Zenit Petersburg

• 1925–1935 LMZ Leningrad; drużyna Leningradzkiego Zakładu Metalowego (ros. ЛМЗ; «Ленинградский металлический завод»)
• 1936–1939 Staliniec Leningrad (ros. «Сталинец» Ленинград)
• 1940–1991 Zenit Leningrad (ros. «Зенит» Ленинград)
• 1991– Zenit Petersburg (ros. «Зенит» Санкт-Петербург)

Powstanie klubu datowane jest na rok 1925, kiedy to utworzono klub piłki nożnej przy zakładach metalurgicznych w Leningradzie.

 

Początkowo klub nosił nazwę Staliniec i należał do towarzystwa metalurgicznego, jednak w 1940 dołączył do federacji klubów związanych z przemysłem zbrojeniowym i zmienił nazwę na Zenit. Staliniec połączył się z innym klubem o nazwie Zenit, grającym w 2. lidze i przejął jego nazwę. Właścicielem drużyny były do 1990 Zakłady Optyczne Łomo (ЛОМО). Po przemianach w ZSRR utworzono w 1990 profesjonalny klub miejski. Swoje pierwsze trofeum Zenit wywalczył w 1944 roku, zdobywając wojenny Puchar ZSRR, pokonując CSKA Moskwa w finale. Klub zawsze cieszył się dużą popularnością w Leningradzie, jednak nie mógł przełożyć tego na pozycję w lidze. W 1967 roku Zenit zajął ostatnie miejsce w 1. lidze, jednak nie spadł z powodu decyzji władz o tym, że Leningrad musi mieć swojego przedstawiciela w ekstraklasie aż do 50. rocznicy rewolucji październikowej. Największe sukcesy święcił Zenit w latach 80. W 1980 zdobył brązowy medal mistrzostw Związku Radzieckiego, w 1984 dotarł do finału krajowego pucharu i zdobył mistrzostwo kraju. W 1985 zdobył Puchar Sezonu. Po spadku z ligi w pierwszym sezonie ligi rosyjskiej w 1992 Zenit powrócił do ekstraklasy w 1996 roku i występuje tam do dziś.

Na przełomie wieków klub notował udane sezony. W 1999 roku zdobył Puchar Rosji, zaś w 2002 doszedł do finału. W lidze zajmował 3. miejsce w 2001 i 2. w 2003. W 2003 został także jedynym w historii zdobywcą Pucharu Ligi Rosyjskiej. W grudniu 2005 Zenit został przejęty przez gazową firmę Gazprom, która obiecała szybki rozwój klubu i wybudowanie nowego stadionu. Był to moment zwrotny we współczesnej historii klubu.

W czerwcu 2006 roku trenerem drużyny został Holender Dick Advocaat. Prowadzona przez niego drużyna w 2007 roku po raz pierwszy w historii zdobyła mistrzostwo Rosji.

14 maja 2008 Zenit zdobył po raz pierwszy w historii Puchar UEFA po pokonaniu Glasgow Rangers 2:0 w finałowym spotkaniu rozegranym na City of Manchester Stadium. Bramki dla Zenitu w tym spotkaniu strzelili Igor Denisow i Konstantin Zyrianow. Zenit na swojej drodze po puchar, wyeliminował też m.in. Bayer Leverkusen i Bayern Monachium. Nad tymi drugimi Zenit zanotował efektowne zwycięstwo (4:1), co nie umknęło uwadze ekspertów stawiających Petersburżan w roli faworytów finału rozgrywek.

Puchar UEFA 2007/08

14 maja 2008	Zenit Sankt Petersburg	2:0[2]	Glasgow Rangers	City of Manchester Stadium, Manchester
	Igor Dienisow   72' Konstantin Zyrianow   90+4'	(0:0)		Widzów: 43 878 Sędzia: Peter Fröjdfeldt
Wiaczesław Małafiejew – Aleksandr Aniukow, Ivica Križanac, Roman Szirokow, Radek Šírl – Anatolij Tymoszczuk(kapitan), Konstantin Zyrianow, Igor Dienisow-Wiktor Fajzulin, Andrey Arshavin, Fatih Tekke; Trener: Dick Advocaat			Neil Alexander, Kirk Broadfoot, David Weir, Carlos Cuéllar, Saša Papac – Brahim Hemdani, Barry Ferguson(kapitan), Kevin Thomson – Steven Whittaker, Steven Davis, Jean-Claude Darcheville, Trener: Walter Smith

29 sierpnia 2008, w spotkaniu rozgrywanym na Stadionie Ludwika II w Monako, Zenit zwyciężył 2:1 angielski Manchester United, zdobywając tym sposobem swoje drugie europejskie trofeum – Superpuchar Europy.

