Tadeusz Ortyl
Tadeusz Ortyl (ur. 10 stycznia 1939 w Jarosławiu, zm. 18 lub 19 marca 2011 w Sanoku) – polski muzyk i pedagog, organizator zespołów artystycznych, numizmatyk, twórca i kolekcjoner ekslibrisów.
| Data i miejsce urodzenia |
10 stycznia 1939 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 lub 19 marca 2011 |
| Miejsce spoczynku | |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujTadeusz Ortyl urodził się w 1939 w Jarosławiu[1]. Był zaangażowany w dziedzinie muzyki, będąc instruktorem i kierownikiem zespołów muzycznych i folklorystycznych od końca lat 50[2][3][4]. Był członkiem zespołu muzycznego, działającego w Domu Kultury w Jarosławiu, z którym występował przez siedem lat[2][5]. Zakładał chóry w Tyniowicach, Sieniawie, Tuligłowach, pod koniec lat 60. orkiestrę mandolinistów przy kopalni nafty i gazu w Ustrzykach Dolnych[6], a na początku lat 70. zespół akordeonistów przy świetlicy kopalni w Wielopolu[7][2][8]. W Sanoku, gdzie od 1972 był instruktorem muzyki w spółdzielczym Klubie Kultury[6], od 1973 prowadził młodzieżową orkiestrę mandolinistów „Puchatki” (działająca przy Osiedlowym Domu Kultury Sanockiej Spółdzielni Mieszkaniowej dzielnicy Wójtostwo, licząca ok. 60 członków)[6][7][2][4], był twórcą i instruktorem muzycznym Zespołu Ludowej Pieśni i Tańca „Sanoczanie” (założony 15 października 1977, działający przy Przedsiębiorstwie Górnictwa Nafty i Gazu w Sanoku, skupiający kilkanaście osób), ponadto założył i prowadził zespół ludowy (kapelę regionalną) przy Państwowym Ośrodku Maszynowym (POM), w której skrzypkiem[9][8].
Od początku lat 70. działał w sferze numizmatyki[10]. Był współzałożycielem i członkiem koła Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Sanoku (1972)[11], którego był wybierany prezesem pod koniec 1990[12], w styczniu 1995[13], od 10 października 1997 Koła PTN im. Rudolfa Mękickiego[14], od 14 maja 2000 Oddziału PTN w Sanoku im. Rudolfa Mękickiego[15], którego został wybrany prezesem w sierpniu 2000[16][4][1]. W 2000 został wybrany członkiem zarządu PTN[17], ponownie wybrany w maju 2003[18], pełnił tę funkcję również od 2007 do 2011[4][1]. Był organizatorem i redaktorem naczelnym kwartalnika „Sanockie Zapiski Numizmatyczne”, wydawanego od 1996[4][19][14]. Organizował międzynarodowe sympozjum numizmatyczne[20]. W 2000 został również członkiem Słowackiego Towarzystwa Numizmatycznego, Oddział w Preszowie[15].
Był również twórcą oraz kolekcjonerem ekslibrisów numizmatycznych i muzycznych[1][14]. Hobbystycznie interesował się także starymi zegarami[7].
Zmarł 18[1] lub 19[21] marca 2011 w Sanoku[1][22]. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Był żonaty z Martą[4].
Publikacje
edytuj- Autor
- Ekslibrisy Tadeusza Ortyla (1997, współautor: Władysław Gębczyk)[23]
- Ekslibrisy numizmatyczne Tadeusza Ortyla (1998, współautorzy:Grażyna Kopańska, Robert Ziobro;, Władysław Gębczyk)[24]
- Ekslibrisy dla Władysława Gębczyka i Tadeusza Ortyla (2000, autor: Władysław Gębczyk, Krzysztof Kmieć)[25]
- Wasilij Leonienko. Ex Libris Numismaticis (2000, współautor: Władysław Gębczyk)[26]
- Redaktor
- Inne
- Ex libris Tadeusza Ortyla (2004, autor: Tadeusz Wacław Budynkiewicz)[28]
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (postanowieniem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 8 września 2005 za wybitne zasługi w działalności na rzecz Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego)[29][1]
- Złoty Krzyż Zasługi (1988, za całokształt twórczej działalności w upowszechnianiu kultury muzycznej wśród dzieci i młodzieży oraz społeczności dorosłych w regionie)[4][6]
- Złoty medal „Za zasługi dla numizmatyki” (1997, odznaczony jako pierwszy prezes koła PTN w Polsce)[30][4]
- Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego (1995)[31][1]
- Odznaka „Zasłużony dla Sanoka” (1997)[32]
- Nagroda Miasta Sanoka w dziedzinie upowszechniania kultury i sztuki za rok 2000[33][34][17][35][36]
- Medal „Za Zasługi dla Słowackiej Numizmatyki” III stopnia (1999)[37][4]
- Dyplom uznania przyznany przez Rektora Uniwersytetu Lwowskiego za dobrą współpracę z numizmatykami lwowskimi (2003)[38]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Tomasz Suma: Tadeusz Ortyl. ekslibrispolski.pl. [dostęp 2017-12-30].
