Seweryna Duchińska
Seweryna Duchińska (ps. Ukrainicz[1]) z domu Żochowska primo voto Pruszakowa (ur. 1816 w Koszajcu k. Sochaczewa[2][3][a], zm. 21 sierpnia 1905 w Paryżu) – polska poetka, publicystka, tłumaczka, członkini honorowa Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1894[4].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1816 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 sierpnia 1905 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
Życiorys
edytujByła czynną działaczką kulturalną. Od 1847 mieszkała w Warszawie przy ul. Nowy Świat[5]. W latach 1856–1863 wydawała pismo „Rozrywki dla Młodocianego Wieku”, pisała do „Biblioteki Warszawskiej”.
Przed powstaniem styczniowym organizowała działania z pomocą Leontyny Ciszewskiej. „Piątka”, do której należała Duchińska, była naczelną w Warszawie. „Piątki” składały się z kilku kobiet i organizowały wszelką pomoc dla powstańców, ich rodzin i sprawy powstańczej. Mieszkanie Duchnińskiej służyło za miejsce spotkań „piątek”, tu też gromadziła ubrania dla powstańców i buty, tu organizowano narady powstańcze. Od komisarza Rządu Narodowego Marlewskiego odbierała zlecenia. Zbierała ofiary na pomoc rodzicom powstańców, podatki na powstanie. Kwestowała głównie w kościołach, przeważnie u kapucynów przy ul. Miodowej. Zbierała ofiary w naturze od warszawskich handlowców. Przenosiła zaszyfrowane informacje do X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. W 1863 wraz z Leontyną Ciszewską zaplanowała wyjazd za granicę. Powodem były prześladowania ze strony carskich urzędników[5].
Zamieszkała w Paryżu (jednakże w latach 1870–1876 przebywała poza Francją), gdzie zmarła.
Twórczość
edytuj- 1853 – Powieści naszych czasów
- 1855 – Elżbieta Drużbacka (powieść)
- 1893 – Królowie polscy w obrazach i pieśniach
Uwagi
edytuj- ↑ Wg niektórych źródeł urodziła się w Koszajcu koło Pruszkowa (zob. Koszajec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 480.).
Przypisy
edytuj- ↑ Wiersz Do Towarzystwa Historyczno Literackiego, 1872
- ↑ Duchińska Seweryna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-11-04].
- ↑ Halina Gacowa: Duchińska Seweryna. W: Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. T. 1. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2000, s. 256-257. ISBN 83-02-07523-X.
- ↑ Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswylu za Rok ...., 1899, s. 5.
- ↑ a b Jerzy Maliszewski, Powstanie styczniowe. Notatki biograficzne uczestników z oryginalnemi ilustracjami, Warszawa, 1932 [dostęp 2022-03-14].
Bibliografia
edytuj- Encyklopedya Powszechna Kieszonkowa, zeszyt X, Nakład druk i własność Noskowskiego, Warszawa 1888.
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Seweryny Duchińskiej w bibliotece Polona
- Zdigitalizowane dzieła S. Duchińskiej udostępnione na stronach Feder. Bibl. Cyfr.. fbc.pionier.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].
- Seweryna Duchińska — wybór prac poetki