[go: up one dir, main page]

Zjawiska paranormalne

Zjawiska paranormalne, określane też jako parapsychologiczne, parapsychiczne, nadprzyrodzone i nadnaturalne, lub zgodnie z najnowszą terminologią: anomalne zjawiska mentalne – umiejętności lub zjawiska, których istnienie nie zostało potwierdzone eksperymentem naukowym i których istnienie wydaje się sprzeczne z panującymi obecnie teoriami naukowymi, lecz ich badaniem zajmują się parapsycholodzy.

Daniel Dunglas Home

Przykłady domniemanych zjawisk paranormalnych

edytuj
  • Telepatia – zdolność przekazywania myśli, uczuć, wrażeń i obrazów zmysłowych na poziomie mentalnym.
  • Jasnowidzenie – zdolność postrzegania osób, przedmiotów i zdarzeń odległych w czasie i przestrzeni.
  • Dermooptyka – zwana także widzeniem skórnym – ma być zdolnością rozpoznawania barw i kształtów za pośrednictwem skóry.
  • Ektoplazma – posiadająca specjalne właściwości substancja rzekomo wydzielona z ciała medium w trakcie transu.
  • Psychokineza – umiejętność oddziaływania na przedmioty bez fizycznego kontaktu z nimi (m.in. zdolność poruszania przedmiotów siłą umysłu).
  • Poltergeist – złośliwa bezcielesna moc mająca dokonywać zniszczeń wokół określonej osoby lub w określonym miejscu.
  • Lewitacja – zdolność do swobodnego unoszenia własnego ciała dzięki sile woli.
  • Pirokineza – zdolność zapalania przedmiotów, osób dzięki sile woli.

Krytyka

edytuj

Zdaniem sceptyków odkrycia, które w jakimś stopniu pasują do teorii paranormalnych, są natychmiast rozgłaszane jako jednoznaczny i stuprocentowo potwierdzony tryumf nauk paranormalnych, podczas gdy przypadki przeciwne, kiedy wykazano próbę oszustwa lub zjawisko wyjaśniono całkowicie racjonalnie, są w środowisku pasjonatów zjawisk paranormalnych pomijane dyskretnym milczeniem lub zbijane innym, nigdzie niepotwierdzonym „odkryciem”[potrzebny przypis].

Część fenomenów „paranormalnych” może mieć też racjonalne wytłumaczenie. Przykładem może być zagadka „Trójkąta Bermudzkiego”, która prawdopodobnie została wyjaśniona w sposób racjonalny. Przyczyną tajemniczych zaginięć są sporadyczne erupcje metanu z podwodnych złóż w tych rejonach. Bąble metanu wydobywające się ze szczelin w dnie oceanu powiększają się w miarę wypływania na powierzchnię do ogromnych rozmiarów. Powstały z wody i pęcherzyków metanu płyn ma gęstość znacznie niższą, niż woda, przez co znajdujące się w nim statki tracą wyporność i toną[1].

Fundacja Edukacyjna Jamesa Randiego (James Randi Educational Foundation)[2] ufundowała nagrodę w wysokości 1 miliona dolarów każdemu, kto w wiarygodnym eksperymencie naukowym udowodni istnienie dowolnego zjawiska paranormalnego. Jak dotąd nikt tej nagrody nie odebrał.

Definicja i podział zjawisk paranormalnych Grubera[3]

edytuj

Zjawisko – w języku parapsychologii jest to manifestacja paranormalna – wizualne wrażenie paranormalne (np. w formie halucynacji) lub pewnego (może) materialnego „złudzenia”.

Zjawisko psi (inaczej: anomalne zjawisko mentalne) termin na określenie wszystkich zjawisk paranormalnych.

Zjawisko spontaniczne – niewzbudzane i nieoczekiwane zjawisko paranormalne.

Specyficznym rodzajem zjawiska spontanicznego jest RSPK (od ang. recurrent spontaneous psychokinesis – „powracająca psychokineza spontaniczna”). RSPK jest fachowym terminem określającym zjawiska pojawiania się duchów.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. How Brilliant Computer Scientists Solved the Bermuda Triangle Mystery – Salem-News.Com.
  2. James Randi Educational Foundation.
  3. Elmar R Gruber, Tajny świat parapsychologii, Anna Jędra (tłum.), Warszawa: wyd. AMBER, 2000, ISBN 83-7245-271-7, OCLC 751428437.