Wilson Fittipaldi
Wilson Fittipaldi Júnior (ur. 25 grudnia 1943 w São Paulo, zm. 23 lutego 2024 tamże[1]) – brazylijski kierowca wyścigowy i właściciel zespołu Formuły 1. Uczestniczył w 38 Grand Prix Formuły 1, w których zdobył łącznie 3 punkty. Po zakończeniu kariery kierowcy wyścigowego w latach 1974–1982 współprowadził zespół Fittipaldi Automotive.
Wilson Fittipaldi (2007) | |
Imię i nazwisko |
Wilson Fittipaldi Júnior |
---|---|
Państwo | |
Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1943 |
Data i miejsce śmierci |
23 lutego 2024 |
Życiorys
edytujRodzina
edytujFittipaldi urodził się w dzień Bożego Narodzenia 1943 roku w São Paulo. Był najstarszym synem dziennikarza sportów motorowych i komentatora radiowego Wilsona seniora i jego żony Józefy "Juzy" Wojciechowskiej (Polki urodzonej na Wołyniu)[2], którzy ścigali się samochodami produkcyjnymi krótko po II wojnie światowej. Wilson sr był inicjatorem wyścigu Mil Milhas Brasil, inspirowanego włoskim Mille Miglia. Wilson jr, zwany także „Wilsinho” lub „Tigrão”, w młodym wieku zainteresował się sportami motorowymi.
Jego synem jest Christian, były kierowca Formuły 1, CART i NASCAR, a młodszym bratem – Emerson, mistrz takich serii jak Formuła 1 czy CART. Podobnie, jak Jimmy Stewart czy Ian Scheckter, Wilson był w cieniu młodszego i bardziej utytułowanego brata.
Kariera
edytujWilson Fittipaldi Júnior rozpoczynał karierę kierowcy wyścigowego, ścigając się gokartami, które wspólnie z bratem budowali w latach 60. Następnie ścigał się w Formuły Vee.
W 1966 roku przeniósł się do Europy, by ścigać się w Formule 3. Z powodu konfliktu z zespołem wrócił jednak do Brazylii. W 1970 roku, po sukcesach brata w Formule 2, przeniósł się do Anglii. W tym roku ścigał się dla Jim Russell Driving School Lotusem 59 w Brytyjskiej Formule 3, wygrał również wówczas rundę BARC Championship na Silverstone. Dobre rezultaty spowodowały, że w 1971 roku został kierowcą Formuły 2.
W Formule 2 ścigał się w zespole Team Bardahl Fittipaldi, korzystającego z samochodów Lotus i March. Odnosił przyzwoite rezultaty (m.in. drugie miejsce na torze Vallelunga). Na sezon 1972 został zaangażowany przez zespół Formuły 1 Brabham.
W Formule 1 Fittipaldi zadebiutował w Grand Prix Brazylii, gdzie zajął trzecie miejsce. Był to jednak wyścig niewliczany do klasyfikacji mistrzostw. W latach 1972–1973 ścigał się dla Brabhama, będąc kierowcą środka stawki.
W 1974 roku nie ścigał się, ponieważ przygotowywał założony przez siebie zespół Fittipaldi do debiutu w Formule 1 w sezonie 1975. Był jedynym kierowcą zespołu Fittipaldi w sezonie 1975, ale ukończył wyścig jedynie sześciokrotnie. Od 1976 roku zarządzał zespołem, a w charakterze kierowcy w zespole zastąpił go brat, Emerson. Zespół Fittipaldi Automotive został rozwiązany w 1983 roku.
Później Fittipaldi ścigał się jedynie okazyjnie. W latach 80. i na początku lat 90. brał udział w zawodach Stock Car Brasil, wygrywając kilka rund. W latach 1994–1995 wygrał wyścig Mil Milhas. W roku 2000 był gościnnym kierowcą Mercedesa, zajmując 8 i 11 miejsce w wyścigach ciężarówek FIA European Truck Racing Cup na torze Nürburgring. W 2008 roku wraz z Emersonem ścigał się dla zespołu WB Motorsports samochodem Porsche 997 GT3 w Brazylijskich Mistrzostwach GT3.
Zarządzanie
edytujMimo że ojciec Wilsona i Emersona niechętne sponsorował synów na początku ich kariery wyścigowej, byli oni w stanie sfinansować swoje starty na własną rękę. Gdy byli nastolatkami, zarabiali pieniądze poprzez wyposażania samochodów klientów w niestandardowe części. Następnie budowali gokarty i samochody Formuły Vee. W 1968 roku miał miejsce projekt Fittipaldi-Porsche – samochód zbudowany przez braci Fittipaldi wspólnie z mechanikami Porsche, który następnie brał udział w wyścigach.
Pod koniec 1973 roku Fittipaldi namówił brazylijskiego producenta cukru i alkoholu – Copersucar – na sponsorowanie zespołu Fittipaldi Automotive, który Wilson założył wspólnie z bratem. Pod koniec 1975 roku zakończył karierę kierowcy wyścigowego i skupił się na kierowaniu zespołem, który istniał do początku 1983 roku.
Od tamtej pory angażował się w rodzinne interesy, w tym umowę dealerską z Mercedesem. Pracował także w telewizji i od 1996 roku był menedżerem syna, Christiana. W 2004 roku został dyrektorem technicznym zespołu WB Motorsports w brazylijskich wyścigach samochodów seryjnych V8.
