[go: up one dir, main page]

Ymer Dishnica

albański polityk i lekarz

Ymer Dishnica (ur. 21 lutego 1912 we wsi Dishnicë, okręg Korcza, zm. 22 września 1998 w Tiranie[1]) – albański lekarz i działacz komunistyczny, przewodniczący parlamentu albańskiego w latach 1946-1947, minister zdrowia w latach 1944–1946[1].

Ymer Dishnica
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1912
Dishnicë

Data i miejsce śmierci

22 września 1998
Tirana

Minister zdrowia
Okres

od 23 października 1944
do 22 marca 1946

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Albanii

Następca

Medar Shtylla

Przewodniczący Zgromadzenia Ludowego
Okres

od 20 marca 1946
do 12 kwietnia 1947

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Albanii

Poprzednik

Tuk Jakova

Następca

Manush Myftiu

podpis
Odznaczenia
Order Nderi i Kombit

Życiorys

edytuj

W 1932 ukończył liceum francuskie w Korczy i uzyskał stypendium państwowe, dzięki któremu studiował medycynę w Lyonie i w Paryżu[2]. W czasie studiów we Francji związał się z Francuską Partią Komunistyczną i w 1933 został jej członkiem[1]. W latach 1933–1937 działał w ugrupowaniach emigracyjnych przeciwnych polityce Zoga I w Albanii. W tym czasie pisał do czasopism Populli i Sazani. Po nieudanych próbach utworzenia albańskiej partii komunistycznej przez emigrantów we Francji, w sierpniu 1941 wrócił do kraju[1]. Od 1942 zasiadał w Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Albanii, a od 1944 we władzach Ruchu Narodowowyzwoleńczego[2]. Używał pseudonimu Doktori. W sierpniu 1943 reprezentował partię komunistyczną na konferencji w Mukje, która miała ustalić zasady współpracy między największymi ugrupowaniami ruchu oporu[3]. Ustalenia dotyczące współpracy przyjęte w Mukje zostały odrzucone przez Komitet Centralny partii komunistycznej[4].

W 1944 objął stanowisko ministra zdrowia w rządzie kierowanym przez Envera Hodżę[5]. Od 1946 zasiadał w Zgromadzeniu Ludowym, pełniąc w latach 1946-1947 funkcję jego przewodniczącego[1]. Od 1949 był członkiem Albańskiej Partii Pracy[1]. Po usunięciu ze stanowiska pracował w Beracie na stanowisku lekarza patologa, a także w miejscowym pogotowiu ratunkowym. W czerwcu 1955 aresztowany przez funkcjonariuszy Sigurimi i oskarżony o uprawianie wrogiej działalności propagandowej i sprzyjanie burżuazyjnemu systemowi władzy we Francji[2]. W przekonaniu Liri Belishovy, Dishnica był represjonowany jako sygnatariusz porozumienia z Mukje i tylko wstawiennictwu Nako Spiru zawdzięczał, że nie został rozstrzelany[6]. Skazany na 5 lat więzienia, odbywał karę przez cztery miesiące[3]. 12 czerwca 1956 zwolniony z więzienia. Wrócił do Beratu, gdzie pracował w zawodzie lekarza[1]. W 1975 usunięty z partii i poddany ciągłej inwigilacji[7]. W 1994 został wybrany przewodniczącym organizacji skupiającej kombatantów wojny narodowowyzwoleńczej[8]. Zmarł w Tiranie.

Imię Ymera Dishnicy nosi gimnazjum w Korczy. W 2014 został uhonorowany orderem Nderi i Kombit przez prezydenta Bujara Nishaniego[9].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 118-119.
  2. a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 490. (alb.).
  3. a b Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, tom II.. Tirana: 2012, s. 159. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
  4. Muharrem Dezhgiu. Ymer Dishnica adthetar dhe antifashist ne vitet e Luftes II Boterore. „Studime Historike”. 1-2, s. 226, 2014. 
  5. Ministria e Shendetsise. Historiku = 2018-01-23 [online], shendetesia.gov.al (alb.).
  6. Liri Belishova: Si e eliminoi Enveri Ymer Dishnicen = 2023-01-30 [online], panorama.com.al, 2012 (alb.).
  7. Arsyet e goditjes së Ymer Dishnicës nga Enver Hoxha = 2018-07-11 [online], kohajone.com, 2017 [zarchiwizowane z adresu 2018-11-23] (alb.).
  8. Dr. YmerDishnica, i sakrifikuari i madh = 2022-12-27 [online], veteraniobvl.org (alb.).
  9. Nishani dekoron Qemal Stafën dhe Abaz Kupin [online], panorama.com.al, 20 lipca 2023 (alb.).

Bibliografia

edytuj
  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 118-119.