Ryszard Stanisławski
Ryszard Marian Stanisławski (ur. 20 stycznia 1921 w Sompolnie, zm. 28 listopada 2000 w Warszawie) – polski historyk, historyk sztuki i krytyk sztuki, wieloletni dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi.
Data i miejsce urodzenia |
20 stycznia 1921 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 listopada 2000 |
Dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi | |
Okres |
od 10 stycznia 1966 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny lokalnego przedsiębiorcy, Romualda Stanisławskiego i był wychowywany w tradycji katolicko-patriotycznej, od której się później zaczął odcinać[1]. Jeszcze w młodości Ryszarda ojciec związał się z inną kobietą, która zmarła w maju 1945[1].
Studiował historię sztuki na Sorbonie i w École du Louvre w Paryżu, następnie na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1952 roku, jeszcze w trakcie studiów[2] pracował w Państwowym Instytucie Sztuki. Po powrocie do Polski mieszkał najpierw na ulicy Saskiej[2], później Marszałkowskiej 15[3], a później (od 1953) na Rynku Starego Miasta w Warszawie[4].
Zrealizował kilkanaście wystaw sztuki polskiej za granicą, m.in. w Wenecji i Genewie, Nowym Jorku, São Paulo, Tel Awiwie, Meksyku, Buenos Aires, Sztokholmie i Londynie[5].
W latach 1966–1990 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Sztuki w Łodzi, przyczynił się do ugruntowania pozycji tego ośrodka w Polsce i za granicą. W swoich praktykach kuratorskich stawiał duży nacisk na kojarzenie poszukiwań polskiej awangardy międzywojennej z dokonaniami awangardy międzynarodowej. W Muzeum skupił się na rozbudowywaniu perspektywy zarysowanej międzynarodową kolekcją z lat 1929–1931 i ideą ośrodka wypracowaną przez Władysława Strzemińskiego. Stanisławski był autorem licznych pokazów sztuki polskiej za granicą. Uczestnik Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70[6].
Był mężem Barbary Nowowiejskiej, w drugim małżeństwie rzeźbiarki Aliny Szapocznikowej (ślub w lipcu 1952[4]), a w trzecim małżeństwie – mężem krytyczki sztuki i historyczki fotografii, Urszuli Czartoryskiej.
Korespondencję między Ryszardem Stanisławskim a Aliną Szapocznikow z lat 1948–1971 wydano pod tytułem Kroją mi się piękne sprawy. Listy 1948–1971 (ISBN 978-83-62376-19-3)[7].
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[5]
- Medal Za Zasługi Czechosłowacji[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Sztuki i Literatury (1984)[5]
- Kawaler Legii Honorowej Republiki Francuskiej (1992)[5]
- Nagroda Wielka Fundacji Kultury (1995)[5]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Beylin 2015 ↓, s. 93.
- ↑ a b Beylin 2015 ↓, s. 102.
- ↑ Beylin 2015 ↓, s. 105.
- ↑ a b Beylin 2015 ↓, s. 106.
- ↑ a b c d e f Ryszard Marian Stanisławski [online], Polish Art World [dostęp 2023-11-20] .
- ↑ Sympozjum Plastyczne Wrocław '70, Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe. Ośrodek Teatru Otwartego "Kalambur", 1983, s. 177, OCLC 830242745 .
- ↑ Anna Legierska , "Alina Szapocznikow, Ryszard Stanisławski, Kroją mi się piękne sprawy. Listy 1948–1971" [online], Culture.pl [dostęp 2023-11-20] .
Bibliografia
edytuj- Marek Beylin, Ferwor. Życie Aliny Szapocznikow, Warszawa: Wydawnictwo Karakter. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2015, ISBN 978-83-62376-82-7 .
- Zbigniew Wójcik, Ryszard Marian Stanisławski, [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [online], Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny [dostęp 2023-11-20] . Wersja drukowana: Polski Słownik Biograficzny, t. XLII, Instytut Historii PAN, 2003–2004 .
- Ryszard Stanisławski, Stanisław Janusz Sosabowski [online], Rzeczpospolita, 1 grudnia 2000 [dostęp 2023-11-20] .
Linki zewnętrzne
edytuj- "Ryszard Stanisławski – muzeum otwarte" w CSW. 5 gru 2006 → 4 lut 2007 [online], Culture.pl [dostęp 2023-11-20] .
- Ryszard Stanisławski. Przewodnik po sztuce [online], Ninateka [dostęp 2023-11-20] .