Uleksyt
Uleksyt (ulexyt) też: boranatrokalcyt, tiza, tinkalcyt – minerał z gromady boranów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Patrząc pod kątem widać światłowodowe własności uleksytu. „Wyświetlanie” obrazy spod spodu na wierzchu minerału | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny | |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
2,0–2,5 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
doskonała |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Gęstość |
1,65–1,96 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
biały, bezbarwny |
Rysa |
biała |
Połysk |
jedwabisty |
Dodatkowe dane | |
Klasyfikacja Strunza |
06.EA.25 |
Nazwa pochodzi od nazwiska niemieckiego chemika Georga L. Ulexa (1811-1883).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujBardzo rzadko tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, listewkowym. Występuje w skupieniach włóknistych, promienistych, nerkowatych, bulwiastych. Tworzy naskorupienia. Jest kruchy i przezroczysty. Jest minerałem (niektóre odmiany) występującym pod postacią długich przezroczystych włókien. Włókna te działają jak światłowody, czyniąc nawet grube próbki minerału przezroczystymi, gdy patrzy się w kierunku włókien. Ze względu na tę właściwość, uleksyt bywa nazywany kamieniem telewizyjnym.
Występowanie
edytujWystępuje tylko w skałach osadowych, jest produktem ewaporacji wód słonych jezior boranowych. Tworzy się w klimacie gorącym i suchym (najczęściej na pustyniach). Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: halit, boraks rodzimy.
Miejsca występowania: USA – pustynia Mojave i Dolina Śmierci w Kalifornii, Nevada, Utah, Oregon, Teksas, Chile – pustynia Atakama, Peru, Kazachstan, Włochy.
Zastosowanie
edytuj- źródło boru (przemysł chemiczny),
- ma znaczenie naukowe,[potrzebny przypis]
- ceniony przez kolekcjonerów,[potrzebny przypis]
- czasami stosowany w jubilerstwie.
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- J.Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG "Spirifer" Warszawa 2005
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geologiczne Warszawa 1965
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. "Alma – Press" 2003
Linki zewnętrzne
edytuj- artykuł o uleksycie na stronie Webmineral.com (ang.)
- artykuł o uleksycie na stronie Mindat.org (ang.)