Trojeściowate

Trojeściowate
	; Trojeść Curaçao
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Podklasa	astrowe
Rząd	goryczkowce
Rodzina	trojeściowate
	Nazwa systematyczna
	Asclepiadaceae
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trojeściowate (Asclepiadaceae) – rodzina roślin z rzędu goryczkowców (w systemie Cronquista z roku 1981). W nowszych systemach klasyfikacyjnych (np. system APG III z 2009) należące tu rośliny włączane są do toinowatych, jako podrodzina Asclepioideae. Takson w ujęciu Cronquista liczył ok. 3000 gatunków w około 250 rodzajach, zamieszkujących głównie obszary tropikalne i subtropikalne. Nieliczni przedstawiciele zamieszkują także klimat umiarkowany.

Morfologia

Pokrój: Przeważnie pnącza oraz rośliny zielne, rzadko krzewy i niewielkie drzewa.
Łodyga: Łodyga pnączy przeważnie zdrewniała. Wśród trojeściowatych występuje tendencja do tworzenia zgrubiałej łodygi magazynującej wodę, stąd liczne sukulenty.
Liście: Naprzeciwległe lub okółkowe, niepodzielone.
Kwiaty: Obupłciowe, promieniste, o koronie zrosłopłatkowej. kielich i korona kwiatu są złożone z pięciu listków i pięciu pręcików. Pylniki są przyrośnięte do słupka, tworząc prętosłup o skomplikowanej budowie. Pyłek jest zlepiony w jedną masę, zwaną pyłkowiną. Słupek z dwóch owocolistków. Zalążnia dwukomorowa, mniej lub bardziej zrośnięta z dnem kwiatowym. Kwiat trojeściowych jest kwiatem paściowym.
Owoc: Dwa mieszki wypełnione drobnymi nasionami opatrzonymi pęczkami długich włosów.

Systematyka

W systemie Reveala (1993–1999) brak takiej rodziny. Gatunki zaliczane przez Cronquista do trojeściowatych w systemie Reveala są w większości włączone do rodziny toinowatych (Apocynaceae).

W systemie APG II i APG III rodzina Asclepiadaceae występuje w randze podrodziny Asclepiadoideae w obrębie rodziny toinowatych (Apocynaceae)^[2]^[3].

Pozycja rodziny w systemie Cronquista (1981)

Gromada okrytonasienne, klasa dwuliścienne, podklasa astrowe, rząd goryczkowce, rodzina trojeściowate.

Wybrane rodzaje

ciemiężyk (Vincetoxicum)
opięta (Dischidia)
świecznica (Ceropegia)
tojowiec (Marsdenia)
trojeść (Asclepias)

Wykaz rodzajów^[4]

Absolmsia Kuntze
Adelostemma Hook.f.
Aidomene Stopp
Amblystigma Benth.
Ampelamus Raf.
Amphidetes E.Fourn.
Anatropanthus Schltr.
Anisopus N.E.Br.
Anisotoma Fenzl
Anomotassa K.Schum.
Araujia Brot.
Asclepias L.
Aspidoglossum E.Mey.
Astephanus R.Br.
Asterostemma Decne.
Atherandra Decne.
Atherolepis Hook.f.
Atherostemon Blume
Baeolepis Decne. ex Moq.
Barjonia Decne.
Baroniella Costantin Gallaud
Baseonema Schltr. & Rendle
Basistelma Bartlett
Batesanthus N.E.Br.
Biondia Schltr.
Blepharodon Decne.
Blyttia Arn.
Brachystelma R.Br.
Calathostelma E.Fourn.
Calostigma Decne.
Calotropis R.Br.
Campstigma Pierre ex Costantin
Camptocarpus Decne.
Caralluma R.Br.
Ceropegia L.
Chlorocyathus Oliv.
Cibirhiza Bruyns
Cionura Griseb.
Clemensiella Schltr.
Coelostelma E.Fourn.
Conomitra Fenzl
Cordylogyne E.Mey.
Corollonema Schltr.
Cosmostigma Wight
Costantina Bullock
Cryptolepis R.Br.
Cryptostegia R.Br.
Curinila Schult.
Curroria Planch. ex Benth.
Cyathostelma E.Fourn.
Cynanchum L.
Cyprinia Browicz
Dactylostelma Schltr.
Dalzielia Turrill
Decabelone Decne.
Decalepis Wight & Arn.
Decanema Decne.
Decastelma Schltr.
Dicarpophora Speg.
Dictyanthus Decne.
Diplolepis R.Br.
Diplostigma K.Schum.
Dischidanthus Tsiang
Dischidia R.Br.
Dischidiopsis Schltr.
Ditassa R.Br.
Dittoceras Hook.f.
Dolichostegia Schltr.
Dorystephania Warb.
Dregea E.Mey.
Drepanostemma Jum. & H.Perrier
Duvalia Haw.
Duvaliandra M.G.Gilbert
Echidnopsis Hook.f.
Ecliptostelma Brandegee
Ectadiopsis Benth.
Ectadium E.Mey.
Edithcolea N.E.Br.
Emicocarpus K.Schum. & Schltr.
Emplectanthus N.E.Br.
Epistemma D.V.Field & J.B.Hall
Eustegia R.Br.
Exolobus E.Fourn.
Fanninia Harv.
Fimbristemma Turcz.
Finlaysonia Wall.
Fischeria DC.
Fissiglossum Rusby
Fockea Endl.
Folotsia Costantin & Bois
Frerea Dalzell
Funastrum E.Fourn.
Genianthus Hook.f.
Glossonema Decne.
Glossostelma Schltr.
Gomphocarpus R.Br.
Gongronema (Endl.) Decne.
Gongylosperma King & Gamble
Gonioanthela Malme
Goniostemma Wight
Gonocrypta Baill.
Gonolobus Michx.
Graphistemma Champ. ex Benth.
Grisebachiella Lorentz
Gunnessia P.I.Forst.
Gymnanthera R.Br.
Gymnema R.Br.
Gymnemopsis Costantin

