[go: up one dir, main page]

Ulica Świętosławska w Poznaniu

ulica w Poznaniu

Ulica Świętosławska – ulica w Poznaniu na Starym Mieście, na osiedlu Stare Miasto biegnąca od południowo-wschodniego rogu Starego Rynku w kierunku południowym[1].

ulica Świętosławska
Stare Miasto
Ilustracja
Widok z północy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Przebieg
0 m Stary Rynek
0 m ul. Wodna
50 m ul. Kozia
120 m ul. Gołębia
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „ulica Świętosławska”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Świętosławska”
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Świętosławska”
Ziemia52°24′27,1″N 16°56′03,9″E/52,407528 16,934430

W średniowieczu nosiła nazwę Kozia[2], do 1919: Jesuitenstrasse, 1919[2]–1939: Jezuicka, 1939–1945: Albrecht-Dürer-Strasse, od 1945: Świętosławska[3].

Historia i obiekty

edytuj
 
Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny

W pobliżu Starego Rynku wschodnią pierzeję ulicy stanowi Pałac Górków, powstały w latach 1545-1549 ze spojenia kilku gotyckich kamienic[4], mieszczący obecnie Muzeum Archeologiczne (główne wejście znajduje się od ulicy Wodnej). W 1896 swój sklep z porcelaną, serwisami stołowymi, szkłem i sztućcami założył Wincenty Janaszek. Był to jeden z najlepiej zaopatrzonych w mieście sklepów tej branży. Obok funkcjonowała introligatornia Józefa Zimnego, kolekcjonera motyli. Jego zbiór gromadził ośmiu tysięcy owadów w czterech szafach[5]. Zimny dysponował również dużą biblioteka entomologiczną. Obok funkcjonowała inna introligatornia, z której chętnie korzystał Zbigniew Zakrzewski. Funkcjonowała tu prywatna szkoła tańca założona przez Piotra Mikołajczaka (ur. 1867), wykształconego w Warszawie i Berlinie choreografa i działacza społecznego, aktywnego m.in. w Sokole i Klubie Wioślarskim 04. Szkołę przejął po nim syn, Bolesław (baletmistrz poznańskiej Opery). W latach 1923–1933 pod numerem 5 funkcjonowała Szkoła Sztuki Zdobniczej. Mieszkał tu jej dyrektor, Karol Zyndram-Maskowski. Wykładali w niej m.in. Szczęsny Detloff, Wiktor Gosieniecki, Józef Kostrzewski, Kazimierz Ulatowski i Marcin Rożek. Prace uczniów wyróżniono w 1925 na międzynarodowej wystawie sztuki w Paryżu. Po zachodniej stronie traktu działał przed 1939 m.in. duży zakład szklarski i sklep z dewocjonaliami Lesińskiego, nestora poznańskich szklarzy[6]. W kamienicy nr 7 swoją siedzibę ma Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu[7], a naprzeciw wznoszą się gmachy Szkoły Baletowej. Jej dziedziniec i schody są wzorowane na rzymskim kościele San Carlo alle Quattro Fontane. W budynku tym działał pierwszy w Poznaniu zawodowy teatr, którego enterprenerem był Wojciech Bogusławski[8]. 15 października 1917 ulicą przeszedł (po wyjściu z fary) pochód w stulecie śmierci naczelnika Tadeusza Kościuszki[9].

Perspektywę ulicy od strony południowej zamyka Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny[10]. Według Zbigniewa Zakrzewskiego miejsce to stanowi "z całą pewnością jedno z ciekawszych w Polsce rozwiązań architektury zabytkowej śródmieścia"[6].

Przy ulicy znajdują się wartościowe architektonicznie budynki:

  • nr 3 z XV wieku, przebudowany w latach 1802–1804, 1871, odbudowany w latach 1959–1960,
  • nr 4 z około 1804, przebudowany w 1882, odbudowany w 1961,
  • nr 6 z początku XVI wieku, rozbudowany w 1736, przebudowany w 1870 i 1902, odbudowany w latach 1974–1976,
  • nr 7 z początku XVI wieku, przebudowany w latach 1796 i 1882, odbudowany w latach 1974–1976,
  • nr 8 z XVI wieku, przebudowany w XVIII wieku, a także w latach 1813 i 1868,
  • nr 9 z XVI wieku, przebudowany w połowie XVII wieku, a także w latach 1780–1781 i 1881 (ostatnia przebudowa według projektu Antoniego Höhne),
  • nr 10 z XVI wieku, przebudowany w latach 1804 i 1857, odbudowany w 1964,
  • nr 11 z około 1804, przebudowany w latach 1867–1869,
  • nr 12 z XV wieku, przebudowany w latach 1835 i 1875–1877, odbudowany w 1949[11].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Sport i Turystyka, 1983, s. 79. ISBN 83-217-2434-5.
  2. a b Ul. Jezuicka. W: Zygmunt Zaleski: Nazwy ulic w Poznaniu. Poznań: Magistrat Stołecznego Miasta Poznania, 1926, s. 35. (pol.).
  3. Zbigniew Zakrzewski: Nazwy osobowe i historyczne ulic Poznania. Wydawnictwo Poznańskie, 1971.
  4. Piotr Libicki, Poznań : przewodnik, Poznań: Gazeta Handlowa, 1997, s. 94, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402 [dostęp 2020-12-03].
  5. Zbigniew Zakrzewski, Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych, wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, ISBN 83-01-04696-1, OCLC 65186627 [dostęp 2020-12-03].
  6. a b Magdalena Mrugalska-Banaszak, Ulicami mojego Poznania. Cz. 2, W zasięgu hejnału, Poznań: Wydawnictwo Kwartet, 2006, s. 103-105, ISBN 83-60069-25-5, OCLC 749727476 [dostęp 2020-12-03].
  7. Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. [dostęp 2018-10-07]. (pol.).
  8. Jerzy Borwiński, Poznań : przewodnik po zabytkach i historii, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 54072453 [dostęp 2020-12-03].
  9. Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s. 367
  10. Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Sport i Turystyka, 1983, s. 99. ISBN 83-217-2434-5.
  11. Joanna Bielawska-Pałczyńska, Poznań : spis zabytków architektury, Poznań: Urząd Miasta, 2004, s. 224, ISBN 83-89525-07-0, OCLC 750015628 [dostęp 2020-12-03].