[go: up one dir, main page]

Splot Hopfa – najprostszy nietrywialny splot(inne języki)[1]. Składa się z dwóch okręgów jednokrotnie połączonych[2]. Nazwany imieniem matematyka Heinza Hopfa[3]. W notacji Alexandera-Briggsa jest oznaczany symbolem [4]. Jego symbolem w komputerowych bazach danych jest [5].

Trójwymiarowy model splotu Hopfa

Realizacja geometryczna

edytuj

Konkretny model składa się z dwóch okręgów jednostkowych na prostopadłych płaszczyznach, każdy przechodzący przez środek drugiego[2]. Taki model minimalizuje długość sznurową(inne języki) tego splotu[6]. Do 2002 splot Hopfa był jedynym, dla którego taka długość była znana[6]. Otoczka wypukła tych dwóch okręgów tworzy kształt zwany oloidem[7].

Własności

edytuj
Indeks zaczepienia -1
Indeks zaczepienia +1
Dwie różne orientacje splotu Hopfa
Ze względu na różne orientacje następujące niezmienniki mają podwójne wyniki
Pozostałe własności

Historia

edytuj

Strukturę w kształcie splotu Hopfa analizował Gauss w swojej pracy o elektrodynamice[24]. Z wzajemnych zależności między polem magnetycznym i elektrycznym wyprowadził niezależny od praw fizyki wzór na relację między dwiema zamkniętymi krzywymi, którą obecnie w topologii określa się mianem indeksu zaczepienia(inne języki). W swojej notatce z 22 stycznia 1833 opisał ten bezwymiarowy współczynnik jako liczbę zwojów[25]. Stąd w przypadku prawa Ampère’a nazywany jest on liczbą Gaussa[26].

William Thomson opublikował w 1867 r. pracę, w której wysunął koncepcję budowy atomu opartą na węzłach i splotach[27]. Wśród wymienianych przykładów wirowych rurek był obecny splot Hopfa[28], który miał reprezentować atom sodu[29].

W 1931 r. Heinz Hopf opublikował pracę o rozwłóknieniu sfery(inne języki)   (hipersfery z 4-wymiarowej przestrzeni euklidesowej)[30], czyli utworzeniu jej mapy z wykorzystaniem klasycznej sfery   w przestrzeni trójwymiarowej[31]. Dla każdego punktu sfery przyporządkowane jest włókno w postaci okręgu[32]. Cechą tego przekształcenia jest to, że dla dowolnych dwóch punktów odpowiadająca im para okręgów tworzy charakterystyczny splot[33].

Biologia i chemia

edytuj
  • Struktury w postaci splotów Hopfa są obserwowane w budowie niektórych białek[34].
  • W wyniku działania rezolwazy Tn3 powstaje najprostszy 2-katekan, którego budowa odzwierciedla splot Hopfa[35].

