawodawczy]] i Sejm [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922–1927)|I kadencji]].
 
== Życiorys ==
Urodził się w Berdyczowie. Przeniósł się do Warszawy, gdzie uczył się w [[III Gimnazjum w Warszawie|III Gimnazjum]] i rozpoczął studia na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]. Za swą działalność polityczną był wielokrotnie aresztowany przez władze carskie i ostatecznie relegowany z uczelni. Praktykował jako adwokat. W 1908 roku był uczestnikiem [[Konferencja w Czerniowcach|konferencji w Czerniowcach]]<ref>{{Cytuj |autor = [[Rafał Żebrowski]] |tytuł = konferencja w Czerniowcach |data dostępu = 2024-03-23 |opublikowany = delet.jhi.pl |url = https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=18645 |język = pl}}</ref>.
W latach 1910–1936 współpracownik i redaktor dziennika "[[Der Moment]]". W 1916 założył i następnie szefował Żydowskiej Partii Ludowej w RP (folkistom). W 1918 został członkiem Tymczasowej Rady Stanu Królestwa Polskiego.
 
W latach 1910–1936 był współwłaścicielem, współpracownikiem i redaktorem dziennika ''[[Der Moment]]''. W 1916 założył i następnie szefował [[Fołks-Partaj|Żydowskiej Partii Ludowej w Polsce]]. Wybrany członkiem [[Rada Stanu (Królestwo Polskie 1918)|Rady Stanu]] w 1918 roku<ref>Kurjer Poznański, nr 84, rok XIII, 12 kwietnia 1918 roku, [b.n.s.]</ref>.
Poseł do Sejmu Ustawodawczego w 1919, musiał zrzec się mandatu ze względu na brak obywatelstwa. W latach 1922–1927 ponownie posłował z listy [[Blok Mniejszości Narodowych|Bloku Mniejszości Narodowych]], założył w sejmie odrębne od ŻKP koło Żydowskiej Partii Ludowej. Zginął śmiercią tragiczną w [[Getto w Wilnie|getcie wileńskim]].
 
Poseł do Sejmu Ustawodawczego w 1919, musiał zrzec się mandatu ze względu na brak obywatelstwa. Po uzyskaniu obywatelstwa polskiego ponownie posłował w latach 1922–1927. [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku|Zdobył mandat]] z listy [[Żydowski Demokratyczny Blok Ludowy|Żydowskiego Demokratycznego Bloku Ludowego]] ([[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku#1. Okręg wyborczy nr 1 - miasto stołeczne Warszawa|lista nr 20 w okręgu wyborczym nr 1 – Warszawa]])<ref>[https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000008260 Pryłucki Nojach (1882-1941) w bazie Biblioteki Sejmowej].</ref>, założył w Sejmie odrębne od [[Żydowski Klub Parlamentarny|ŻKP]] koło Żydowskiej Partii Ludowej.
{{stub}}
 
Był członkiem żydowskich organizacji kulturalnych i dobroczynnych.
== Źródła ==
 
{{Bibliografia start}}▼
Zamordowany przez Niemców w [[Getto w Wilnie|getcie wileńskim]] w 1941 r.
 
== Zobacz też ==
 
* [[Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej|Żydzi w parlamencie II RP]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
▲{{== Bibliografia start}}==
* ''Kto był kim w II Rzeczypospolitej'', red. [[Jacek Majchrowski]], Warszawa 1994
* ''Mniejszość żydowska w parlamencie II Rzeczypospolitej: (1922–1939)'', Janusz Fałowski, Kraków 2006
* ''{{Cytuj książkę |nazwisko = Rudnicki |imię = Szymon |tytuł = Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej'', Szymon|data Rudnicki,= 2004 |wydawca = Wydawnictwo Sejmowe |miejsce = Warszawa 2004|isbn = 83-70596-39-8 |strony = 411–419}}
 
{{Bibliografia stop}}
== Linki zewnętrzne ==
* [https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Pry%C5%82ucki,_Noach_(1882--1941)%22 Noach Pryłucki – publikacje] w bibliotece [[Polona]]
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Pryłucki, Noach}}
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Absolwenci III Rządowego Gimnazjum Filologicznego w Warszawie]]
[[Kategoria:Członkowie Rady Stanu Królestwa Polskiego (1918)]]
[[Kategoria:Fołkiści]]
[[Kategoria:PosłowiePolscy na Sejm Ustawodawczy (1919-1922)adwokaci]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm I kadencjiUstawodawczy (1922-19271919–1922)]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm I kadencji (1922–1927)]]
[[Kategoria:Posłowie z okręgu Warszawa (II RP)]]
[[Kategoria:ZmarliPolscy w 1944Żydzi]]▼
[[Kategoria:Żydowscy parlamentarzyścidziałacze II RPspołeczni]]▼
[[Kategoria:Żydowscy parlamentarzyści II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Mieszkańcy getta wileńskiego]]
[[Kategoria:Polscy Żydzi zamordowani podczas Zagłady]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Berdyczowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1882]]
[[Kategoria:WięźniowieZmarli gettaw wileńskiego1941]]
▲[[Kategoria:Zmarli w 1944]]
▲[[Kategoria:Żydowscy parlamentarzyści II RP]]
[[Kategoria:Radni Warszawy]]
▲[[en:Noach Pryłucki]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Noach_Pryłucki”