Wojny samnickie

Wojny samnickie – trzy wojny pomiędzy republiką rzymską a plemieniem Samnitów zorganizowanych w Związku Samnickim. Wojny zakończyły się zwycięstwem Rzymu i podporządkowaniem się mu Samnitów. Większość naszej wiedzy o tych zmaganiach pochodzi od Liwiusza i z tego powodu opis ich przebiegu należy traktować dość sceptycznie.

I wojna samnicka trwała w latach 343–341 p.n.e. i skończyła się przejęciem przez Rzymian kontroli nad północną Kampanią. Wybuch wojny został sprowokowany przez Rzymian, którzy zawarli sojusz z zagrożoną przez Samnitów Kapuą. Stoczono kolejno bitwy pod Mount Gaurus, Saticulą, oraz Suessulą. Wszystkie kończyły się porażkami Samnitów.

Druga wojna samnicka przebiegała w dwóch etapach. W latach 326–321 p.n.e. Rzymianie starali się otoczyć Samnitów, ale osaczeni w Wąwozie Kaudyńskim zmuszeni zostali do upokarzającej kapitulacji. Walki zostały wznowione w roku 316 p.n.e. i trwały do roku 304 p.n.e. Po kolejnej porażce Rzymianie rozpoczęli zakładanie kolonii i budowę słynnej Via Appia dla usprawnienia dostępu do Kapui. W końcu, mimo przymierza z Etruskami, Samnici ulegli Rzymowi w bitwach pod Bovianum i nad jeziorem Vadimo.

Trzecia wojna samnicka wybuchła w roku 298 p.n.e. i trwała osiem lat. Połączone siły Samnitów, Etrusków i sprzymierzonych z nimi Galów zostały pokonane w decydującej bitwie pod Sentinum oraz pod Aquilonią. Zawarty w roku 290 p.n.e. pokój podporządkował Samnitów Rzymowi.