Symbolika

edytuj

Zobacz też

edytuj
  1. Główna liczba z notacji Alexandera-Briggsa  

Przypisy

edytuj
  1. Allard i Gauthier 2022 ↓, s. 11.
  2. a b Kusner i Sullivan 1998 ↓, s. 77.
  3. Prasolov i Sosinskij 1997 ↓, s. 6.
  4. Jabłonowski 2023 ↓, s. 29.
  5. Choi, Chung i Kim 2014 ↓, s. 7.
  6. a b Cantarella, Kusner i Sullivan 2002 ↓, s. 2.
  7. Dirnböck i Stachel 1997 ↓.
  8. Bonchev i Rouvray 2000 ↓, s. 11.
  9. a b Henrich i Kauffman 2017 ↓, s. 184.
  10. a b c Simula 2019 ↓, s. 4–11.
  11. Sauvage i Dietrich-Buchecker 1999 ↓, s. 12.
  12. Kholodenko 2013 ↓, s. 29.
  13. Sulkowska i Sułkowski 2018 ↓, s. 216.
  14. Amoroso 2018 ↓, s. 190.
  15. Adams 2004 ↓, s. 19.
  16. Hao i Zheng 1998 ↓, s. 410.
  17. Sauvage i Dietrich-Buchecker 1999 ↓, s. 11.
  18. Kauffman 1987 ↓, s. 373.
  19. Adams 2004 ↓, Exercise 5.22, s. 133.
  20. Jabłonowski 2023 ↓, s. 44.
  21. Turaev 1994 ↓, s. 194.
  22. Gukov i in. 2016 ↓, s. 91.
  23. Allard i Gauthier 2022 ↓, s. 86.
  24. Ashtekar i Corichi 1997 ↓, s. 2–4.
  25. Nash 1999 ↓, s. 360–363.
  26. Broda 2004 ↓, s. 120.
  27. Broda 2004 ↓, s. 121.
  28. Nash 1999 ↓, s. 364.
  29. Allard i Gauthier 2022 ↓, s. 16.
  30. Lyons 2003 ↓, s. 1.
  31. Lyons 2003 ↓, s. 2.
  32. Lyons 2003 ↓, s. 7–10.
  33. Lyons 2003 ↓, s. 13–14.
  34. Dabrowski-Tumanski i Sulkowska 2017 ↓.
  35. Dobrowolski 2003 ↓, s. 8.
  36. a b Olderr 2017 ↓, s. 169.
  37. Booser Wappen [online], boos-eifel.de, 8 lipca 2006 [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  38. Die Ortsgemeinde Brieden in der Eifel stellt sich vor... [online], brieden-eifel.de [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  39. Gransdorf – Wappen [online], gransdord.de [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  40. Geschichte [online], grosslittgen.de [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  41. Wappen, [w:] Idenheim [online], bitburgerland.de [zarchiwizowane 2014-09-14] (niem.).
  42. Ferien und Weinort Maring-Noviand mit Siebenborn [online], Eifel-Mosel Zeitung, 18 kwietnia 2012 [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  43. Ortwappen [online], pommern-mosel.de [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  44. Geschichte Wappen [online], hettingen.de [dostęp 2023-08-26] (niem.).
  45. First Fleet Memorial – „Bonds of Friendship” [online], Monument Australia [dostęp 2023-08-26].