Harmandiella Costantin
Harpanema Decne.
Heliostemma Woodson
Hemidesmus R.Br.
Hemipogon Decne.
Heterostemma Wight & Arn.
Heynella Backer
Himantostemma A.Gray
Holostemma R.Br.
Hoodia Sweet ex Decne.
Hoya R.Br.
Hoyella Ridl.
Huernia R.Br.
Huerniopsis N.E.Br.
Huthamnus Tsiang
Hypolobus E.Fourn.
Ibatia Decne.
Ischnolepis Jum. & H.Perrier
Ischnostemma King & Gamble
Jacaima Rendle
Janakia J.Joseph & Chandras.
Jobinia E.Fourn.
Kanahia R.Br.
Karimbolea Desc.
Kinepetalum Schltr.
Labidostelma Schltr.
Lachnostoma Kunth
Lagoa T.Durand
Lavrania Plowes
Leichardtia R.Br.
Leptadenia R.Br.
Lhotzkyella Rauschert
Loniceroides Bullock
Lorostelma E.Fourn.
Lugonia Wedd.
Lygisma Hook.f.
Macropetalum Burch. ex Decne.
Macroscepis Kunth
Madarosperma Benth.
Mahafalia Jum. & H.Perrier
Mahawoa Schltr.
Malinvaudia E.Fourn.
Mangenotia Pichon
Margaretta Oliv.
Marsdenia R.Br.
Matelea Aubl.
Meladerma Kerr
Melinia Decne.
Mellichampia A.Gray ex S.Watson
Menabea Baill.
Meresaldia Bullock
Merrillanthus Chun & Tsiang
Metalepis Griseb.
Metaplexis R.Br.
Metastelma R.Br.
Micholitzia N.E.Br.
Microdactylon Brandegee
Microloma R.Br.
Microstelma Baill.
Miraglossum Kupicha
Mitolepis Balf.f.
Mitostigma Decne.
Mondia Skeels
Morrenia Lindl.
Myriopteron Griff.
Nautonia Decne.
Nematostemma Choux
Neoschumannia Schltr.
Nephradenia Decne.
Notechidnopsis Lavranos & Bleck
Odontanthera Wight
Odontostelma Rendle
Oistonema Schltr.
Oncinema Arn.
Oncostemma K.Schum.
Ophionella Bruyns
Orbea Haw.
Orbeanthus L.C.Leach
Orbeopsis L.C.Leach
Oreosparte Schltr.
Orthanthera Wight
Orthosia Decne.
Oxypetalum R.Br.
Oxystelma R.Br.
Pachycarpus E.Mey.
Pachycymbium L.C.Leach
Papuastelma Bullock
Parapodium E.Mey.
Parquetina Baill.
Pattalias S.Watson
Peckoltia E.Fourn.
Pectinaria Haw.
Pentabothra Hook.f.
Pentacyphus Schltr.
Pentagonanthus Bullock
Pentanura Blume
Pentarrhinum E.Mey.
Pentasacme Wall. ex Wight
Pentastelma Tsiang & P.T.Li
Pentatropis R.Br. ex Wight & Arn.
Pentopetia Decne.
Pentopetiopsis Costantin & Gallaud
Peplonia Decne.
Pergularia L.
Periglossum Decne.
Periploca L.
Petopentia Bullock