Rekordy
edytujPrzed braćmi Fittipaldi, w Formule 1 ścigała się trójka braci: Jimmy i Jackie Stewartowie, Pedro i Ricardo Rodríguezowie i Ernesto i Vittorio Brambillowie. Jednakże nigdy wcześniej bracia nie ścigali się w tym samym wyścigu Formuły 1, a pierwszymi braćmi, którzy tego dokonali, byli bracia Fittipaldi. Ponadto bracia Fittipaldi również jako pierwsi zdobyli punkty w tym samym wyścigu (Grand Prix Argentyny oraz Niemiec 1973). Następnych pięciu braci w Formule 1 – Ian i Jody Scheckterowie, Gilles i Jacques Villeneuve’owie, Manfred i Joachim Winkelhockowie, Teo i Corrado Fabi oraz Gary i David Brabhamowie – nie punktowało w tym samym wyścigu. Wyczyn ten wielokrotnie powtarzali natomiast bracia Michael i Ralf Schumacherowie, począwszy od Grand Prix Francji 1997.
Fakt zdobycia punktu w Grand Prix Japonii 1992 przez syna Wilsona, Christiana, był pierwszym przypadkiem w historii Formuły 1, kiedy to ojciec i syn zdobyli punkty. Ten wyczyn powtórzyli później Graham i Damon Hillowie, Mario i Michael Andretti, Gilles i Jacques Villeneuve’owie, Keke i Nico Rosbergowie, Satoru i Kazuki Nakajimowie oraz Nelson i Nelsinho Piquetowie.
Wyniki w Formule 1
edytujLegenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie | |
---|---|
Oznaczenie | Wyjaśnienie |
Złoty | Zwycięzca lub mistrzostwo |
Srebrny | 2. miejsce lub wicemistrzostwo |
Brązowy | 3. miejsce lub II wicemistrzostwo |
Zielony | Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami) |
Niebieski | Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu) |
Czerwony | Nie zakwalifikował się (NZ) |
Nie prekwalifikował się (NPK) | |
Różowy | Nie ukończył (NU) |
Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu) | |
Czarny | Zdyskwalifikowany (DK) |
Wykluczony (WYK/EX) | |
Biały | Nie wystartował (NW) |
Kontuzjowany (K/INJ) | |
Wyścig odwołany (OD/C) | |
Bez koloru | Został wycofany (WYC/WD) |
Nie przybył (NP/DNA) | |
Nie brał udziału w treningach (NT/DNP) | |
Nie został zgłoszony (–) | |
Pogrubienie | Start z pole position |
Kursywa | Najszybsze okrążenie wyścigu |
† | Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu. |
* | Sezon w trakcie |
1/2/3 | Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym |
Lista systemów punktacji Formuły 1 |
Rok | Zespół | Samochód | Silnik | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | Msc. | Pkt. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1972 | Motor Racing Developments | Brabham BT33 | Ford V8 | ARG - |
ZAF - |
ESP 7 |
MCO 9 |
NS | 0 | |||||||||||
Brabham BT34 | BEL NU |
FRA 8 |
GBR 12 |
DEU 7 |
AUT NU |
ITA NU |
CND NU |
USA NU |
||||||||||||
1973 | Motor Racing Developments | Brabham BT37 | Ford V8 | ARG 6 |
BRA NU |
ZAF NU |
15 | 3 | ||||||||||||
Brabham BT42 | ESP 10 |
BEL NU |
MCO 11 |
SWE NU |
FRA 16 |
GBR NU |
NLD NU |
DEU 5 |
AUT NU |
ITA NU |
CND 11 |
USA 17 | ||||||||
1975 | Copersucar | Fittipaldi FD01 | Ford V8 | ARG NU |
NS | 0 | ||||||||||||||
Fittipaldi FD02 | BRA 13 |
ZAF NZ |
ESP NU |
MCO NZ |
BEL 12 |
SWE 17 |
||||||||||||||
Fittipaldi FD03 | NLD 11 |
FRA NU |
GBR 19 |
DEU NU |
AUT NZ |
ITA - |
USA 10 |
Przypisy
edytuj- ↑ Ex-piloto de Fórmula 1, Wilson Fittipaldi morre em SP aos 80 anos | Metrópoles [online], www.metropoles.com, 23 lutego 2024 [dostęp 2024-02-23] (port. braz.).
- ↑ Niezwykły debiut w F1. Wojciechowska jeździła po Interlagos, teraz jej prawnuk wkracza do akcji [online], sport.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Emerson Fittipaldi. formula1.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Divila, Ricardo R (BRZ). teamdan.com. [dostęp 2010-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
- Ricardo Lapa: Alfa win in SuperTouring category of 2006 Mil Milhas. italiaspeed.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Marc Zimmermann: Wilson Fittipaldi Announces Return to Track. theautochannel.com, 1998-02-23. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Luiz Rodrigues: Wilson Fittipaldi será o coordenador da WB. speedonline.com.br, 2004-05-12. [dostęp 2010-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)]. (port.).
- 1972 FIA Formula One World Championship. formula1.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Formula 2 1971. formula2.net. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Formula 3 1970. formula2.net. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).