- ↑ a b c d Andrzej Piątek. Na nasze pytania odpowiada: Tadeusz Ortyl – działacz kulturalny z Sanoka. „Nowiny”. Nr 114, s. 6, 11-13 czerwca 1982.
- ↑ Edmund Gajewski. Są takie osiedla. „Nowiny”. Nr 48, s. 5, 26-27 lutego 1983.
- ↑ a b c d e f g h i Laureaci Nagród Miasta 2000. Tadeusz Ortyl. „Tygodnik Sanocki”. Nr 24 (501), s. 6, 15 czerwca 2001.
- ↑ Spółdzielnia Mieszkaniowa w Sanoku ↓, s. 312.
- ↑ a b c d Spółdzielnia Mieszkaniowa w Sanoku ↓, s. 313.
- ↑ a b c Szkice węglem. „Nowiny”. Nr 158, s. 5, 16 lipca 1979.
- ↑ a b Spółdzielnia Mieszkaniowa w Sanoku ↓, s. 315.
- ↑ Franciszek Hamerski. Coraz głośniej o zespole ludowym POM. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 23-24 (92-93), s. 5, 15-31 grudnia 1977.
- ↑ Franciszek Oberc, Władysława Oberc. Dzień prasy lokalnej. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator, s. 16, 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 3-4, 86.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 5.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 6.
- ↑ a b c d Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 7.
- ↑ a b Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 12.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 13.
- ↑ a b Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 15.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 21.
- ↑ Franciszek Oberc. Prasa ziemi sanockiej od roku 1990. Pisma naukowe i popularnonaukowe. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator, s. 205-206, 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Franciszek Oberc. Prasa ziemi sanockiej od roku 1990. Sylwetki (dziennikarzy, wydawców, redaktorów). Tadeusz Ortyl. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator, s. 211, 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Data dzienna 19 marca 2011 została podana na inskrypcji nagrobnej.
- ↑ Podziękowania. „Tygodnik Sanocki”. Nr 13 (1011), s. 6, 1 kwietnia 2011.
- ↑ Ekslibrisy Tadeusza Ortylas. Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. [dostęp 2018-09-14].
- ↑ Ekslibrisy numizmatyczne Tadeusza Ortyla. Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. [dostęp 2018-09-14].
- ↑ Ekslibrisy dla Władysława Gębczyka i Tadeusza Ortyla. Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. [dostęp 2018-09-14].
- ↑ Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. [dostęp 2018-09-14].
- ↑ Stanisław Bulkiewicz: Rudolf Mękicki 1887-1942. Patron sanockich numizmatyków. Sanok: 1997, s. 2.
- ↑ Ex libris Tadeusza Ortyla. Wasilij Leonienko : ex Libris Numismaticis. [dostęp 2018-09-14].
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 78, poz. 1088.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 8-9, 49.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 6, 44.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 9.
- ↑ Jolanta Ziobro. Są już nagrody. „Tygodnik Sanocki”. Nr 22 (499), s. 1, 1 czerwca 2001.
- ↑ Jolanta Ziobro. Dostrzeżeni i nagrodzeni. „Tygodnik Sanocki”. Nr 23 (500), s. 1, 8 czerwca 2001.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 417, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 540-541, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 12, 55.
- ↑ Kronika PTN w Sanoku ↓, s. 22, 73.
Bibliografia
edytuj- Mieczysław Kozimor: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Sanoku w latach 1959-1991. Sanok: 2014. ISBN 978-83-60380-33-8.
- Tadeusz Ortyl: Kronika Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego Oddział w Sanoku im. Rudolfa Mękickiego 1972–2005. Sanok: 2005.