Superpuchar Europy 2008

29 sierpnia 2008	Zenit Sankt Petersburg	2:1[3]	Manchester United	Stadion Ludwika II, Monako
	Pogriebniak   44' Danny   59'	(1:0)	Vidić   73'	Widzów: 18 064 Sędzia: Claus Bo Larsen
Wiaczesław Małafiejew – Aleksandr Aniukow, Ivica Križanac, Sébastien Puygrenier, Radek Šírl – Anatolij Tymoszczuk(kapitan), Konstantin Zyrianow, Igor Dienisow, Danny – Alejandro Domínguez, Pawieł Pogriebniak; Trener: Dick Advocaat			Edwin van der Sar – Gary Neville(kapitan), Rio Ferdinand, Nemanja Vidić, Patrice Evra – Darren Fletcher, Paul Scholes, Anderson, Nani – Wayne Rooney, Carlos Tévez; Trener: Alex Ferguson

W grudniu 2009 roku klub objął włoski trener Luciano Spalletti^[4]. W 2012, po zdobyciu drugiego mistrzostwa kraju, dyrekcja klubu zdecydowała się na rekordowe zakupy. Za rekordową kwotę, 50 mln euro do Zenitu dołączył Brazylijczyk Hulk oraz Belgijski pomocnik Axel Witsel^[5]. Wzmocnienia te, nie przełożyły się na poprawę wyników gry zespołu, co doprowadziło do zwolnienia w styczniu 2014 roku Luciano Spallettiego z funkcji pierwszego trenera. Na jego następcę, w marcu 2014 r. został Portugalczyk Andre Villas Boas, poprzedni trener min: FC Porto, Chelsea i Tottenham Hotspur^[6]. Portugalczyk miał zmienić filozofię gry zespołu i odzyskać tytuł mistrza kraju.

 

Zadanie udało się osiągnąć w maju 2015. Drużyna sięgnęła po piąty tytuł Mistrza Rosji, w 90 rocznice swojego istnienia. Do mistrzostwa Zenit dołożył Puchar Rosji, pokonując w finale Lokomotiw Moskwa po rzutach karnych. Świetne wyniki na rodzimym podwórku, nie przełożyły się na sukces w Lidze Europejskiej, z której w ćwierćfinale wyeliminowała ich hiszpańska Sevilla.

Przed rozpoczęciem sezonu 2015/16 Villas Boas poinformował, że po zakończeniu tego sezonu opuści rosyjski zespół. Rywalizację w Lidze Mistrzów ekipa z Petersburga zaczęła od fazy grupowej, gdzie osiągnęli najlepszy wynik w historii swoich startów w tych rozgrywkach. Wygrali 5 z 6 meczów i z pierwszego miejsca awansowali do 1/8 finału Ligi Mistrzów^[7], gdzie zostali wyeliminowani przez portugalską Benficę. Krajowe rozgrywki Zenit zakończył na 3. miejscu za CSKA Moskwa i FK Rostów, co poskutkowało brakiem kwalifikacji do przyszłorocznych rozgrywek Ligi Mistrzów.

Zgodnie z zapowiedziami po sezonie z zespołem rozstał się Andre Villas Boas, a jego następcą ogłoszono byłego trenera Szachtara Donieck – Mirceę Lucescu^[8]. Już na początku pracy rumuński szkoleniowiec wywalczył swoje pierwsze trofeum. W lipcu 2016 roku w meczu o Superpuchar Rosji Zenit pokonał CSKA 1:0. W Lidze Europy, jesienią, wszystko przebiegało zgodnie z planem, Zenit wygrał rywalizację w swojej grupie. W październiku 2016 zespół został wyeliminowany z rozgrywek Pucharu Rosji po porażce 0:4 w meczu przeciwko Anży Machaczkała. Wiosna natomiast była serią rozczarowań dla rosyjskiej ekipy, bowiem w 1/16 finału Ligi Europy zostali wyeliminowani przez RSC Anderlecht, dodatkowo sezon ligowy ukończyli na 3. miejscu, co oznaczało, że po raz drugi z rzędu nie zagrają w rozgrywkach Ligi Mistrzów. Trener Lucescu został zwolniony^[9], a jego następcą ogłoszono Włocha Roberto Manciniego^[10].