Phaeostemma E.Fourn.
Pherotrichis Decne.
Philibertia Kunth
Phyllanthera Blume
Physostelma Wight
Piaranthus R.Br.
Platykeleba N.E.Br.
Pleurostelma Baill.
Podandra Baill.
Podostelma K.Schum.
Poicillopsis Schltr. ex Rendle
Polystemma Decne.
Prosopostelma Baill.
Prosthecidiscus Donn.Sm.
Pseudibatia Malme
Pseudolithos Bally
Pseudomarsdenia Baill.
Pseudopectinaria Lavranos
Pseudopentatropis Costantin
Ptycanthera Decne.
Pycnobregma Baill.
Pycnoneurum Decne.
Pycnorhachis Benth.
Pycnostelma Bunge ex Decne.
Quaqua N.E.Br.
Quisumbingia Merr.
Raphionacme Harv.
Raphistemma Wall.
Rhyncharrhena F.Muell.
Rhyssolobium E.Mey.
Rhyssostelma Decne.
Rhytidocaulon Bally
Riocreuxia Decne.
Rojasia Malme
Rothrockia A.Gray
Sacleuxia Baill.
Sarcolobus R.Br.
Sarcorrhiza Bullock
Sarcostemma R.Br.
Sattadia E.Fourn.
Schistogyne Hook. & Arn.
Schistonema Schltr.
Schizoglossum E.Mey.
Schlechterella K.Schum.
Schubertia Mart.
Scyphostelma Baill.
Secamone R.Br.
Secamonopsis Jum.
Seshagiria Ansari & Hemadri
Siphonostelma Schltr.
Sisyranthus E.Mey.
Socotranthus Kuntze
Solenostemma Hayne
Spathidolepis Schltr.
Sphaerocodon Benth.
Spirella Costantin
Stapelia L.
Stapelianthus Choux ex A.C.White & B.Sloane
Stapeliopsis Pillans
Stathmostelma K.Schum.
Steleostemma Schltr.
Stelmagonum Baill.
Stelmatocodon Schltr.
Stenomeria Turcz.
Stenostelma Schltr.
Stephanotis Thouars
Stigmatorhynchus Schltr.
Stomatostemma N.E.Br.
Streptocaulon Wight & Arn.
Streptomanes K.Schum.
Strobopetalum N.E.Br.
Stuckertia Kuntze
Swynnertonia S.Moore
Tacazzea Decne.
Tainionema Schltr.
Tanulepis Balf.f.
Tassadia Decne.
Telectadium Baill.
Telesilla Klotzsch
Telminostelma E.Fourn.
Telosma Coville
Tenaris E.Mey.
Tetraphysa Schltr.
Thozetia F.Muell. ex Benth.
Toxocarpus Wight & Arn.
Trachycalymma (K.Schum.) Bullock
Treutlera Hook.f.
Trichocaulon N.E.Br.
Trichosacme Zucc.
Trichosandra Decne.
Trichostelma Baill.
Tridentea Haw.
Triodoglossum Bullock
Tromotriche Haw.
Tweedia Hook. & Arn.
Tylodontia.L.Rob. & Greenm.
Utleria Bedd. ex Benth.
Vailia Rusby
Vincetoxicopsis Costantin
Vincetoxicum Wolf
Vohemaria Buchenau
White-Sloanea Chiov.
Widgrenia Malme
Woodia Schltr.
Xysmalobium R.Br.
Zacateza Bullock
Zygostelma Benth.

Przypisy

↑ System Cronquista (1981)
↑ M. E. Endress, P. V. Bruyns. A revised classification of the Apocynaceae s.l.. „Botanical Review”. 66, s. 1-56, 2000.
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
↑ List of genera in family ASCLEPIADACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-12-06].

[1] System Cronquista (1981)

[2] M. E. Endress, P. V. Bruyns. A revised classification of the Apocynaceae s.l.. „Botanical Review”. 66, s. 1-56, 2000.

[3] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).

[Kew-4] List of genera in family ASCLEPIADACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-12-06].

[1]

[2]

[3]

[4]