Wizyta Richarda Nixona w Chinach
W 1972 roku prezydent USA Richard Nixon odwiedził Chiny, co było ważnym krokiem w normalizacji stosunków USA z tym krajem. W tamtym czasie Chiny były uważane za jednego z największych wrogów USA, a przed Nixonem żaden prezydent USA nie odwiedził komunistycznych Chin. Wizyta stała się metaforą na nieoczekiwane postępowanie polityka.
Wizyta
edytujW lipcu 1971 doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Richarda Nixona, Henry Kissinger, potajemnie odwiedził Pekin podczas wycieczki do Pakistanu. Od powstania ChRL w 1949 oba państwa nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych. Nixon wylądował w Pekinie 21 lutego 1972. Wkrótce po przylocie spotkał się z Mao Zedongiem, który, o czym Amerykanie nie wiedzieli, zachorował dziewięć dni wcześniej. Sekretarz stanu William P. Rogers nie brał udziału w tym spotkaniu, a jedynym człowiekiem, który towarzyszył Nixonowi, był pracownik Rady Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych (później amerykański ambasador w Chinach), Winston Lord, który jednak nie pojawił się na żadnej oficjalnej fotografii z tamtego spotkania[1].
Poprawa stosunków z ZSRR i Chinami jest często przytaczana jako największy sukces dyplomatyczny za kadencji Nixona[2]. Po II wojnie światowej Amerykanie zauważyli, że stosunki pomiędzy USA i ZSRR pogarszają się. Wielu Amerykanów było zaskoczonych postępowaniem komunistów (np. rozwiązywaniem związków zawodowych). Nixon był znany jako gorliwy antykomunista, ale mimo to w 1972 jako pierwszy prezydent USA odwiedził Chiny[3].
W dniach 21-28 lutego 1972 Nixon odwiedził Pekin, Hangzhou i Szanghaj. Nixon wielokrotnie spotykał się w tym czasie z premierem Chin, Zhou Enlai, zwiedzili oni wspólnie na przykład Wielki Mur Chiński, Hangzhou i Szanghaj. Na koniec podróży rządy Chin i USA wydały komunikat szanghajski, który zawierał między innymi oświadczenie widoków na politykę zagraniczną. Kissinger oświadczył także, że Amerykanie wycofają wszystkie swoje wojska z Tajwanu[4]. W komunikacie oba kraje zobowiązały się do normalizacji stosunków. USA wyraziło pogląd, że wszyscy Chińczycy po obu stronach Cieśniny Tajwańskiej utrzymują, że są tylko jedne Chiny.
Wizyta zaowocowała ustanowieniem w stolicach obu krajów „misji łącznikowych”, nawiązanie pełnych stosunków dyplomatycznych utrudniała kwestia Tajwanu. Oficjalnie Stany Zjednoczone zlikwidowały placówkę dyplomatyczną w Tajpej i nawiązały pełne stosunki dyplomatyczne z Chińską Republiką Ludową dopiero z dniem 1 stycznia 1979, za kadencji prezydenta Cartera[5].
Max Frankel z The New York Times otrzymał za reportaż z wizyty Nixona w Chinach Nagrodę Pulitzera. John Adams w 1987 skomponował operę Nixon in China, która była oparta na wydarzeniach z wizyty.