Eoraptor
Eoraptor (Martinez; 1991; Dolina Księżycowa (Ischigualasto Basin)) – rodzaj wymarłego archozaura, mały, dwunożny drapieżnik. Zamieszkiwał tereny dzisiejszej północnej Argentyny.
{{{nazwa łacińska}}}[1] | |
Sereno et al, 1993 | |
Okres istnienia: 230–225 mln lat temu | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Rodzaj |
Eoraptor |
Gatunek |
Eoraptor lunensis |
Obejmujący jeden znany nam gatunek:
Opis
Jest to jeden z najwcześniejszych (znanych obecnie) i najbardziej prymitywnych dinozaurów (ściślej był zapewne teropodem). Ten niewielki w porównaniu z jego późniejszymi potomkami gad był szybkim, zwinnym i całkiem inteligentnym drapieżnikiem. Mniej więcej w tym samym czasie żył inny mięsożerca, znaleziony w tych samych osadach: herrerazaur.
W 1991 Ricardo N. Martinez znalazł na pustyni, w Dolinie Księżycowej, czaszkę zwierzęcia zachowaną w pojedynczej skale. W 1993 zespół Paula Sereno i Fernando Novasa znalazł zachowany prawie w całości szkielet zwierzęcia.
Istota ta dostarczyła niezwykle dużo informacji na temat przebiegu ewolucji dinozaurów. Posiada on cechy charakterystyczne dla całego podrzędu, wykazując dużo cech prymitywnych jak na przykład dobrze rozwinięte palce dłoni czy ogólnie kończyny górne. Szkielet eozaura jest złożony z pustych w środku kości, przez co jest bardzo lekki. Mimo swojej lekkości czaszka zwierzęcia jest bardzo silnie zbudowana.
Niektórzy sprzeczają się, czy była to jedna z pierwszych form prymitywnych dinozaurów, czy może jeszcze forma dobrze rozwiniętego archozaura.
Bywa zaliczany do rodziny Herrerasauridae[2].
Dane podstawowe
Cechy gatunku:
- pokrycie ciała: skóra pokryta małymi łuskami;
- głowa: silna, lekka, mała czaszka, z zakrzywionymi, ząbkowanymi zębami;
- szyja: smukła, długa, giętka połączona z tylną częścią czaszki;
- kończyny przednie: dobrze wykształcone, przez co prymitywne, w stosunku do reszty teropodów, dłoń z pięcioma palcami;
- kończyny tylne: smukłe, z dobrze rozwiniętym stawem skokowym, z trzema silnie rozwiniętymi palcami i jednym słabo;
- ogon: smukły, długi;
- cechy szczególne: duża szybkość, jak na ówczesne małe zwierzę.
Wymiary średnie:
- długość ciała ok.: 1 m;
- wysokość ok: 0,4 m;
- waga ok. 10 kg.
Okres występowania: środkowy i późny trias, 230-225 mln lat temu.
Biotop: znaleziony na obszarze, gdzie w okresie triasu płynęła rzeka.
Pożywienie: mięsożerny.
Znaczenie nazwy:
- eo – poranny
- raptor – łowca
- lunensis – księżycowy (od miejsca znalezienia – Dolina Księżycowa, Argentyna).
Linki zewnętrzne
- Paleontology, Science Education, Dinosaur Expeditions, Discoveries and Exhibits – Project Exploration
- Introduction to Eoraptor – University of California, Berkeley
- Instytut Park Jurajski
- Projekt drzewa hierachii dinozaurów
- Projekt drzewa hierarchii dinozaurów
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ http://www.szkola.net/swiatnauki/opis.php?dino=23