Bibliografia

edytuj
  • Colin Conrad Adams, The Knot Book: An Elementary Introduction to the Mathematical Theory of Knots, American Mathematical Society, 2004, ISBN 978-0-8218-3678-1.
  • Casimir Allard, Adélaïde Gauthier, Kombinatoryczna teoriawezłów, Juliette Buis (tłum.), wyd. 3, Antykwariat Czarnoksięski, 2022.
  • Richard L. Amoroso, Fundaments of ontological-phase topological fields theory, [w:] Unified Field Mechanics II, World Scientific, 2018, ISBN 978-981-3232-03-7.
  • Abhay Ashtekar, Alejandro Corichi, Gauss Linking Number and Electro-magnetic Uncertainty Principle, „Phys. Rev. D”, 56, 1997, s. 2073–2079, DOI10.1103/PhysRevD.56.2073, arXiv:hep-th/9701136.
  • Bai-Lin Hao, Wei-Mou Zheng, Applied symbolic dynamics and chaos, World Scientific Publishing, 1998, ISBN 981-02-3512-7.
  • Danail Bonchev, Dennis H. Rouvray, Chemical Topology. Applications and Techniques, Gordon and Breach Science, 2000 (Mathematical Chemistry), ISBN 90-5699-240-6, ISSN 1049-2801.
  • Bogusław Broda, Fizyka i topologia, „Postępy Fizyki”, 55 (3), 2004, s. 120–122, ISSN 0032-5430.
  • Jason Cantarella, Robert B. Kusner, John M. Sullivan, On the minimum ropelength of knots and links, „Inventiones Mathematicae”, 150 (2), 2002, s. 257–286, DOI10.1007/s00222-002-0234-y, Bibcode2002InMat.150..257C, arXiv:math/0103224, MR 1933586.
  • Yoon-Ho Choi, Yun Ki Chung, Dongseok Kim, The complete list of prime knots whose flat plumbing basket number are 6 or less, „Arxiv”, 2014, arXiv:1408.3729v1.
  • Pawel Dabrowski-Tumanski, Joanna I. Sulkowska, Topological knots and links in proteins, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 114 (13), 2017, s. 3415–3420, DOI10.1073/pnas.1615862114, PMID28280100, PMCIDPMC5380043.
  • Hans Dirnböck, Hellmuth Stachel, The development of the oloid, „Journal for Geometry and Graphics”, 1 (2), 1997, s. 105–118, MR 1622664.
  • Jan Dobrowolski, Węzły i sploty DNA, „Polimery”, XLVIII (1), styczeń 2003, s. 3–15.
  • Sergei Gukov i inni, Sequencing BPS spectra, „JHEP”, 2016, DOI10.1007/JHEP03(2016)004.
  • Tangle insertion invariants for pseudoknots, singular knots, and rigid vertex spatial graphs, [w:] Allison Henrich, Louis H. Kauffman, Knots, links, spatial graphs and algebraic invariants, AMS, 2017 (Contemporary Mathematics; 689), DOI10.1090/conm/689, ISBN 978-1-4704-2847-1.
  • Michał Jabłonowski, Węzły i sploty w wymiarze 3 i 4 [online], 22 lipca 2023 [dostęp 2023-08-26].
  • Louis H. Kauffman, On Knots, Princeton University Press, 1987 (Annals of Mathematics Studies; 115), ISBN 0-691-08435-1.
  • Arkady Leonidovich Kholodenko, Applications of contact geometry and topology in physics, World Scientific, 2013, ISBN 978-981-4412-08-7.
  • Robert B. Kusner, John M. Sullivan, On distortion and thickness of knots, [w:] Topology and geometry in polymer science, t. 103, New York: Springer, 1998 (IMA Vol. Math. Appl.), s. 67–78, DOI10.1007/978-1-4612-1712-1_7, MR 1655037.
  • David W. Lyons, An Elementary Introduction to the Hopf Fibration, „Mathematics Magazine”, 76 (2), 2003, s. 87–98, DOI10.1080/0025570X.2003.11953158, arXiv:2212.01642, JSTOR3219300.
  • Charles Nash, Topology and Physics – a Historical Essay, [w:] I.M. James (red.), History of topology, Elsevier, 1999, ISBN 0-444-82375-1.
  • Steven Olderr, Symbolism. A comprehensive dictionary, wyd. 2, 2017, ISBN 978-0-7864-6955-0.
  • Viktor Vasil′evič Prasolov, Aleksej Bronislavovič Sosinskij, Knots, links, braids and 3-manifolds: An introduction to the new invariants in low-dimensional topology, t. 154, Providence, RI: American Mathematical Society, 1997 (Translations of Mathematical Monographs), ISBN 0-8218-0588-6, MR 1414898.
  • Vladimir G. Turaev, Quantum Invariants of Knots and 3-manifolds, Walter de Gruyter, 1994 (De Gruyter studies in mathematics; 18), s. 194, ISBN 3-11-013704-6.
  • Jean-Pierre Sauvage, Christiane Dietrich-Buchecker, Molecular catacanes, rotaxanes and knots, Wiley, 1999, ISBN 3-527-29572-0.
  • Tapio Simula, Quantised Vortices, Morgan & Claypool, 2019, DOI10.1088/2053-2571/aafb9d, ISBN 978-1-64327-126-2, ISBN 978-1-64327-123-1, ISBN 978-1-64327-124-8.
  • Joanna I. Sulkowska, Piotr Sułkowski, Entangled Proteins: Knots, Slipknots, Links and Lassos, [w:] Sanju Gupta, Avadh Saxena (red.), The role of topology in materials, Springer, 2018 (Solid-State Sciences), DOI10.1007/978-3-319-76596-9, ISBN 978-3-319-76595-2, ISSN 0171-1873.

Linki zewnętrzne

edytuj