Stretto
Stretto (wł. ścieśniając) – w muzyce polifonicznej wejście tematu w nowym głosie przed jego zakończeniem w głosie poprzednim[2].
Jest to ostatnie przeprowadzenie imitacyjne tematu i odpowiedzi w utworze polifonicznym, mające charakter kadencyjny. W zależności od liczby głosów, w których równocześnie temat się zazębia, rozróżnia się stretto 2-, 3- i więcejgłosowe.
Istotą stretta jest maksymalne skupienie imitacji kanonicznej, nawet kosztem modyfikacji formy podstawowej tematu i odpowiedzi poprzez ich dyminuncję czy augmentację.
Stretto stosowano w różnych formach polifonicznych (np. w fudze, ricercarze) i polifonizujących (np. w fugetcie, fugacie). Jest z zasady punktem kulminacyjnym fugi[3].
Drugie znaczenie tego określenia: Stretto lub stretta oznacza również rodzaj cody o charakterze przyspieszającym, zwłaszcza w większych formach muzycznych, jak symfonia czy opera[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Johann Sebastian Bach, Das Wohltemperierte Klavier I [online], Petrucci Music Library [dostęp 2023-04-15].
- ↑ Michels 2002 ↓.
- ↑ Chodkowski 1995 ↓.
- ↑ Mała encyklopedia muzyki, str. 985, PWN 1970
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 851. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 186. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Ulrich Michels: Atlas muzyki. T. 1. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2002, s. 115. ISBN 83-7255-085-9. (pol.).
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).