W swojej historii Zenit wystąpił w 158 meczach europejskich pucharów (80 zwycięstw, 28 remisów, 46 porażek, różnica bramek 253:180; stan przed rozpoczęciem sezonu 2017/18)

Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 21-07-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Liga Mistrzów (Puchar Europy)	zdobywca	–
	finalista	–
	1/8 finału	3	2011/12, 2013/14, 2015/16
Liga Europy (Puchar UEFA)	zdobywca	1	2007/08
	finalista	–
	1/4 finału	2	2005/06, 2014/15
Puchar Zdobywców	zdobywca	–
	finalista	–
Superpuchar UEFA	zdobywca	1	2008
	finalista	–
Puchar Intertoto	zdobywca	–
	finalista	1	2000

Rosja

Zdobyte trofea w rozgrywkach Rosji (stan na: 02-06-2024)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	10	2007, 2010, 2012, 2015, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024
	II miejsce	3	2003, 2013, 2014
	III miejsce	4	2001, 2009, 2016, 2017
Puchar	zdobywca	5	1999, 2010, 2016, 2020, 2024
	finalista	1	2002
Superpuchar	zdobywca	8	2008, 2011, 2015, 2016, 2020, 2021, 2022, 2023
	finalista	3	2012, 2013, 2019
Puchar Ligi	zdobywca	1	2003
	finalista	–
II liga	I miejsce	–
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1995

ZSRR

Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 1991 r.)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	1	1984
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1980
Puchar	zdobywca	1	1944
	finalista	2	1939, 1984
Superpuchar	zdobywca	1	1985
	finalista	–
Puchar Ligi	zdobywca	–
	finalista	1	1986
II liga	I miejsce	–
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1936 (w)

Aktualny na 25 lutego 2023

Nr	Poz.	Piłkarz
1	1 bramkarzBR	Stanisław Kriciuk
2	2 obrońcaOB	Dmitrij Czistiakow
3	2 obrońcaOB	Douglas Santos
4	2 obrońcaOB	Danił Krugowoj
5	3 pomocnikPO	Wilmar Barrios
7	3 pomocnikPO	Zielimchan Bakajew
8	3 pomocnikPO	Wendel
10	4 napastnikNA	Malcom
11	4 napastnikNA	Claudinho
14	3 pomocnikPO	Daler Kuziajew
15	2 obrońcaOB	Wiaczesław Karawajew
17	3 pomocnikPO	Andriej Mostowoj

Nr	Poz.	Piłkarz
19	3 pomocnikPO	Aleksiej Sutormin
21	3 pomocnikPO	Aleksandr Jerochin
23	2 obrońcaOB	Arsien Adamow
28	2 obrońcaOB	Nuraly Alip
30	4 napastnikNA	Mateo Cassierra
31	3 pomocnikPO	Gustavo Mantuan (wypożyczony z Corinthians)
33	4 napastnikNA	Iwan Siergiejew
41	1 bramkarzBR	Michaił Kierżakow
55	2 obrońcaOB	Rodrigão
71	1 bramkarzBR	Daniił Odojewski
77	2 obrońcaOB	Robert Renan

Nr	Poz.	Piłkarz
	1 bramkarzBR	Nikita Goylo (w FK Niżny Nowogród do 30 czerwca 2023)
	1 bramkarzBR	Nikolay Rybikov (w FC Veles Moscow do 30 czerwca 2023)
	3 pomocnikPO	Yaroslav Mikhaylov (w FK Niżny Nowogród do 30 czerwca 2023)

Nr	Poz.	Piłkarz
	3 pomocnikPO	Kirill Stolbov (w Jeniseju Krasnojarsku do 30 czerwca 2023)
	4 napastnikNA	Daniil Shamkin (w KAMAZ Nabierieżnyje Czełny do 30 czerwca 2023)

 

W kwietniu 2017 Zenit przeniósł się na nowo wybudowany stadion Kriestowskij, projektu Kisho Kurokawy. Arena budowana była przez jedenaście lat od 2006 do 2017 roku^[11]. W trakcie budowy kilkukrotnie zmieniano plany projektów, co wydatnie przełożyło się na wydłużenie czasu i podniesie kosztów budowy z planowanych 6,7 mld rubli na 42,7 mld.

Arena powstałą w miejscu byłego stadionu im. Kirowa. Pojemność stadionu wynosi 62 315, choć może zostać zwiększona na czas spotkań hokejowych. Znakiem rozpoznawczym jest rozsuwany dach i wysuwane na zewnątrz boisko. Na stadionie rozgrywane były cztery mecze Pucharu Konfederacji 2017 (w tym finał) oraz siedem spotkań Mistrzostw Świata 2018^[12].

• Oficjalna strona klubu (ros.)
• Strona polskich kibiców Zenita (pol.)